افزایش قیمت نفت معکوس شد
قیمت نفت در معاملات بازار آسیا تحت تاثیر نگرانی‌ها نسبت به تقاضای ضعیف، روند افزایشی را معکوس کرد و کاهش یافت. بهای معاملات نفت برنت با ۳۶ سنت معادل ۰.۴ درصد کاهش، به ۸۱ دلار و ۹۶ سنت در هر بشکه رسید. بهای معاملات وست تگزاس اینترمدیت آمریکا با ۳۳ سنت معادل ۰.۴ درصد کاهش، به ۷۷ دلار و ۵۰ سنت در هر بشکه رسید. بر اساس گزارش رویترز، تحلیلگران گلدمن ساکس در یادداشتی اعلام کرد مدل آماری ما از تصمیمات اوپک نشان می‌دهد که با توجه به کاهش قراردادهای سفته بازی و اختلاف قیمت معاملات ماهانه، و بالاتر از حد انتظار ذخایر، کاهش عمیق‌تر را نباید منتفی دانست.
روسیه به قیمت دلخواه نفت رسید
در حالی که بزرگترین تولیدکنندگان نفت جهان در حال سبک و سنگین کردن کاهش بیشتر تولید هستند، روسیه میل چندانی به تغییرات اساسی ندارد زیرا درآمد انرژی قوی بوده و قیمت نفت هم بالاتر از پیش‌بینی‌هایش شده و کسری بودجه این کشور را کاهش داده است.
وزیران تولیدکنندگان گروه اوپک پلاس که شامل اعضای اوپک و متحدانشان نظیر روسیه هستند، در وین دیدار می‌کنند. قیمت نفت از اواخر سپتامبر به این طرف، ۱۶ درصد کاهش پیدا کرده زیرا تولید آمریکا در رکورد بالایی قرار دارد و همچنین رشد تقاضا برای سوخت ضعیف شده است. سه منبع آگاه در اوپک پلاس به رویترز گفتند: اوپک پلاس قرار است کاهش بیشتر تولید نفت را بررسی کنند.
یک منبع نزدیک به دولت روسیه به رویترز گفت: دلیلی نمی‌بینم که تغییر اساسی صورت بگیرد. وی افزود: در دیدار حضوری، همچنان احتمال سورپرایز وجود دارد.
عربستان سعودی، روسیه و سایر اعضای اوپک پلاس در سلسله اقداماتی که انجام داده‌اند، متعهد شده‌اند تولید نفت را مجموعا ۵.۱۶ میلیون بشکه در روز معادل پنج درصد از تقاضای جهانی کاهش دهند. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه اعلام کرد روسیه با وجود شدیدترین تحریم‌های غرب که علیه یک اقتصاد بزرگ اعمال شده و شامل سقف قیمت برای فروش نفت از طریق دریاست، مسکو نه تنها دوام آورده، بلکه پیشرفت کرده است.
بر اساس پیش‌بینی‌های روسیه، اقتصاد روسیه پس از رشد منفی در سال ۲۰۲۲، حدود سه درصد در سال میلادی جاری رشد می‌کند که سریع‌تر از رشد اقتصادی آمریکا یا منطقه یورو خواهد بود. قیمت بالاتر نفت در سال میلادی جاری و استفاده روسیه از ناوگان نفتکش‌های شبح، به معنای آن است که بخش عمده نفت روسیه بالاتر از سقف قیمت غربی فروخته می‌شود. الکسی کوکین، تحلیلگر مستقل نفتی در مسکو، گفت: قیمت نفت از سطوح «کاملا مطلوب»، به سطوح «مطلوب» کاهش یافته است. به همین دلیل، به نظر می‌رسد نیاز خاصی برای اقدام روسیه نیست. نگه داشتن محدودیت تولید در سطوح فعلی، یک گزینه قابل قبول است. روسیه قیمت امسال نفت اورال که گرید نفتی صادراتی اصلی این کشور است را ۴۷۸۸ روبل (۵۳.۳۶ دلار) در هر بشکه پیش بینی کرده است.
نفت اورال در پی تحریم‌های جدید آمریکا علیه مالکان نفتکش‌ها که باعث افزایش هزینه حمل شد و کاهش شاخص‌های قیمت بازار جهانی، به زیر ۶۰ دلار در هر بشکه که سقف قیمت غربی است، سقوط کرد اما دوباره از این قیمت بالاتر رفت.
در برنامه بودجه که در سپتامبر منتشر شد، قیمت هر بشکه نفت برنت در سال ۲۰۲۴، حدود ۸۵ دلار پیش بینی شده که بدبینانه‌تر از پیش بینی تحلیلگران در نظرسنجی رویترز است.
کسری بودجه روسیه در ماه میلادی گذشته به دلیل قیمت بالاتر نفت، کاهش ارزش روبل و پرداخت مالیات‌های سه ماهه، کمتر شد. کسری بودجه روسیه در ۱۰ ماهه امسال، به ۱.۲۴ تریلیون روبل (۱۳.۴۵ میلیارد دلار) رسید که معادل ۰.۷ درصد تولید ناخالص داخلی بود. این رقم بسیار بهتر از کسری ۲.۹۳ میلیارد روبل بود که در برنامه‌های اولیه پیش بینی شده بود.
درآمد نفت و گاز روسیه در اکتبر نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۲۷.۵ درصد رشد کرد اما در ۱۰ ماهه سال، ۲۶.۳ درصد کاهش داشت. با این حال، سهم فروش انرژی در درآمدهای بودجه فدرال که سابق بر این فراتر از ۵۰ درصد کل درآمد بودجه بود، کاهش چشمگیری پیدا کرده است. در سال ۲۰۲۲، این سهم در ۴۱.۶ درصد از کل درآمد بودجه ایستاد اما در فاصله ژانویه تا سپتامبر امسال، فروش نفت و گاز، ۲۸.۳ درصد از کل درآمد ۱۹.۷۳ تریلیون روبلی (۲۲۰ میلیارد دلار) بود.
بر اساس گزارش رویترز، روسیه همچنان یک ابرقدرت منابع طبیعی مانده است. این کشور بزرگترین فروشنده غله در جهان مانده و همچنین کود و کالاهای دیگر را صادر می‌کند. سایر منابع کلیدی درآمد بودجه، شامل مالیات بر ارزش افزوده است.
پیشنهاد فرانسه و آمریکا علیه نیروگاه‌های زغال سوز
فرانسه، با حمایت آمریکا، در تلاش است تا در جریان کنفرانس اقلیمی سازمان ملل (COP۲۸) که اواخر ماه میلادی جاری برگزار می‌شود، تامین مالی خصوصی نیروگاه‌های زغال‌سوز را ممنوع کند.
این طرح که در اوایل ماه جاری به هند ابلاغ شد، در اجلاس COP۲۸ در دبی که از ۳۰ نوامبر تا ۱۲ دسامبر برگزار می‌شود، اختلافات را عمیق‌تر می‌کند زیرا هند و چین با هرگونه تلاش برای جلوگیری از ساخت نیروگاه‌های زغال سوز برای اقتصادهای تشنه انرژی این کشورها، مخالف هستند.
دو مقام هندی اظهار کردند: کریسولا زاخاروپولو، وزیر توسعه فرانسه به دولت هند درباره این طرح که سیاست جدید حذف زغال سنگ نامیده شده و برای موسسات مالی خصوصی و شرکتهای بیمه است، اطلاع داده است.
طرح توقف تامین مالی خصوصی برای نیروگاه‌های زغال سنگ، پیش از این گزارش نشده بود. یک منبع آگاه در اروپا که از این طرح مطلع بود، به رویترز گفت: هدف از این طرح، حذف تامین مالی خصوصی برای نیروی زغال‌سوز است و این یکی از اولویت‌های اصلی امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه در جریان کنفرانس COP۲۸ است که به عنوان فرصتی حیاتی برای تسریع اقدامات برای محدود کردن گرمایش جهانی محسوب می‌شود.
این دو مقام هندی گفتند: این پیشنهاد، سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) را برای تعیین استانداردهای توقف تامین مالی زغال سنگ توسط شرکتهای مالی خصوصی که تامین مالی آنها توسط سازمانهای نظارتی، آژانس‌های اعتبارسنجی و سازمانهای غیردولتی قابل پیگیری است، مکلف می‌کند.
آمریکا، اتحادیه اروپا، کانادا و کشورهای دیگر، به دنبال طرحی برای تسریع حذف تدریجی زغال سنگ بوده‌اند که از آن به عنوان تهدید شماره یک برای اهداف اقلیمی، یاد می‌کنند.
طبق طرحی که فرانسه در اختیار هند قرار داده است، این کشورها نگران هستند که تامین مالی بین‌المللی خصوصی، همچنان از افزایش ظرفیت زغال سنگ در کشورهای در حال توسعه حمایت کند. به گفته مقامات، حدود ۴۹۰ گیگاوات ظرفیت جدید نیروی زغال سوز که تقریبا معادل یک پنجم ظرفیت موجود جهانی است، برنامه‌ریزی شده یا در دست ساخت است و اکثر آنها در هند و چین هستند. هر چند هند ظرفیت غیرفسیلی خود را به ۴۴ درصد از کل ظرفیت تولید برق نصب شده، افزایش داده است اما حدود ۷۳ درصد برق مصرفی در این کشور با استفاده از زغال سنگ تولید می‌شود.
این کشور قصد دارد در برابر فشار برای تعیین مهلت برای حذف یا کاهش تدریجی استفاده از زغال سنگ در کنفرانس اقلیمی سازمان ملل متحد مقاومت کند، زیرا زغال سنگ منبع اصلی انرژی هند به مدت چند دهه دیگر خواهد بود و ممکن است هند از کشورهای عضو بخواهد تمرکز خود را روی کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای بگذارند. همچنین ممکن است خواستار آن شود که کشورهای توسعه یافته به سمت منفی شدن کربن، به جای کربن خنثی بودن تا سال ۲۰۵۰ بروند.
امارات از تصمیمات اوپک پلاس فاصله می‌گیرد؟
امارات عربی متحده ممکن است سال آینده بر اساس سهمیه بالاتری که از این گروه دریافت کرده است، تولید نفت خود را بالاتر ببرد.
امارات عربی متحده که سومین تولیدکننده بزرگ عضو اوپک پلاس پس از عربستان سعودی و عراق است، در تابستان اعلام کرد در کاهش داوطلبانه تولید اضافی، به عربستان سعودی ملحق نخواهد شد. این کشور سال‌هاست که می‌گوید باید اجازه پیدا کند نفت بیشتری از سهمیه تعیین شده توسط اوپک پلاس، تولید کند.
امارات عربی متحده در نشست ژوئن، امتیاز بزرگی از اوپک پلاس گرفت و سهمیه تولیدش برای سال ۲۰۲۴، به میزان ۲۰۰ هزار بشکه در روز افزایش یافت و به ۳.۲۱۹ میلیون بشکه در روز رسید.
رشد تولید نفت امارات عربی متحده در سال میلادی آینده، لزوما به معنای آن نیست که اوپک پلاس، نفت بیشتری تولید می‌کند زیرا بعضی از اعضای این گروه مانند آنگولا، بسیار پایینتر از سهمیه تعیین شده، نفت تولید می‌کنند.
در حالی که امارات عربی متحده قرار است تولید نفت خود را در سال ۲۰۲۴ افزایش دهد، با توجه به بازگشت قیمت نفت به سطح ۸۰ دلار در هر بشکه و تقاضای فصلی ضعیف در سه ماهه نخست سال، بازار باور بیشتری پیدا می‌کند که عربستان سعودی کاهش داوطلبانه تولید اضافی خود را در سال ۲۰۲۴ ادامه خواهد داد. همچنین بازار بیش از پیش درباره احتمال تعمیق کاهش تولید نفت اوپک پلاس صحبت می‌کند.
افت اخیر قیمت نفت، احتمال گرفته شدن چنین تصمیمی در نشست آینده وزیران نفت اوپک پلاس را تقویت کرده است. وارن پاترسون و ایوا مانتی، استراتژیست‌های موسسه مالی آی ان جی اظهار کردند: همچنان انتظار داریم که عربستان سعودی و روسیه، کاهش عرضه اضافی را در اوایل سال ۲۰۲۴ ادامه دهند. با این حال، آنچه چندان روشن نیست این است که آیا گروه اوپک پلاس، کاهش تولید بیشتری را اعمال خواهد کرد یا خیر.