جامعه
مرجان کلاری- مسئله ازدواج انسانها سابقهاى به بلنداى حضور اولین انسانها در روى زمین دارد. اسلام نیز براى خانواده ارزش فراوانى قایل است و در سورههاى متعدد قرآن کریم از آن سخن به میان آورده است. با نگاهى گذرا به کتابهاى فقهى و اخلاقى و حتى رسالههاى عملیه، روشن مىشود که اسلام با چه وسعت نظرى به بحث از این نهاد پرداخته است. برخلاف بسیارى از مکاتبِ بنام مذهبى و یا فلسفى که به ازدواج با نظرى کراهتآمیز مىنگرند و آن را مذموم و مختص وقت ضرورت مىدانند، و تجرد را مقدّم بر ازدواج و ازدواج را تنها به عنوان راهى براى فرار از بدکارى به رسمیت مىشناسند، اسلام با تأکیدهاى فراوان به ازدواج، تشکیل خانواده را مورد تشویق قرار مىدهد. در اسلام، خانواده یکى از نهادهاى زیربنایى بنیاد هستى و از ساختارهاى اصلى جامعه اسلامى به شمار مىآید که همگام با دیگر ساختارهاى جامعه در راه تحقق اهداف انسان، به عنوان خلیفه و جانشین خداوند، گام برمىدارد.از دیدگاه آموزههاى دینى، خانواده سنگبناى جامعه است که فرد را به جامعه، و نسلها را به یکدیگر مرتبط مىسازد و گروههاى اجتماعى گوناگون را به هم پیوند مىدهد. با توجه به سطوح مختلف جامعه (فرد، خانواده، همسایگان، ملت، امت و...) خانواده مرکز ثقل جامعه اسلامى است. از نگاه اسلام، تشکیل خانواده آنچنان محبوب و مورد درخواست است که هیچ سازمان و بنایى محبوبتر از آن در نزد خداوند، وجود ندارد. «پس از پذیرش اسلام، براى مسلمانان سود و بهرهاى بالاتر از سود همسر مسلمان نیست؛ همسرى که وقتى به سویش نظر مىافکند خوشحال گردد و هنگامى که فرمانى به او دهد اطاعت نماید و در غیاب شوهر مال و دارایىاش را نگهدارى کند.» از سوى دیگر، در منابع اسلامى بر این نکته تأکید شده است که ازدواج زمینهساز رشد و کمال است و عزوبت زمینهساز انحطاط و عقبماندگى؛ و براى آنکه انسانها را به تشکیل خانواده تشویق و ترغیب کند، آن را سنّت پیامبر دانسته، و پیروى از آن را پیروى از سنّت و شیوه زندگى وى به شمار آورده است. انواده تنها نظام اجتماعی است که در همه جوامع، از مذهبی و غیر مذهبی پذیرفته شده و توسعه یافته است؛ و در جوامع مختلف دارای نقش، پایگاه و منزلت های گوناگون است. با این که هسته ای کوچک از اجتماع است در حیات اجتماعی مردم نقش و تأثیری فوق العاده دارد. خانواده هسته اول همه سازمان ها و نهادهای اجتماعی است. همه نقش های مربوط به 1- ایجاد تمدن 2- انتقال مواریث 3- رشد و شکوفایی انسانیت به آن مربوط می شود. همه سنت ها، عقاید و آداب، ویژگی های فردی و اجتماعی از طریق خانواده به نسل جدید منتقل می گردد. جامعه متشکل از خانواده هاست، مختصات آن از طریق روابط خانوادگی قابل توصیف است. اثر وجودی مفید و یا زیان بخش آن به جامعه هم می رسد . ساخت و مشی آن در سکون یا اضطراب جامعه مؤثر است، انگیزه اعضایش در انگیزه های اجتماع تأثیر می گذارد. چگونگی مشی و سبک زندگی آن در اخلاق جامعه و در صحت یا بیماری آن نقشی مؤثر دارد. از نظر ما تشکیل خانواده خدمتی است به زن و مردی که برای حیات مشترک پیوندی برقرار کرده اند، و خدمتی است به اجتماع از نظر دور داشتن آن از عوامل فساد و لغزش و ایجاد احساس مسئولیت ، و به کودک که نیاز به مربی و معلمی صالح دارد، و به مکتب و مذهب که تعالیم آن از این طریق حیات و تداوم پیدا می کنند.