آسودگی روانی شهروندان

  خادم رونقی- محله‌های شهری که سلول‌های خرد شهری محسوب می‌شوند، به مرور زمان چالش‌هایی را از سر می‌گذرانندکه یکی از اساسی ترین این چالش‌ها، دگرگون شدن چهره محله از طریق تغییر کالبدی بدون در نظر داشتن مورفولوژی شهری و تاریخ محلات قدیمی، سکونت افراد جدید در محله بدون داشتن هیچ حس تعلقی به محله و آشنایی با گذشته و تاریخ محلات، بحران هویتی و نابودی شخصیت قدیمی محلات در اثر توسعه نامتناسب فضایی می‌باشد.
شهر موجودی است زنده و فعال که با نبض زندگی و نیازهای روزمره مردم در تپش است. این موجود زنده و فعال، باید متناسب با شرایط عصر خود، برای پاسخ گویی به نیازهای جدید به اسباب و تجهیزاتی خاص مجهز شود. هم زمان با این تپش است که شهر و فضاهای مختلف آن بستر و ظرف مناسبی برای انواع فعالیت های فردی یا گروهی شهروندان می شود. در صنعت شهرسازی و زیباسازی فضاهای شهری اصطلاحی تحت عنوان مبلمان شهری بکار برده می شود که ممکن است کمی ابهام برانگیز باشد سؤال این است مبلمان شهری چیست و منظور از بکار بردن این اصطلاح چه هست؟ درواقع طراحی مبلمان شهری از اندیشه ها و هویت یک جامعه برخاسته، به طوری که باهنر و خلاقیت ادغام شده و به گونه ای جاودان و ماندنی می شود که بر همه اقشار جامعه نیز تأثیرگذار گردد. بنابر آنچه بیان شد اولین نقشی که برای طراحی مبلمان شهری قائل می شویم، همان برقراری ارتباط بصری مناسب بین طرح و انسان است و یا به زبانی دیگر، همان ارتباط بین مبلمان شهری و هویت انسان هست و در دومین نقش خود، وظیفه زیباسازی محیط را بر عهده می گیرد چراکه انسان زیباپسند است و همین ویژگی در المان های شهری باعث آرامش انسان می شود. تعریف مبلمان شهری دامنه مفهومی و کاربردی مبلمان شهری بسیار گسترده است، مبلمان شهری به مجموعه وسیعی از وسایل، اشیا، دستگاه ها، نمادها، خرده بناها، فضاها و عناصری گفته می شود که چون در خیابان و در کل فضای باز شهر نصب شده اند و استفاده عمومی دارند، به این اصطلاح معروف شده اند. درواقع، مبلمان شهری متداول ترین عبارت در حوزه مفاهیم کاربردی تجهیزات شهری، در زبان فارسی است و در تعریفی دیگر، به مجموعه اجزایی که در فضاهای شهری چیده می شوند و به استفاده عموم جهت رفع نیازهای زیست محیطی می رسند و منظر و هویت شهری را، تحت شعاع قرار می دهد، مبلمان شهری یا اسباب و اثاثیه شهری می گویند. درمجموع، مبلمان شهری اجزا و امکاناتی هستند که با ویژگی های مختلف خود همچون رنگ، شکل، فراوانی، نوع مکان گیری مناسب و غیره، در ارتقای کیفیت و کمیت محیط، ویژگی های بصری، خدمت رسانی به مردم و رفع نیازهای مختلف آن ها نقشی قابل توجه بر عهده دارند.
آسودگی روانی شهروندان از مباحث مهم در تصمیم‌‏گیری برای انتخاب و سبک و سیاق مبلمان شهری است. گاهی نابسامانی عناصر تشکیل‏‌دهنده مبلمان شهری موجبات سردرگمی و آشفتگی شهروندان را فراهم می‏آورد.در چنین حالتی، اقشار مختلف جامعه علاقه‏ای برای استفاده از امکانات و فضاهای درون‏شهر از خود نشان نمی‏دهند.
دایره تأثیرگذاری مبلمان شهری در ایجاد آسودگی ذهنی و سلامت روحی جامعه تا امروز کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
محیط‏های پرازدحام، با انواع آلودگی‏های صوتی و بدون تابلو علائم مناسب بی‌‏شک خستگی روانی شهروندان را به دنبال دارد.
رعایت نشدن مباحثی از این دست در فضاهای شهری احساس آرامش را از شهر و شهروند دور می‏کند.
از این رو، مدیران شهری باید مسائلی نظیر ساماندهی شوارع، رفع عوامل انسداد معابر از پیاده‌‏روها، یک‏سان‏‌سازی نشانگرهای اصناف و سود جستن از دانش و فناوری در زیباسازی شهری را به طور جدی مد نظر قرار دهند.
بی‌‏شک سازمان حمل و نقل شهرداری نقش بسزایی در زمینه عبور و مرور شهروندان ایفا می‏کند.
توجه به ملزومات تردد آسان شهروندان در سطح شهر از جمله نکات حائز اهمیت در نهادهای شهرداری است.
پیشرفت روزافزون در تولید خودروهای سبک و سنگین در سالیان اخیر نیاز به کنترل ترافیک را بیش از پیش گوش‏زد می‏کند.
سامانه‌‏های کنترل ترافیکی وظیفه‏‌ای خطیر همچون ایجاد هماهنگی در جریان عبور و مرور شهری بر عهده دارند.
توسعه تسهیلات کنترل ترافیک و سود جستن از امکانات موجود، راه‏کار مدیریتی بر رفع معضل ترافیک شهری است.
ارتقای بهره‌‏وری سامانه‏‌های حمل و نقل سبب صرفه‌‏جویی در زمان، سوخت و دوری از مسائل حاشیه‏‌ای می‏شود.
رشد شبکه شوارع، ایجاد فضای پارک خودرو، تعریف کوی‏های قدیمی به عنوان مسیرهای یک‏طرفه و ... از عوامل مؤثر در مدیریت حمل و نقل شهری است.
 پدیده شهر و شهرنشینی محصول تکامل تاریخی انسان است.با توسعه فناوری و ساماندهی تولیدات زراعی، کلان‏شهرها با کثرت جمعیت قابل توجه در نقاط مختلف جهان شکل گرفتند.
با تغییر در شیوه زندگی بشر به اسکان در شهرها، آهسته آهسته موضوعی تحت عنوان حقوق و وظایف شهروندی به صورت جدی مطرح شد.