منزلت خانواده

کائنات|  محمود بهرامی- از دیدگاه قرآن کریم، زندگی حقیقی در سرای آخرت تحقق می‌یابد و زندگی دنیا جز سرگرمی و بازیچه نیست، اما تأثیر زندگی دنیوی بر چگونگی حیات جاوید سرای آخرت حتمی است. بر این اساس، یکی از مهم ترین رسالت‌های اسلام، کمک به انسان در فراگیری اخلاق و آیین زندگی و تعامل صحیح با خدا، خود و دیگران است؛ به عبارت دیگر یکی از اهداف دین اسلام، به هنجار نمودن رفتار و درمان بیمارهای نفسانی انسان و در نتیجه ایجاد جامعه­ی مطلوب و برخوردار از موازین صحیح اخلاقی است. در این میان، پای بندی به موازین اخلاقی در خانواده، در مقام کوچک ترین نهاد جامعه از اهمیتی ویژه برخوردار است.
خانواده كوچك ترين اجتماع انساني است كه روابط اعضاي آن در درجه نخست از پيوندي عاطفي و خوني برخوردار است كه اين رابطه تكاليف و حقوق خاصي را ايجاد مي كنند. نقش همسري، پدري، مادري، فرزندي، برادري و خواهري نقش هايي هستند كه در خانواده وجود دارد. اين نقش ها رابطه اي حقوقي را ميان اعضاي خانواده پديد مي آورد. اين روابط حقوقي در بخش هايي از حقوق مدني و فقه همچون كتاب نكاح، طلاق، ارث و... بررسي مي شوند.اجراي احكام حقوقي در خانواده حافظ نظم خانواده به عنوان جزئي از جامعه است. اين نظم كمك مي كند كه اعضاي خانواده از حمايت هاي رسمي حكومت در برابر تعدي برخي ديگر از اعضاي خانواده برخوردار شوند. ولي در برقراري نظم خانوادگي اصل قانون نيست؛ آن چه روابط خانوادگي را مستحكم مي كند محبتي است كه ميان اعضاي خانواده برقرار مي شود. شناخت احكام اخلاقي خانواده و عمل به آنها محبت خانوادگي را سالم و بارور نگاه مي دارد و در سايه باروري نهال محبت، نظم خانوادگي استوار مي ماند؛ بي آن كه نيازمند حمايت دستگاه قضايي باشد.
بشر از آغاز، زندگی خانوادگی را به عنوان بهترین نوع زندگی برگزیده و در همه زمانها و مکانها بدان پایبند بوده و هست. این نوع زندگی از امتیازات انسان محسوب می شود و فواید گوناگونی را دربر دارد، از جمله اینکه زن و مرد را از پریشانی و بی هدفی نجات می دهد و به خانواده وابسته و دلگرم می سازد. زن و مرد در کانون گرم و با صفای خانوادگی از نعمت انس و مودت و لذت جوییهای مشروع زناشویی بهره مند می شوند و فرزندان مشروعی را تولید کرده، در تعلیم و تربیت آنان می کوشند و به عنوان بهترین آینده سازان و یادگار از خویشتن باقی می گذارند. پرورش فرزندان و انس با آنان یکی از بهترین لذتهای زندگی است.
بنابراین سلامت و سعادت یک جامعه، تا حدود زیادی به وضع خانواده ها و کیفیت روابط بین زن و شوهر و والدین و فرزندان بستگی دارد. هرچه روابط اعضای خانواده بهتر و سالمتر باشد زندگی شیرین تر و با صفاتر خواهد بود و فرزندان نیز بیشتر به خانواده وابسته می مانند و از خطر انحراف مصونیت پیدا می کنند.
اسلام برای تحقق اهداف ازدواج و تحکیم بنیاد خانواده روی دو امر تأکید دارد:یکی ایمان و دیگری اخلاق و به کسانی که قصد ازدواج دارند توصیه می کند که دین و اخلاق همسر خود را نیز منظور بدارند. در روایات آمده است؛ مردی خدمت رسول خدا صلی الله علیه و آله آمد و در امر ازدواج با ایشان مشورت نمود. آن حضرت فرمود:با زن دیندار ازدواج کن تا خیر فراوانی نصیب تو شود. (وسائل الشیعه ج 20 ص 39).
اسلام، برای زندگی و حیات انسان نظام اخلاقی قایل است. این نظام به منظور سعادت انسان در دنیا و آخرت برقرار می­گردد. سعادت حقیقى؛ احساس سرور و شادابی و آرامش همیشگی و دائمی است. این احساس؛ نتیجه‌ی عقیده‌ی صحیح، عقل سلیم و قلب مطمئن است؛ زیرا عقیده‌ی صحیح در سعادت فردی انسان نقش دارد و عقل سلیم، وسیله‌ای برای معرفت و آشنایی با اسرار وجود و حیات و غیب به شمار می­آید و قلب مطمئن نتیجه‌ی ایمان به خداوند است، که با یاد خدا محقق می‌گردد. قرآن کریم می‌فرماید: )الّذینَ آمَنُوا وَ تَطْمَئِنّ قُلُوبُهُمْ بِذِکْرِ اللّهِ ألا بِذِکْرِ اللّهِ تَطْمَئِنّ الْقُلُوبُ).