گزارش
کائنات| مرضیه خداداد - اصل فلسفه وجودی پیادهروی اربعین این است که تمام عالم، امام حسین (ع) را بشناسند، چون امام زمان (عج) هنگام ظهور در کنار خانه کعبه این گونه خودشان را معرفی خواهند کرد: «أَلا یَا أَهلَ الْعالَم إِنَّ جَدِّیَ الْحُسَین قتل عَطشاناً، أَلا یَا أَهلَ الْعالَم إِنَّ جَدِّیَ الْحُسَین سَحَقوهُ عُدواناً»؛ بیدار باشید ای اهل عالم که جد من حسین را تشنه کام کشتند. آگاه باشید ای جهانیان که جد من حسین را از روی کینه‌‌توزی پایمال کردند. بنابراین با هر گام در پیادهروی اربعین کمک به شناخت بیش‌تر حسین (ع) صورت می‌گیرد و به تبع آن به «ظهور» نزدیک‌تر خواهیم شد. حال این خبر مسرت‌بخش را بخوانید که امسال از بیش از ۱۰۰ کشور دنیا در پیادهروی اربعین شرکت کردند، به عبارتی دیکر امسال تعداد زائران اربعین رکورد زد و بر اساس مرکز آمار حرم حضرت عباس (ع) تعداد زائران اربعین امسال از مرز ۲۲ میلیون نفر گذشت. البته رکوردهای مرتبط به اربعین نیز در کشور ما نیز شکسته شود و شاهد خروج ۴ میلیون زائر از کشور بوده‌ایم. در کنار این مسائل سرعت و دقت در خدمات‌دهی به دلدادگان و دلباختگان حسینی رکورد همه ساله زائران حسینی را رد کرده است و ایران اسلامی هم شاهد حضور اتباع بیش از ۱۰ کشور جهان برای شرکت در بزرگ‌ترین رویداد فرهنگی اسلام بوده است. مرکز آمار حرم حضرت عباس علیه‌السلام، تعداد نهایی زائران اربعین سال جاری (۱۴۰۲ شمسی ۱۴۴۵ قمری) را اعلام کرد.بر اساس گزارش حرم حضرت عباس علیه‌السلام، ۲۲ میلیون و ۱۹ هزار و ۱۴۶ نفر از کشورهای مختلف در مراسم اربعین امسال شرکت کردند.سال گذشته تعداد زائران اربعین بیش از ۲۱ میلیون نفر بود. پیش‌بینی می‌شود که تعداد زائران اربعین در ۱۰ سال آینده به بیش از ۴۰ میلیون نفر برسد. در بیانیه رسمی عتبه عباسی تأکید شده که این تعداد مربوط به کسانی است که اول صفر تا ساعت ۱۲ ظهر ۲۰ صفر از چهار ورودی اصلی بغداد و نجف و بابل و حسینیه به کربلا وارد شده‌اند. آمار زائران در سال گذشته ۲۱ میلیون و ۱۹۸ هزار تن اعلام شده بود. پیش از این، فراس عباس حمزه، مسئول واحد ارتباطات و فناوری اطلاعات عتبه مقدس عباسی درباره نحوه شمارش زائران گفت که این سیستم پیچیده است، زیرا شمارش زائران یک فرآیند آماری است، اما با توجه به فعالیت طی سال‌های گذشته، عتبه تجربه خوبی در این زمینه دارد و آنچه را که مدل ریاضی خوانده می‌شود توسعه داده است. وی افزود که در پایان زیارت اربعین و براساس دستورات السید احمد الصافی، متولی شرعی عتبه در ساعت ۱۲ ظهر روز ۲۰ صفر سیستم شمارش الکترونیک متوقف و بیانیه‌ای درخصوص شمار کل زائرانی که وارد کربلا شدند، منتشر می‌شود. سازوکار فرآیند شمارش زائران با فناوری جدید و سیستم الکترونیک و تحت نظارت یک تیم فنی متخصص در این حوزه انجام می‌شود که تجربه کار با این سیستم را دارند. پیشتر، نصیر عبدالامیر، مسئول بخش کنترل الکترونیک عتبه حسینی در بیانیه‌ای مطبوعاتی گفت: در مراسم زیارت اربعین امسال برای نخستین بار به طور عملی از هوش مصنوعی استفاده می‌شود. وی افزود: در سال‌های گذشته از طریق شمارش اجسام، جمعیت زائران احصا می‌شد، اما امسال با استفاده از پردازش چهره این کار صورت می‌گیرد. این مسئول عتبه حسینی تاکید کرد که درصد خطا در این فناوری نزدیک به صفر و نتایج آن غالبا دقیق است. وی ادامه داد: هوش مصنوعی همچنین به مسئولان در موضوع تامین امنیت مراسم اربعین از طریق شناسایی مظنونان در زمان حضورشان در اماکن دارای دوربین کمک می‌کند. به گفته عبدالامیر، این فناوری در یافتن گم شدگان احتمالی در ایام زیارت میلیونی اربعین نیز نقش خواهد داشت. حضور قوی‌تر مردم در مدیریت اربعین اتفاق مهمی رقم زد وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: اگر در سال‌های گذشته با وجود همه خدمات‌رسانی‌ها، مشکلاتی را به دفعات در موضوع اربعین داشتیم و در صفحات رسانه‌ای با این نوع نگرانی‌ها مواجه بودیم و مشکلات را در صحنه می‌دیدیم، امسال حضور قوی‌تر مردم در مدیریت کار اتفاق مهمی را رقم زده است. محمدمهدی اسماعیلی اظهار داشت: جریان مربوط به اهل بیت(ع) بویژه حضرت اباعبدالله‌الحسین(ع) در این ۱۴۰۰ سال با حضور توده‌های مردمی است که تداوم داشته است و بحمدالله انقلاب اسلامی که خود محصول حضور عمومی مردم در صحنه بود و نهضت بزرگ امام با همراهی مردم به پیروزی رسید، این ظرفیت‌های بزرگ را در هر موضوعی و اتفاقی که به نوعی با نهضت اباعبدالله گره می‌خورد دارد، این جاذبه بالای نام سیدالشهدا همه دل‌ها را به خود جذب می‌کند. وی افزود: در موضوع اربعین، اصالتا کار کاملا مردمی است و در سال‌های اخیر در حدود ۲۰ سالی که این جریان پس از سقوط رژیم بعثی عراق شکل گرفته و به تدریج پیش رفته و امروز تبدیل به خیزش عمومی تبدیل شده است. اسماعیلی اظهار داشت: میلیون‌ها نفر از ایران و عراق و کشورهای مختلف عازم زیارت حضرت اباعبدالله الحسین می‌شوند، آن هم با این ویژگی که عمدتا به صورت پیاده بخشی مهمی از مسیر را طی می‌کنند. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان کرد: این کار و پشتیبانی آن جز با حضور مردم اتفاق نمی‌افتد. تجربه‌ای که در این چند سال اخیر داریم این است که هر وقت خود مردم با پشتیبانی و حمایت دستگاه‌های حاکمیتی وارد صحنه شدند فضای کار، جنس آن و نگاه به کار تغییر کرده و متفاوت شده است. وی گفت: امسال با تجاربی که از سال‌های گذشته داشتند، جمع‌های مردمی راه‌اندازی شد و در همه مرزها چه ورودی از قسمت شرقی از خراسان تا سیستان و بلوچستان و شش مرز خروجی از منتهی علیه غرب تا جنوب غربی کشور مورد استفاده قرار گرفته است. گروه‌های مردمی مستقر شدند و نتایج آن را شاهدیم. اسماعیلی گفت: همه آمار و مشاهدات میدانی نشان می‌دهد که به شکل معجزه‌واری خدمت‌رسانی به زوار تسهیل شده است و مردم مشارکت بالایی دارند و گروه‌های مردمی واقعا ظرفیت بالای جبهه فرهنگی انقلاب را به نمایش گذاشتند که جای تقدیر و تشکر دارد. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار داشت: امیدوارم با کاری که در این مدت کم برای اربعین امسال آغاز و دوستان همت کردند، با تجربه‌نگری که خوبی که در حال رخ دادن است سال‌های بعد یک اتفاق مهمی را رقم بزنیم. یعنی موضوع اربعین تنها به زائرانی که به زیارت حضرت اباعبدالله الحسین مشرف شدند خلاصه نشود. اسماعیلی افزود: این عقبه را در همه نقاط کشور و شهرها و روستاها با نگاه خدمت و توسعه خدمت به مردم و زائران و فرهنگ زیارت و خاندان حضرت، از خودگذشتگی و ایثار عمیق‌تر ببینیم و جوانان و نوجوانان که امسال هم در این نگاه مردمی اربعین دهه هشتادی‌ها نام گرفته، خانم‌ها و دختران حضور قوی‌تری دارند و نزدیک به ۵۵ تا ۶۰ درصد را شامل می‌شوند اما تصویر اربعین خیلی مردانه بوده است. وی گفت: دوستان همت کردند کرامت و ایثار و این حضور پررنگ خانم‌ها را تلاش دارند به تصویر بکشند و همه این‌ها برای ساخت یک جامعه نمونه اسلامی مورد نیاز است و باید تقویت شود. اسماعیلی تصریح کرد: امیدواریم با این اتفاق سبک زندگی اربعینی به عنوان سبک زندگی غالب در همه روزها و سال‌های ما درآید و آن نقطه‌ای است که توانستیم جامعه را جامعه‌ای اسلامی و منتظر ظهور قرار دهیم. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دو شنبه -۱۳ شهریور ماه- به اتاق وضعیت قرارگاه مردمی اربعین رفت و پس از بازدید از قسمت‌های مختلف و آشنایی با خدمات این قرارگاه در نشستی با حضور متولیان آن از طریق ارتباط آنلاین در جریان آخرین وضعیت مرزهای شش گانه خروجی و مرز ورودی زائران اربعین قرار گرفت. اسماعیلی در این نشست گفت: مردمی‌سازی حوزه فرهنگ، هنر و رسانه مهمترین راهبرد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. انتشار جهانی پیام قیام سیدالشهدا نشست قرآن و نهضت حسینی در روز اربعین به همت کمیته فرهنگی آموژشی ستاد اربعین و با مشارکت جامعه المصطفی در کربلای معلی برگزار شد. حجت الاسلام دکتر احمد محمدیان از اساتید جامعه المصطفی گفت: حماسه اربعین پدیده فوق العاده ای است که دنیای اسلام به آن نیاز داشت به اوج و جوشش خود رسید. حادثه عاشورا که ظالمان و ستمگران در تلاش بودند از آن نامی باقی نگذارند با هنرنمایی حضرت زینب (س) باقی ماند. آن حضرت دو کار کرد؛ اول روشنگری و دوم بازگشت حضرت به کربلا در اربعین بود که معنای آن این است نباید اجازه داد این حوادث از یاد برود و حضرت نگذاشت ظالمان این مقاتل را به فراموشی برسانند. وی اضافه کرد: بسیاری از مردم در مسیر اسارت کاروان کربلا حقایقی را از زبان حضرت زینب (س) و امام سجاد (ع) شنیدند ولی خفقان حاکم اجازه صدور آن را نمی‌داد. اربعین و بازگشت حضرت زینب (س) باعث شد سکوت درباره آن شکسته شود. در واقع عاشورا سبب زنده مانده اسلام ناب محمدی در مقابل اسلام اموی است و اربعین سبب تداوم آن. محمدیان ادامه داد: اربعین یک کنگره بزرگ شیعه بر مبنای ومحوریت اهل بیت (ع) است و اربعین شیعه را در کنار هم جمع کرد و حلقه وصل جهان تشیع شد. امام عسکری (ع) بر همین مبنا زیارت اربعین را نشانه ایمان میی دانند و دلیلش این است که روح عاشورایی در بن مایه شیعه جاری و ساری است. وی اضافه کرد: اربعین امروز دقیقاً همان کارکردی که امام آن را نشانه ایمان دانست دارد و کنگره‌ای بر محور امامت است. محمدیان در پایان یادآور شد: انتشار جهانی پیام قیام سیدالشهدا به دنیا و وسیله شناساندن آن به جهان، اربعین است. گاندی و محمدعلی جناح بارها گفتند از منطق امام حسین (ع) در مقابل ظلم استفاده کردیم. امروز جهان بشریت به این منطق نیاز دارد.. یک اندیشمند تاجیکستانی با بیان اینکه اربعین مورد بایکوت رسانه‌ای قرار گرفته است تصریح کرد: باید این سد رسانه‌ای را از میان برداشت. نصیرالله عمر اف در نشست هم اندیشی در کربلا که با موضوع عدالت محوری قرآنی در نهضت عاشورا و اربعین برگزار شد اظهار کرد: مهمترین سد در انتقال پیام‌اربعین سانسور رسانه‌ای کشورهای غربی است که نمی‌خواهند این حماسه جهانی به سمع و نظر جهانیان برسد. وی با بیان اینکه هرگونه برخورد سکولارمآبانه با اربعین در تضاد با درک صحیح ازپیام اربعین است تاکید کرد: در اربعین جلوه‌های اخلاق مداری مشاهده می‌کنیم که نوعی رزمایش عدالت و مواسات است و دوستداران امام حسین (ع) سخاوتمندانه خودشان را وقف زائران می‌کنند که این‌جلوه های اخلاق توسط رسانه‌ها سانسور می‌شود. عمر اوف با اشاره به اینکه میلیون‌ها نفر در اربعین با شعار لبیک یا حسین خود را به کربلا می‌رسانند تصریح کرد: این لبیک در واقع لبیک به شعار عدالت‌محوری امام حسین (ع) است چون اصلی ترین دلیل قیام امام، مقابله با ظلم و تحقق عدالت در جامعه بود که در نامه ایشان به مردم کوفه نیز به صراحت بیان شده است. این اندیشمند تاجیکستانی یادآور شد: در سال‌های اخیر برپایی بیرق‌های حسینی در اربعین بارقه‌های امید را در دل آزادگان جهان ایجاد کرده است. وی با تاکید بر اینکه علی رغم همه توسعه‌های بشری همچنان موضوع عدالت حلقه مفقوده بشریت است بیان کرد: پیامبران جملگی منادی عدالت بودند و امام حسین (ع) نیز با شعار عدالت محوری قیام کرد و این مقوله را تا ابد ماندگار ساخت. عمر اوف با اشاره به اینکه زیارت اربعین در طول تاریخ بر اساس شرایط سیاسی و اجتماعی با فراز و فرودهایی همراه بوده تصریح کرد: در دهه‌های اخیر به سبب دگرگونی‌هایی که به خصوص در عراق شکل گرفت پیاده روی اربعین رنگ جهانی به خود گرفته و به یک همایش چند ده میلیونی تبدیل شده است. قرآن انسان ساز و امام حسین هدایت گر است دکتر ابولحیه نورالدین استاد دانشگاه از کشور الجزایر در نشست قرآن و نهضت حسینی با تاکید جایگاه قرآن در پرورش انسان‌های شاخص و با ایمان گفت: ایرانیان انسان‌های با تواضع هستند و در برابر مؤمنان فروتن هستند. اما در برابر ظلم و ستمگر با اقتدار ایستاده اند و آن حکومت ظالم را از میان برداشتند. این منش ایرانیان برگرفته از امام حسین (ع) است. امام حسینی که الگوی جهاد و شهادت است و افرادی چون امام خمینی (ره) که در این مکتب پرورش یافته بود توانست با مردمی سلحشور، رویدادهای بزرگی را رقم بزند. این استاد دانشگاه گفت: ایرانیان با وجود اینکه فارسی زبان هستند بیشترین خدمت را به قرآن کردند که بنده در یک کتاب ۷۰۰ صفحه درباره آن نوشته ام. نورالدین با بیان اینکه مسلمانان نگاه خاص و عمقی به قرآن دارند افزود: دیگر ادیان نگاه سطحی دارند و کتابی فقط برای بوسیدن دارند. اما نگاه مسلمانان نگاه روحی و عمیق است همانطور که در جای جای قرآن، امام حسین (ع) دیده می‌شود. پرورش یافته این کتاب و اینچنین امامی، فردی مانند حاج قاسم سلیمانی که در میدان شجاع و مقتدر حرکت می‌کند و دشمن را از میان برمی دارد است.. و این نماد بارزی است که قرآن می‌تواند در تربیت فردی تأثیر گذار باشد. نهضت حسینی خود قرآن است دکتر باباپور رئیس دانشگاه الهیات و ادیان دانشگاه شهید بهشتی درباره ارتباط قرآن و نهضت حسینی گفت: مبانی قرآن و نهضت حسینی برای این است که بین معصوم و قرآن ارتباط وجود دارد. زیرا معصوم همتای قرآن است و این حجت است و نیاز به اثبات ندارد. این موضوع تنها برای تبیین و هماهنگی و همتایی بین معصوم و قرآن است. اینکه هر آنچه در قرآن است در حرکت معصوم قرار دارد و آنکه معصوم عمل می‌کند عین قرآن است. استاد باباپور افزود: مسائل مختلفی برای اثبات و تبیین حرکت امام حسین (ع) و نهضت این امام با قرآن وجود دارد. امر به معروف و نهی از منکر امام حسین (ع) وقتی وصیت‌نامه خود را می‌نوشت در مدینه به این مسئله اشاره کرد و دلیل قیام خود را این موضوع بیان کرد. بعدی پاسداری از سنت پیامبر و دفاع و یاری از دین خدا و مقاومت و جهاد، پاسداری از عزت و عزت نفس، اقامه نماز اصلاح بوده است. او گفت: تمام این موارد در قرآن آمده است و در رفتار و اقدامات امام حسین (ع) مشهود و نمونه عینی دارد و این گواه آن است که جهاد حسین راه حسین و نهضت حسینی خود قرآن است.