روزنامه کائنات
5

گزارش

۱۴۰۱ دوشنبه ۲۲ اسفند - شماره 4330

گزارش کائنات به بهانه آغاز دهه تکریم مساجد؛

بازگشت مردم به کانون اتحاد و همدلی

  حامد رستگار - با بررسی و مطالعۀ تاریخ صدر اسلام در می‎یابیم که مسجد در عصر رسول خدا فقط محل عبادت، اعتکاف، اقامۀ نماز جماعت، تعلیم و تعلم و سخنرانی نبود؛ بلکه کارهای اجتماعی نیز در آن انجام می‎گرفت؛ در واقع مسجد می‎توانست بسیاری از حرکت‎های اجتماعی را سازمان‎دهی کند. مواردی از قبیل کنترل تنش‎های اجتماعی، حل اختلافات مردمی و خانوادگی و قبیله‎ای، رشد آگاهی‎‎های سیاسی در جامعه، مقابله با تهاجم فرهنگی، زنده نگه‎داشتن امر به معروف و نهی از منکر، کنترل اماکن فساد­انگیز و جذب جوانان - و همۀ افراد- به مسجد، از جمله حرکت‎های اجتماعی است که این مکان مقدس  می‎تواند در خلق و ساز‎مان‎دهی آن‎ها جایگاهی بی بدیل داشته باشد که البته متأسفانه برخی از مساجد ما در عصر حاضر از این موضوع دور مانده و این کارکرد خود را از دست داده‎اند. اولیای امر، مخصوصا ائمۀ جماعات و «مرکز رسیدگی به امور مساجد» از جمله کسانی هستند که مسئولیت سنگین و خطیری در این زمینه بر عهده دارند.
مسجد قلب تپندۀ جامعۀ اسلامی در تمامی امور و مسائل بوده و به اتفاق مورخان، خشت اول تشکیل جامعۀ اسلامی در صدر اسلام با بنای مسجد در شهر مدینه نهاده شد. پیامبر اکرم (صلی‎الله علیه واله) با وحی الهی تعریف جدیدی از دین‎داری ارائه نمود و جامعۀ نوینی را بر اساس شریعت اسلام پایه‎گذاری کرد و محور این حرکت را مسجد قرار داد. ایشان همرامی دین و سیاست، دنیا و آخرت، مردم‎داری و خداباوری را در یک نهاد جمعی و اجرایی به نام «مسجد» سامان بخشید و مسجد را به عنوان نقطۀ تعامل، توسعه، محبت، مودت، انس و اخوت در بین امت مسلمان مطرح ساخت. مسجد نه تنها به زندگی دینی مردم معنا بخشید، بلکه نقش ژرف و عمیق در صحنۀ سیاست و اجتماع ایفا کرد و ایمان و اعتقاد و اخلاص و ایثار را در خدمت به جامعه و توسعۀ سیاسی و اسلامی به‎کار گرفت. انقلاب اسلامی ایران نیز به دلیل داشتن خاستگاه و محتوای دینی، فرزند و مولود مسجد است و بی‎شک ادامۀ حیات آن نیز جز در سایۀ مسجد امکان‎پذیر نیست. از این‎رو پرداختن به معارف و ابعاد و زوایای مختلف مسجد، گامی محکم و استوار در راستای استمرار و بقای این نهضت مقدس است.
 مسجد تنها نهادی است که از آغاز تأسیس تاکنون، مرکز و محور تحولات عظیمی در جامعۀ اسلامی بوده و جایگاهی است که نقش بسیار زیادی در تربیت فرد و بازسازی اجتماع و حاکم کردن دین بر جامعه دارد.
مسجد مهمترین سرمایه فرهنگی انقلاب اسلامی است
چندی پیش وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در دومین روز نشست هم‌اندیشی ستادی و استانی ستاد هماهنگی کانون‌های مساجد کشور طی سخنانی با بیان اینکه مسجد مهترین سرمایه فرهنگی انقلاب اسلامی است، گفت: کانون‌ها برای حفظ محوریت فرهنگ و هنر در مساجد تاسیس شده‌اند.
اسماعیلی طی سخنانی با بیان اینکه به دفعات در طول مقاطعی که فرصت پیش آمده است در مورد مباحث حوزه فرهنگ، به نگاه دولت جدید به مسجد و مسجدمحوری اشاره کرده ام، گفت: معتقدیم مسجد مهمترین ظرفیت ما در مصاف با جنگ نرم تحمیلی دشمنان علیه ملت ایران است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی  با اشاره به اینکه ایامی نظیر تاسوعا و عاشورا، اربعین و سایر مناسبت‌های مذهبی پربسامدترین واژگان در ادبیات انقلاب اسلامی بودند که در مساجد متبلور شدند، گفت: امام خمینی (ره) فرمود که مساجد سنگر هستند، سنگرها را حفظ کنید، امام راحل با این جمله در واقع یک خبر می‌دهد، مساجد و شبکه دینی بودند که انقلاب اسلامی را به وجود آوردند و همین مساجد نیز انقلاب را حفظ می‌کنند و اشتباه است که کسی تصور کند در این فضای تکنولوژیک باید از بستر دیگری استفاده شود، البته من مخالف استفاده از این امکانات نیستم اما تاکید بر استفاده از مزیت خودمان یعنی مساجد و پیوند مردم با روحانیت دارم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش دیگری از مباحث خود به تاریخ و  دوره درخشش تمدن اسلامی در قرون سوم تا پنجم اشاره کرد و گفت: در آن زمان آل بویه، حمدانی ها و همچنین از سوی دیگر خلافت فاطمی ها در مصر را داریم یعنی سه دولت مبتنی بر عقلانیت از مکتب اهل بیت (ع)، در آن دوران شاهد هستیم که در کنار مساجد در دوران آل بویه، بیت الحکمه ها شکل گرفت و محل مباحثه و گفت وگو و آزاداندیشی بین مذاهب مختلف در کنار مساجد ایجاد شد. در دوره درخشش تمدن اسلامی، محور مسجد است، در کنار مسجد مجالس آزاداندیشی برگزار شده و کتابخانه ها و دانشمندان بزرگ در این دوره هستند.
اسماعیلی گفت: مقام معظم رهبری در موضوع انقلاب اسلامی و بیانیه گام دوم، افق را تحقق تمدن نوین اسلامی اعلام کردند، تجربه ما در تمدن اسلامی مبتنی بر محوریت مسجد در حوزه فرهنگ است.
وی با بیان اینکه در دوران جنگ مسجد، محور همه فعالیت‌ها بود، تصریح کرد: اعزام به جبهه از مسجد بود. درس های مدارس در دوران جنگ در مسجد برگزار می‌شد، ما شرکت در اجتماعات مدنی نظام اسلامی را در مسجد یاد گرفتیم. من اولین بار فیلم محمد رسول الله را با آپارات در مسجد دیدم و بسیاری از فعالیت‌های دیگر که در مسجد انجام می‌شد اما بعد از دهه شصت همین تفکر واراداتی، چنین رویکردی را از مسجد به بیرون منتقل کرد.
اسماعیلی گفت:  ستاد هماهنگی کانون‌های مساجد کشور امسال سی سالگی تاسیس خود را تجربه می‌کند. آن روز که کانون‌ها تاسیس شدند این دغدغه بود که مبادا شبکه فرهنگی در مساجد با تاسیس سایر مراکز از بین برود. کانون‌ها تاسیس شدند که مسجد محوریت فعالیت‌های فرهنگی هنری خود را داشته باشد.
وی افزود: ما مسائل بسیار مهمی در این کشور داریم، بزرگ ترین معروف ترویج جایگاه مسجد است، احادیث و روایات متعددی در اقامه نماز جماعت داریم، امر به معروف به همین معناست، یعنی شلوغ شدن مساجد، صفوف فشرده نماز جماعت و جمعه که بزرگ ترین معروف ماست.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش دیگری از مباحث خود افزود: در سطح کانون‌ها باید فعالیت‌های منسجم و مبتنی بر جذب کودکان و نوجوانان باشد، مهم این است که فعالیتهای فرهنگی هنری در مساجد باشد، از سوی دیگر باید مساجد شهرهای بزرگ را به طور خاص توجه کنیم.
اسماعیلی تصریح کرد: مسجد مهمترین سرمایه انقلاب اسلامی است، این ظرفیت بزرگ باید در اختیار مردم باشد و وظیفه ما تسهیل گری برای آحاد مردم باشد، کانون‌ها در این راستا می توانند فیلم های ارزشی و گروه های سرود را به مساجد ببرید، کانون‌های مساجد باید برنامه کمی ارائه دهد، نباید زمان را از دست دهیم.
پای نوجوانان با پویش «حس خوب» به مساجد باز می‌شود
حجت‌الاسلام حجت‌الله ذاکر معاون فرهنگی اجتماعی مرکز رسیدگی به امور مساجد استان تهران صبح دیروز در نشست خبری دهه تکریم و تعظیم مساجد که در محل این مرکز برگزار شد با اشاره به اینکه امسال دهه تکریم و تعظیم مساجد از ۲۳ اسفندماه ۱۴۰۱ تا سوم فرودین‌ماه ۱۴۰۲ برگزار خواهد شد، اظهارداشت: شعار محوری دهه تکریم و تعظیم مساجد امسال «مسجد، کانون اتحاد و همدلی» خواهد بود.خوشبختانه امسال برای هر روز یک شیوه‌نامه تدوین شده است و سعی کردیم‌ کارهای گرافیکی خوبی در این راستا انجام دهیم. به همین منظور تیزر ویژه این ایام نیز تولید شده است و نماهنگی نیز ساخته شده است.
معاون فرهنگی اجتماعی مرکز رسیدگی به امور مساجد با اشاره به عناوین این دهه خاطرنشان کرد: روز اول این دهه مصادف با ۲۳ اسفندماه با عنوان «مسجد، کانون همدلی نوجوانان» نامگذاری شده است. در این روز برپایی ایستگاه‌های فرهنگی و اجرای پویش «حس خوب» ویژه دانش‌آموزان‌ را پیشنهاد داده‌ایم. در ایستگاه‌های فرهنگی که در مجاورت مساجد برپا خواهد شد، پویش «حس خوب» اجرا می‌شود و قرار است برای نوجوانی که تا به حال به مسجد نیامده‌، شرایطی فراهم‌ شود تا پای او هم به مسجد باز و یک حس خوبی به او‌ دست دهد.
ذاکر یادآور شد: در روزل اول جشن تکلیف دانش‌آموزان یا همان روزه اولی‌ها را خواهیم داشت. همچنین برگزاری مسابقات فرهنگی و‌ ورزشی ویژه دانش‌آموزان نیز پیشنهاد شده است. دانش‌آموزانی که در یک محله دارای یک رتبه علمی و ورزشی هستند، شناسایی و از آنها تقدیر خواهد شد.
برپایی کرسی‌های آزاداندیشی با موضوع آرمان‌ جوانان در مساجد
وی افزود: روز دوم این دهه، مصادف با چهارشنبه ۲۴ اسفندماه با عنوان «مسجد، پایگاه تعالی جوان مومن انقلاب» خواهد بود. در این روز کرسی آزاداندیشی با موضوع آرمان‌ جوانان پیشنهاد شده است. قرار است در یک ترییون آزاد سوالات جوانان پاسخ داده شود. همچنین مسابقات فرهنگی و ‌ورزشی هم ذیل این روز تدارک دیده شده است. معاون فرهنگی اجتماعی مرکز رسیدگی به امور مساجد ابراز کرد: روز سوم این دهه مصادف با پنج‌شنبه ۲۵ اسفندماه مزین به نام «مسجد، مروج فرهنگ مقاومت، ایثار و شهادت» است که در این روز تقدیر از ایثارگران و‌ خانواده معظم شهدا در محله‌ها، عطرافشانی مزار شهدای گمنام همجوار مسجد و همچنین دیدار با جانبازانی که در منازل و آسایشگاه‌ها هستند، پیشنهاد شده است.
رئیس مرکز رسیدگی به امور مساجد سخنران پیش از خطبه نماز جمعه این هفته تهران
ذاکر تصریح کرد: روز چهارم این دهه مصادف با جمعه ۲۶ اسفندماه همزمان با برپایی نماز جمعه خواهد بود. با ستاد نماز جمعه تهران هم‌افزایی صورت گرفته تا در این روز، پیش از خطبه‌های نماز جمعه رئیس مرکز رسیدگی به امور مساجد به ایراد سخنرانی ‌بپردازد. در سایر استان‌ها هم مدیران مرکز رسیدگی به امور مساجد در پیش خطبه سخنرانی خواهند داشت. همچنین خطیب‌های نماز جمعه نیز در خصوص موضوع مسجد حتماً سخنرانی دارند. در کنار نماز جمعه هم غرفه‌هایی برای بیان دستاوردهای این مرکز راه‌اندازی خواهد شد.
معاون فرهنگی اجتماعی مرکز رسیدگی به امور مساجد افزود: در روز جمعه سخنرانی در حوزه مهدویت را نیز خواهیم داشت. همچنین غبارروبی و عطرافشانی مساجد در این روز پیش‌بینی شده است.
برپایی جشن همدلی در مساجد تهران
وی اضافه کرد: روز پنجم دهه مصادف با شنبه ۲۷ اسفندماه به نام «مسجد، محور اتحاد ملی» است که در این روز مساجد از اهالی محل با یک دعوتنامه خواستار حضور در مسجد می‌شوند. ویژه برنامه‌های جشن همدلی نیز در این روز در فضای باز برگزار می‌شود. ذاکر گفت: روز ششم دهه مصادف با یک‌شنبه ۲۸ اسفندماه با عنوان «مسجد، پایگاه سلامت اجتماعی» برگزار خواهد شد. این موضوع مورد تاکید رهبر معظم انقلاب است. به همین منظور در این روز کارگاه آموزشی با موضوع مهارت زندگی برگزار می‌شود، همچنین تامین هزینه جهیزیه و مراسم ازدواج جوانان مورد توجه خواهد بود، البته در طول سال مراکز خیریه مساجد در مورد ازدواج آسان فعال هستند.
مسجدی که  ٧٠ جهیزیه به دختران نیازمند داد
معاون فرهنگی اجتماعی مرکز رسیدگی به امور مساجد تصریح کرد: پیشنهاد کردیم مساجد کارگاه آموزشی در این روز برگزار شود و جذب کمک خیرخواهانه برای تهیه جهیزیه داشته باشند. در محله هرندی اخیراً یک مسجد ٧٠ جهیزیه به دختران نیازمند داد. برگزاری کارآفرینان برتر محله نیز از دیگر برنامه‌های پیشنهادی برای این روز است.
وی افزود: روز هفتم دهه مصادف با ٢٩ اسفندماه به نام «مسجد، جبهه جهاد تبیین» نامگذاری شده است که توصیه کردیم سخنرانی انگیزشی در مساجد انجام و دستاوردهای انقلاب تبیین شود که برای این امر کانال محتوایی هم در شبکه پیام‌رسان ایتا برای امامان جماعت راه‌اندازی شد. شناسایی و تجلیل از فعالان جهاد تبیین محله، برگزاری مسابقات کتابخوانی با موضوع جهاد تبیین و ... نیز برای این روز پیشنهاد شده است.
برگزاری جشن عیدانه با رویکرد شعر و سرودخوانی در روز نخست فروردین
ذاکر تصریح کرد: روز هشتم دهه مصادف با اول فرودین به نام «مسجد، کانون مهروزی و نشاط معنوی» است که در این روز دعوت از اصناف و مسئولان حاضر در محله، برگزاری جشن عیدانه با رویکرد شعر و سرودخوانی، تجلیل از فعالان مسجدی و .... در این روز پیشنهاد می‌شود.
معاون فرهنگی اجتماعی مرکز رسیدگی به امور مساجد با بیان اینکه روز نهم دهه هنوز عنوان ندارد زیرا بنا داریم مشابه شعار سال انتخاب شده مقام معظم رهبری باشد. برای این روز پخش بیانات رهبری و تبیین شعار سال توسط امام جماعت پیشنهاد شده است، گفت: روز دهم و پایانی دهه، برگزاری جشن تکلیف روزه اولی، فراخوان طرح «سفره‌های آسمانی» برای برپایی افطاری ساده در مساجد و برگزاری مناجات‌خوانی از برنامه‌های پیشنهادی است.
یش از ٢٠٠ مسجد در زمینه پیوند مسجد و مدرسه کار می‌کنند
وی با بیان اینکه این برنامه‌ها پیشنهادی است و مساجد می‌توانند در شوراهای فرهنگی خود برنامه‌های بومی دیگری نیز تدارک ببینند، گفت: باتوجه به اقتضائات زمانی برنامه‌ها به روزرسانی می‌شود. در چندماه گذشته، در حوزه جهاد تبیین و توجه به قشر نوجوان و دانش‌آموزان بیشتر درحال کار هستیم و بحث پیوند مسجد و مدرسه در دستور کار است. ذاکر افزود: در این دهه بیشتر به دستاوردهای طول سال می‌پردازیم. در طول سال بیش از ٢٠٠ مسجد در موضوع پیوند مسجد و مدرسه کار می‌کنند. در این طرح امام جماعت در مدارس حضور پیدا می‌کند و با معلمان و دانش‌آموزان ارتباط می‌گیرند. برخی فعالیت‌های این طرح در مدارس و برخی هم در مسجد برگزار می‌شود. مساجد برای دانش‌آموزان کلاس‌های سواد رسانه، آموزش قرآن و موضوعات فرهنگی و تربیتی برگزار می‌کنند. با مشارکت حوزه علمیه امام جماعت طرح امین را در مدارس انجام می‌دهند و برخی از امامان جماعت در آزمون استخدامی آموزش و پرورش پذیرفته شدند و به عنوان معلم حضور دارند. یکی از دستاوردهای این طرح حضور ۴۰ درصدی دانش‌آموزان در اعتکاف امسال بود.
نورافشانی مساجد در لحظه تحویل سال
معاون فرهنگی اجتماعی مرکز رسیدگی به امور مساجد در پاسخ به سوال خبرنگار خبرگزاری فارس درخصوص برنامه مساجد استان تهران در لحظه تحویل سال گفت: سال تحویل امسال باتوجه به اینکه در ساعات بامداد است، شاید مردم کمتر در مساجد حاضر شوند. برنامه اصلی ما در روز اول فروردین‌ماه است که جشن عیدانه در مساجد برگزار می‌شود. در لحظه تحویل سال با همکاری نهادهای مختلف، نورافشانی در مساجد رخ خواهد داد.

ارسال دیدگاه شما

عنوان صفحه‌ها
30 شماره آخر
بالای صفحه