یک میلیون داوطلب و دیگر هیچ!

  مسعود نفریه- نوبت اول آزمون سراسری سال ۱۴۰۲ در روزهای ۲۹ و ۳۰ دی ماه برگزار می‌شود.
براساس آمار اعلام شده از ثبت نام داوطلبان در این آزمون، تعداد ۹۷۷۴۶۰ داوطلب برای شرکت در نوبت اول کنکور سراسری امسال ثبت نام کردند که از این تعداد ۵۸۸۵۰۲ نفر دختران و ۳۸۸۹۵۸ نفر پسران هستند.
با نگاهی به جدول آماری داوطلبان این آزمون درمی‌یابیم که در تمام گروه‍های آزمایشی تعداد داوطلبان دختر بیشتر است اما در گروه ریاضی تعداد داوطلبان پسر بیشتر است؛ این مسأله در آزمون‌های دو سال گذشته نیز به همین شکل بوده است.
برای شرکت در آزمون سراسری سال ۱۴۰۱، در مجموع تعداد یک میلیون و ۴۸۸ هزار و ۹۵۹ داوطلب و در آزمون سال ۱۴۰۰، تعداد یک میلیون و ۳۶۸ هزار نفری کنکور نفر در پنج گروه آزمایشی ثبت نام کرده بودند.
دریافت کارت مرحله اول کنکور از یکشنبه 25 دی
کارت شرکت در نوبت نخست کنکور ۱۴۰۲از روز یکشنبه ۲۵ دی ماه قابل دریافت است و آزمون در صبح و بعد از ظهر روزهای پنجشنبه و جمعه ۲۹ و ۳o دی ماه برگزار خواهد شد.
سازمان سنجش در اطلاعیه‌‌‌‌ای شرایط دریافت کارت شرکت در نوبت نخست کنکور 1402 را اعلام کرد.  کنکور گروه علوم تجربی صبح پنج شنبه دی و گروه زبان‌های خارجی بعد از ظهر پنجشنبه 29 دی 1401 برگزار می‌‌شود.
کنکور گروه علوم انسانی و علوم ریاضی صبح جمعه و گروه هنر بعد ازظهر جمعه 30 دی 1401 برگزار می‌شود.  کارت شرکت در آزمون همه داوطلبان به همراه راهنمای شرکت در آزمون از روز یکشنبه 25 دی تا روز چهارشنبه 28 دی ماه 1401 برای مشاهده و پرینت بر روی سایت سازمان سنجش قرار خواهد گرفت.
داوطلبان برای پرینت کارت شرکت در آزمون باید در تاریخ تعیین شده به سایت سازمان سنجش مراجعه و با وارد کردن شماره سریال کارت اعتباری ثبت‌نام (12 رقم) و شماره شناسنامه یا شماره پرونده و کد پیگیری ثبت‌نام (16 رقم) و نام و نام خانوادگی، کد ملی و سریال شماره شناسنامه یک نسخه پرینت از راهنما و کارت شرکت در آزمون تهیه کنند.
داوطلبانی که در دو یا سه گروه آزمایشی متقاضی شدند باید علاوه بر پرینت کارت گروه آزمایشی اصلی نسبت به پرینت کارت گروه آزمایشی دوم و سوم نیز اقدام کنند.
برای شرکت در کنکور همراه داشتن پرینت کارت شرکت در آزمون و اصل کارت ملی یا اصل شناسنامه عکس دار و ارائه آن الزامی است. داوطلبانی که در کارت ثبت نام خود مغایرتی را مشاهده می‌کنند باید به اطلاعیه سازمان سنجش مراجعه کنند.
شروع فرآیند برگزاری آزمون صبح‌ها از ساعت 8 و بعد از ظهرها ساعت 14.30 خواهد بود و در حوزه‌های امتحانی راس ساعت 7.30 صبح و 14 بعد از ظهر بسته خواهد شد.
 گروه آزمایشی علوم تجربی که آزمون آن ساعت 8 صبح روز پنجشنبه 29 دی ماه برگزار می‌شود دارای 3 پاسخنامه و 3 دفترچه سوال است. آزمون گروه آزمایشی زبان خارجی ساعت 14.30 بعد از ظهر روز پنجشنبه 29 دی ماه برگزار و یک پاسخ نامه و یک دفترچه سوال دارد. داوطلبان گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی ساعت 8 صبح روز جمعه 30 دی ماه آزمون دارند که شامل دو پاسخنامه و دو دفترچه است. در گروه آزمایشی علوم انسانی که آزمون آن ساعت 8 صبح روز جمعه 30 دی ماه است دو پاسخنامه و دو دفترچه سوال وجود دارد‌.
آزمون گروه آزمایشی هنر ساعت 14.30 بعد از ظهر روز جمعه 30 دی ماه برگزار می‌شود و شامل یک پاسخ نامه و یک دفترچه سوال است.
داوطلبان کنکور که سابقه تحصیلی ندارند تکلیفشان چه می‎شود؟
معاون سازمان سنجش وضعیت احتساب سوابق تحصیلی در کنکور را اعلام کرد و گفت: اگر سوابق تحصیلی آماده نشد، «نمره کنکور» جایگزین می‌‌شود!
حسن مروتی در پاسخ به این پرسش که «در صورت عدم آماده شدن سوابق تحصیلی داوطلبان کنکور از سوی آموزش و پرورش، وضعیت احتساب سوابق تحصیلی چگونه خواهد بود؟» اظهار کرد: آموزش و پرورش متعهد شد مقدمات لازم برای ایجاد سابقه تحصیلی را فراهم کند و داوطلبان متقاضی ترمیم نمرات یا ایجاد سابقه تحصیلی می‌توانند در سه نوبت امتحانات شهریور، دی و خرداد شرکت کنند. وی افزود: مبنای کار ما این است که تا پایان خرداد 1402 سوابق تحصیلی داوطلبان در سایت آموزش و پرورش بارگزاری خواهد شد و با تعهدی که مسئولان این وزارتخانه در جلسات مختلف ارائه کردند، از ارائه سوابق تحصیلی مطمئن خواهیم بود.
مروتی تصریح کرد: اگر به هر دلیلی آموزش و پرورش نتواست مقدمات کار را فراهم کند، وضعیت افرادی را که سابقه تحصیلی ندارند، بررسی خواهیم کرد و احتمالاً از طریق نمرات کنکور جایگزین خواهیم کرد. معاون امور آزمون‌های سازمان سنجش بیان کرد: اگر مقدمات ایجاد سابقه تحصیلی توسط آموزش و پرورش فراهم شد اما داوطلبان برای ایجاد سابقه اقدام نکردند، نمره سابقه تحصیلی برای آنها صفر در نظر گرفته می‌شود.
سهم کنکور در پذیرش دانشگاه‌ها برای سال 1402، 60 درصد و سهم امتحانات نهایی برای 10 درس، 40 درصد به صورت قطعی است.
متقاضیان کنکور می‌توانند برای ایجاد سابقه تحصیلی و ترمیم، دروس مورد‌نظر خود را در نوبت‌های مختلف امتحانی انتخاب و ثبت‌نام کنند هر متقاضی صرفاً یک بار مجاز به ایجاد سابقه و یک‌بار ترمیم نمره برای هر درس است.
نکات کلیدی کنکور ۱۴۰۲ اعلام شد
با توجه به اینکه آزمون سراسری سال ۱۴۰۲ برای نخستین بار، در دو نوبت و فقط برای دروس اختصاصی و به صورت کاملا مجزا برگزار می‌شود، لذا طرح برخی موارد برای اطلاع داوطلبان کنکور امسال ضروری است.
هر داوطلب مختار به شرکت در یک نوبت و یا در دو نوبت آزمون سراسری سال ۱۴۰۲ ( دی ماه و تیر ماه) است و در صورتی که گروه آزمایشی داوطلب در هر دو نوبت یکی باشد، سازمان سنجش آموزش کشور، آزمونی را که داوطلب در آن نمره بالاتری کسب کرده لحاظ می‌کند اما اگر داوطلب در دو گروه آزمایشی متفاوت آزمون داده باشد، نمره‌کل نهایی مربوط به گروه آزمایشی که داوطلب قصد انتخاب رشته دارد ملاک عمل قرار می‌گیرد. نمره کل نهایی داوطلب، متشکل از نمره کسب شده در آزمون با اعمال سوابق تحصیلی است.
نحوه محاسبه نمره کل
برای هر داوطلب یک نمره‌کل سابقه تحصیلی و یک نمره کل آزمون اختصاصی (کنکور) ساخته می‌شود (اگر داوطلب در هر دو نوبت آزمون اختصاصی شرکت کرده باشد دو نمره کل آزمون اختصاصی دارد). نمره کل سابقه تحصیلی، میانگین وزنی نمرات تراز شده دروس (اعم از دروس عمومی و تخصصی) سابقه تحصیلی است که این نمره‌کل توسط وزارت آموزش و پرورش محاسبه شده و برای ساخت نمره کل نهایی به سازمان سنجش آموزش کشور ارسال خواهد شد. نمره کل آزمون اختصاصی، میانگین وزنی نمرات تراز شده آزمون اختصاصی (کنکور) است. در واقع ضریب هر یک از دروس آزمون اختصاصی، وزن آن درس است. پس از محاسبه این دو نمره‌کل (نمره کل سابقه تحصیلی و نمره کل آزمون اختصاصی) از ترکیب آنها نمره کل نهایی داوطلب محاسبه می‌شود.
 ضرایب دروس تخصصی و عمومی
سهم نمره کل سابقه تحصیلی پایه دوزادهم نظام ۳-۳-۶ در گروه های آزمایشی علوم ریاضی و فنی، علوم تجربی و علوم انسانی آزمون سراسری سال ۱۴۰۲ به میزان ۴۰ درصد با تأثیر قطعی است. میزان تاثیر سوابق تحصیلی دیپلم نظام سالی - واحدی/ ترمی - واحدی در گروه‌های آزمایشی علوم ریاضی و فنی، علوم تجربی و علوم انسانی آزمون سراسری سال ۱۴۰۲ ،۳۰ درصد با تأثیر قطعی و میزان تأثیر سوابق تحصیلی پیش‌دانشگاهی نظام سالی - واحدی/ترمی - واحدی ۱۰ درصد (درمجموع ۴۰ درصد) با تأثیر قطعی در نمره کل سابقه تحصیلی است. سهم نمره کل سابقه تحصیلی پایه دوزادهم نظام ۳-۳-۶ یا دیپلم و پیش‌دانشگاهی نظام سالی - واحدی/ترمی - واحدی در گروه‌های آزمایشی هنر و زبان‌های خارجی آزمون سراسری سال۱۴۰۲ ،به میزان ۲۶ درصد با تأثیر قطعی و فقط شامل دروس عمومی سابقه تحصیلی است و مابقی به سهم نمره کل آزمون اختصاصی(کنکور) اضافه می‌شود.
محاسبه سوابق تحصیلی دانش‌آموزان نظام قدیم و یا  فارغ‌التحصیلان هنرستانی
طبق ابلاغیه شماره /۱۴۰۱/۱۲۳۵۲ دش مورخ ۸ آبان ماه ۱۴۰۱ شورای عالی انقلاب فرهنگی که در تاریخ ۱۶ آبان ماه سال جاری  در سایت سازمان سنجش آموزش کشور اطلاع‌رسانی عمومی شده است، همه داوطلبان باید دارای سوابق تحصیلی کامل دروس عمومی و تخصصی مربوط به گروه آزمایشی درخواستی باشند. بر این اساس داوطلبانی که فارغ‌التحصیل هنرستان یا نظام قدیم بوده یا داوطلبانی که متقاضی شرکت در گروه آزمایشی غیرمرتبط با نوع دیپلم خود هستند یا داوطلبان فارغ التحصیل نظام سالی/ ترمی واحدی که سال اخذ دیپلم آنها قبل از ۱۳۸۴ و یا سال اخذ مدرک پیش‌دانشگاهی آنها قبل از ۱۳۹۱ بوده است و در همه یا تعدادی از دروس، سابقه تحصیلی ندارند، باید نسبت به  تولید نمرات سوابق تحصیلی از طریق وزارت آموزش و پرورش اقدام کنند. به عبارت دیگر همه داوطلبانی که سابقه تحصیلی کامل گروه آزمایشی مورد نظر خود را ندارند (اعم از دانش آموزان و فارغ‌التحصیلان شاخه‌های نظری، فنی و حرفه‌ای و کار و دانش در تمام نظام‌های آموزش‌ و پرورش و طلاب) باید نسبت به ایجاد سابقه تحصیلی دروس عمومی و تخصصی براساس برنامه اعلامی وزارت آموزش ‌و پرورش اقدام نمایند. در صورتی که داوطلبی در امتحانات نهایی که وزارت آموزش‌ و پرورش برای ایجاد سوابق تحصیلی پیش‌بینی می‌کند، شرکت نکرده و اقدام به ایجاد سوابق تحصیلی در دروس عمومی و تخصصی نکند، نمره آن درس که سابقه تحصیلی ندارد، صفر (۰) لحاظ می‌شود. برای داوطلبانی که سابقه تحصیلی ناقص دارند و یا کلاً سابقه تحصیلی ندارند، سهم نمره کل سابقه تحصیلی قابل جایگزینی با نمره‌کل آزمون اختصاصی نیست.
نحوه محاسبه دروس عمومی درآزمون سراسری ۱۴۰۲
بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی آزمون سراسری ۱۴۰۲ فقط برای دروس تخصصی هر یک از گروه‌های آزمایشی برگزار می‌شود. اما دروس عمومی در سابقه تحصیلی داوطلبان وجود داشته و در نمره کل سابقه تحصیلی لحاظ می‌شود لذا همه داوطلبان ( اعم از دانش آموزان و فارغ التحصیلان شاخه های نظری، فنی و حرفه ای و کارودانش، تمامی نظام های آموزش و پرورش و طلاب حوزه علمیه) باید دارای دروس عمومی سابقه تحصیلی باشند و در صورت عدم وجود، باید برای ایجاد آن از طریق آموزش و پرورش اقدام نمایند. بدیهی است در صورت عدم وجود نمره سوابق تحصیلی برای هریک از دروس عمومی نمره آن درس، صفر لحاظ می‌شود.
امکان تغییر گروه آزمایشی
داوطلبان می‌توانند در یکی از سه گروه اصلی ( علوم ریاضی و فنی، علوم تجربی و علوم انسانی) مختلف در دو نوبت آزمون (دی ماه و تیرماه) شرکت کنند ولی در صورت تغییر گروه آزمایشی در نوبت دوم آزمون، باید گروه مورد نظر را برای پذیرش در دانشگاه ( در مرحله انتخاب رشته ) انتخاب کنند و امکان انتخاب رشته از هر دو گروه اصلی میسر نیست. البته باید توجه داشته باشند که سوابق تحصیلی کامل مربوط به گروه آزمایشی مورد نظر را نیز باید دارا باشند و درصورتی که در یک یا چند درس، سابقه تحصیلی لازم برای گروه آزمایشی درخواستی را نداشته باشند نمرات آن دروس صفر لحاظ می‌شود.
توصیه‌های طلایی به داوطلبان در فاصله چند روز مانده به کنکور
یک مشاور تحصیلی به کنکوری‌ها توصیه کرد، این چند روز باقیمانده تا برگزاری آزمون سراسری را به مرور دروس، جمع‌بندی، رفع اشکال، تست زنی و تحلیل تست‌های سالهای گذشته اختصاص دهند.
 نعمت فتحی با اشاره به اهمیت چند روز پایانی باقیمانده تا برگزاری کنکور سراسری، گفت: کنکوری‌ها در آخرین روزهای باقیمانده تا برگزاری آزمون سراسری باید دروس پایه‌های مختلف تحصیلی را به شکل مفهومی تورق سریع بزنند، چون مفاهیم درسی با جمع بندی، مرور و تورق سریع در ذهن داوطلبان تثبیت خواهد شد و داوطلبانی که در هفته پایانی باقیمانده تا برگزاری آزمون سراسری احساس ناتوانی،خستگی و تنبلی داشته باشند و جمع بندی و مرور آموخته‌های خود را نداشته باشند، از دور رقابت با سایر کنکوری‌ها خارج خواهند شد و نخواهند توانست نتیجه خوبی از کنکور بگیرند. فتحی تاکید کرد: اگر داوطلبان آزمون سراسری در هفته پایانی مرور نداشته باشند، یکسری نکات مهم که در پاسخگویی به سوالات اهمیت زیادی دارد را فراموش کرده و سرجلسه آزمون با مشکلاتی مواجه خواهند شد و نخواهند توانست نتیجه مطلوبی از کنکور بگیرند. فتحی ادامه داد: کنکوری‌ها همچنین در هفته پایانی باقیمانده تا آزمون سراسری باید سوالات آزمون‌های سراسری سالهای گذشته را مرور کرده تا با روند برگزاری آزمون آشنایی داشته باشند و با ایجاد شرایط مشابه کنکور سراسری، مدیریت زمان را سرجلسه آزمون داشته باشند.
فتحی افزود: داوطلبانی که سرجلسه آزمون مدیریت زمان داشته باشند کمتر دچار استرس خواهند شد، چون اگر داوطلبی مدیریت زمان نداشته باشد دچار استرس شده و نمی تواند آزمون خوبی بدهد. وی همچنین از داوطلبان آزمون سراسری خواست در هفته پایانی باقیمانده تا برگزاری آزمون سراسری به هیچ وجه به مطالب جدید و تکنیک‌های جدید توجه نداشته باشند و زمان خود را به مرور و تسلط بر مطالبی که قبلا مطالعه کرده‌اند، اختصاص دهند.
فتحی در ادامه با بیان اینکه داوطلبان برای گرفتن نتیجه مطلوب از آزمون سراسری باید سرجلسه آزمون آرامش داشته باشند، گفت: اگر داوطلبان سرجلسه عجله کنند و شتابزده به سوالات پاسخ بدهند، به راحتی سوالات آسان را در لابلای سوالات سخت از دست خواهند داد.
وی تاکید کرد: داوطلبان در مواجهه با سوالات سخت دچار فشار روانی شده و ممکن است نتوانند از پس سوالات سخت هم بر بیایند.
فتحی یک تکنیک مهم در پاسخگویی به سوالانت آزمون سراسری را فهم خوب سوال عنوان کرد و افزود: فهم سوال مساوی با رسیدن به نیمی از جواب است، چون گاهی طراحان سوالات آزمون سراسری با کلمات بازی می‌کنند و مثلا می‌پرسند کدام گزینه نادرست نیست.
 وی ادامه داد: داوطلبان برای موفقیت در آزمون سراسری باید سوالات را با تمرکز خوانده و زیر کلمات کلیدی خط بکشند تا بدانند که سوال دقیقا از آنها چه می‌خواهد.
وی اشاره‌ای هم به ظرفیت‌های خوبی که امسال در همه رشته‌ها خصوصا رشته‌های دندانپزشکی، پزشکی، داروسازی، پیراپزشکی و دانشگاه فرهنگیان ایجاد شده داشت و گفت: داوطلبان می توانند فرصت‌های خوبی برای ورود به دانشگاه داشته باشند.