مسیر ایران در پالایشگاه‌های فراسرزمینی هموار شد؛
آغازی برای پایان خام‌فروشی نفت!
برنامه دولت سیزدهم برای اصلاح روند خام‌فروشی مطلق و خنثی‌سازی تحریم‌های نفتی از مسیر تبدیل نفت به فرآورده در قالب پالایشگاه‌های برون‌مرزی نتیجه داد و طبق گفته‌های وزیر نفت، نخستین پالایشگاه فراسرزمینی به نام ال‌پالیتو در ونزوئلا راه‌اندازی شده‌است.
منابع نفتی کشور می‌تواند در پالایشگاه‌های فراسرزمینی بدون مشکلات تحریم در بازار جهانی به فروش برسد. حداقل تأثیر این اقدام این بوده که نفت کشور در این پالایشگاه‌ها پالایش می‌شود و سپس فرآورده حاصله به فروش می‌رسد، چراکه فرآورده تحریم‌ناپذیر است. از بازسازی پالایشگاه‌های فراسرزمینی باید به‌عنوان یک سیاست در خنثی‌سازی تحریم‌ها استقبال کرد تا بر اساس ثروت و ارزش افزوده‌ای که ایجاد می‌کند بخشی از مشکلات داخل کشور حل شود. در واقع با سرمایه‌گذاری در این پالایشگاه‌ها از طریق صادرات خدمات فنی و مهندسی، می‌توان افزون بر صادرات تضمینی نفت خام، در خروجی پالایشگاه نیز شریک شد و نفت خام را به بنزین و دیگر فرآورده‌ها تبدیل کرد. بی‌شک ایجاد پالایشگاه فراسرزمینی، افزایش تولید و فروش نفت با وجود تشدید تحریم‌ها و صدور خدمات فنی و مهندسی از اقدام‌های مثبت وزارت نفت در دولت سیزدهم بوده، آنطور که فریدون حسنوند، رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی ماه گذشته اعلام کرد در راستای تقویت دیپلماسی انرژی قراردادهای خوبی با کشورهای ونزوئلا، کوبا و نیکاراگوا منعقد شده و آرزوی دیرینه پالایشگاه فراسرزمینی در حال به‌وقوع پیوستن است. به گفته وی، دیپلماسی انرژی یکی از اولویت‌های مهم از ابتدای آغاز به کار مجلس یازدهم و دولت سیزدهم بود. علاوه بر رئیس‌جمهور، رئیس مجلس و اعضای کمیسیون انرژی نسبت به این موضوع اهتمام ویژه داشتند. خوشبختانه علی‌رغم وجود تحریم و تشدید اقدامات خصمانه آمریکا در مقابل کشورمان، دیپلماسی انرژی ما در آسیای میانه، روسیه، حوزه خلیج فارس و شرق و غرب به خوبی رو به جلو پیش می‌رود و تاکنون تفاهم‌نامه‌ها و قراردادهای بسیار خوبی منعقد شده است. رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: گام بعدی در حوزه دیپلماسی انرژی در رابطه با آمریکای لاتین به عنوان حیاط خلوت آمریکا برداشته شد که در این حوزه نیز قراردادهای خوبی با کشورهای ونزوئلا، کوبا و نیکاراگوا منعقد شد و آرزوی دیرینه پالایشگاه فراسرزمینی در حال تحقق است. نگاه بعدی به سمت اروپا و آسیای شرقی است. برقراری ارتباط با این کشورها از اهداف بعدی وزارت نفت و کمیسیون انرژی است.
*نخستین پالایشگاه فراسرزمینی ایران راه‌اندازی شد
به تازگی جواد اوجی وزیر نفت مهر تایید به این صحبت‌ها زد و اعلام کرد که نخستین پالایشگاه فراسرزمینی به نام ال‌پالیتو در ونزوئلا راه‌اندازی شده و پالایش روزانه ۱۰۰ هزار بشکه نفت خام میدان‌های کشور در این پالایشگاه رقم خواهد خورد.
به گفته وی، این آرزوی دیرینه و ۴۳ ساله‌ای بود که به همت شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی و پیگیری، مدیرعامل این شرکت در بخش فراسرزمینی تحقق یافت، نقطه آغاز این اقدام در ونزوئلا بود و با برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده در دیگر نقاط نیز ادامه خواهد یافت.
*پالایشگاه‌های فراسرزمینی؛ یک فرصت
عباس کاظمی، مدیرعامل سابق شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران در خصوص مزایای پالایشگاه فراسرزمینی گفت: هرگونه سرمایه‌گذاری در کشور مطلوب بوده، کشوری توسعه یافته است که بتواند در داخل سرمایه‌گذاری کند و یا اینکه سازوکاری را برای جذب سرمایه خارجی به کار بگیرد و یا حتی در خارج سرمایه‌گذاری کند. وی با بیان اینکه در پالایشگاه‌های فراسرزمینی پیشتر تجربه داشته ایم، به‌طوری که در دهه ۴۰ و ۵۰ سه پالایشگاه در خارج از کشور ساختیم و در آنها سرمایه‌گذاری کردیم که امری مطلوب بود، گفت: اگر ایران بتواند در خارج از کشور سرمایه‌گذاری و یا سرمایه جذب کند هر دو مطلوب بوده و به طور کلی باید گفت که سرمایه گذاری به هر شکلی مقبول است. مدیرعامل سابق شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران با اشاره به پتانسیل ایران برای ایجاد پالایشگاه‌های فراسرزمینی در کشورهای دیگر، گفت: در همه جای دنیا این پتانسیل وجود دارد، ایران می‌تواند در مالزی و اندونزی نیز اقدام به این کار کند، در کل با هر کشوری به توافق برسیم امکان سرمایه گذاری وجود دارد. کاظمی افزود: در حال حاضر بیشتر سرمایه‌گذاری ها در خاورمیانه و چین انجام می‌شود، در حوزه پالایش نیز استارت کار در ونزوئلا زده شده که اقدامی مثبت است و این موضوع می‌تواند در دیگر کشورها نیز توسعه یابد.
*فرصتی برای یافتن بازارهای جدید
شهاب الدین متاجی مدیر سابق برنامه ریزی تلفیقی شرکت ملی پالایش و پخش فراورده‌های نفتی نیز در همین رابطه گفت: اقدام دولت برای راه‌اندازی پالایشگاه فراسرزمینی در ونزوئلا اقدام مناسبی بوده، این پالایشگاه بازاری برای نفت خام ایران خواهد بود و از نظر صادرات خدمات مهندسی، دانش فنی و تجهیزاتی که می‌توانیم بسازیم نیز یک اقدام مثبت است. وی ادامه داد: اگر بتوانیم در ونزوئلا و یا کشورهای آفریقایی و آمریکای جنوبی بازارهای جدیدی پیدا کنیم برای توسعه بازار نفت ایران بسیار موثر است مشروط بر اینکه از نظر مالی نیز بررسی کافی انجام شود ودر نهایت منجر به این شود که هزینه هایی که ایران انجام می‌دهد بازگشت خوبی داشته باشد و درآمد خوبی برای کشور حاصل شود. مدیر سابق برنامه ریزی تلفیقی شرکت ملی پالایش و پخش فراورده‌های نفتی با بیان اینکه از نظر صادرات فنی و مهندسی این اقدام خوب خواهد بود اما باید اطمینان حاصل شود که محل‌هایی که در آن سرمایه‌گذاری صورت می‌گیرد به موقع بازپرداخت شود و منجر به این نشود که تنها متحمل هزینه شویم. متاجی با اشاره به پتانسیل ایران برای راه‌اندازی پالایشگاه در دیگر کشورها گفت: این پتانسیل در کشورهای آفریقایی، آمریکای جنوبی همچون برزیل و بولیوی برای ایران وجود دارد و به نظر می‌رسد که برنامه‌ریزی‌های مناسبی نیز در این بخش صورت گرفته است.
عضو کمیسیون انرژی مجلس:
ایران می‌تواند پل انتقال فرآورده‌های نفتی و گازی روسیه به دیگر کشورها باشد
عضو کمیسیون انرژی مجلس از روسیه به‌عنوان شریک راهبردی ایران در بخش‌های مختلف انرژی نام برد و گفت: ایران می‌تواند پل انتقال فرآورده‌های نفتی و گازی روسیه به دیگر کشورها باشد.
علیرضا ورناصری به همکاری ایران و روسیه و کشورهای حاشیه دریای خزر در حوزه نفت و گاز اشاره و اظهار کرد: این کشور به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان نفت و گاز دنیا، شریک راهبردی ایران در بخش‌های مختلف انرژی است. همکاری ایران و روسیه سبب کمک به توسعه میدان‌های نفت و گاز ایران می‌شود.
وی به اهمیت مقوله دیپلماسی انرژی اشاره کرد و افزود: فعال شدن این دیپلماسی با کشورهای حوزه خزر به‌منظور توسعه میدان‌های نفت و گاز، برقراری کریدورهای مواصلاتی و اتصالات انرژی میان کشورهای حاشیه دریای خزر و تشکیل صندوق سرمایه‌گذاری مشترک خزر به‌منظور توسعه پروژه‌های انرژی و به‌دست آمدن درآمدهای ارزی است. ایران می‌تواند پل انتقال فرآورده‌های نفتی و گازی روسیه به دیگر کشورها باشد، همچنین به قطب گازی منطقه تبدیل شود.
هادی بیگی‌نژاد، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی نیز درباره ارزیابی خود از همکاری ایران و روسیه در حوزه نفت و گاز گفت: صادرات گاز به دیگر کشورها، سوآپ گازی یا سرمایه‌گذاری مشترک با روسیه در جنوب کشور از جمله اقدام‌های ایران در حوزه دیپلماسی انرژی است. وی با بیان اینکه در حوزه دیپلماسی انرژی کارهای خوبی انجام شده است، اظهار کرد: وزیر نفت، معاونان خود را پیگیر دیپلماسی انرژی با کشورهایی همچون روسیه کرده است، از این رو پیش‌بینی می‌شود با اجرایی شدن تفاهم‌نامه‌های اولیه صورت گرفته نفع خوبی به کشور برسد.
احمد مرادی، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی نیز در این باره گفت: خوشبختانه همکاری خوبی در بخش انرژی میان ایران و روسیه برقرار شده است و بدون‌شک این همکاری افزایش تولید نفت و گاز در کشور و کمک به توسعه میدان‌های نفتی و گازی در ایران را به‌دنبال دارد. وی اظهار کرد: همکاری با کشورهای حاشیه دریای خزر و فعال شدن دیپلماسی انرژی با آنها به توسعه و رونق تجارت در ایران منجر می‌شود که وزارت نفت کنونی نیز در این حوزه ورود قابل تأملی داشته است.
به گزارش شانا، شانزدهمین کمیسیون مشترک انرژی اقتصادی ایران و روسیه هفتم تا دهم آبان‌ماه به میزبانی روسیه برگزار می‌شود. ایران و روسیه ظرفیت‌های بسیار بالایی به لحاظ ذخایر نفت و گاز و موقعیت ژئوپلیتیکی دارند و با همکاری یکدیگر می‌توانند معادلات تازه‌ای را در حوزه اقتصاد بین‌الملل رقم بزنند.
در واکنش به ادعای اجبار آمریکا؛
اعضای اوپک پلاس به دفاع از تصمیم جنجالی برخاستند
کشورهای عضو اوپک پلاس پس از این که کاخ سفید جنگ لفظی با عربستان سعودی را تشدید و ریاض را متهم کرد بعضی از اعضای این گروه را مجبور کرده است از کاهش تولید حمایت کنند، به حمایت از تصمیم اخیرشان برخاستند.
آمریکا اعلام کرده بود که کاهش تولید نفت اوپک پلاس، درآمدهای خارجی روسیه را تقویت خواهد کرد و مدعی شده بود این تصمیم به دلایل سیاسی، از سوی عربستان سعودی مهندسی شده است. در واکنش به این ادعا، ریاض حمایت از روسیه در جنگ اوکراین را تکذیب کرد.
ملک عبدالعزیز بن سلمان، پادشاه عربستان سعودی، اعلام کرد این کشور با جدیت برای حمایت از ثبات و توازن بازارهای نفت فعالیت می‌کند که شامل ایجاد و حفظ توافق اوپک پلاس بوده است. شاهزاده خالد بن سلمان، وزیر دفاع و پسر پادشاه عربستان سعودی هم گفت: تصمیم پنجم اکتبر برای کاهش تولید به میزان دو میلیون بشکه در روز، به اتفاق آرا گرفته شده و بر مبنای عوامل اقتصادی بوده است. اظهارات وی مورد حمایت اعضای متعدد اوپک پلاس از جمله امارات متحده عربی قرار گرفت. سهیل المزروعی، وزیر انرژی امارات متحده عربی، در توییتر نوشت: مایلم که روشن کنم تصمیم اخیر اوپک پلاس که با توافق همه اعضا تصویب شد، صرفا یک تصمیم فنی بوده و هیچ نیات سیاسی نداشته است. شرکت دولتی بازاریابی نفت عراق (سومو) هم واکنش نشان داد و در بیانیه‌ای اعلام کرد توافق کامل میان اعضای اوپک پلاس وجود دارد که بهترین رویکرد در برابر شرایط فعلی بازار در دوره ابهامات اخیر و عدم شفافیت، یک رویکرد پیش‌نگرانه است که از ثبات بازار حمایت کرده و دستورالعمل ضروری برای آینده را ارائه می کند.