شمشير ساز و شمشير زن

 محمود نبی زاده - پیکر مرحوم سید رضا موید شاعر آئینی و اهل بیت (ع) روز شنبه با حضور ذاکران برجسته کشور و اقشار مختلف مردم در مشهد تشییع و خاکسپاری شد.
در آیین تشییع پیکر این شاعر نامدار که از حسینیه کرمانیها تا حرم مطهر رضوی برگزار شد دوستداران، اهالی شعر و هنر و جمعی از مسوولان استانی نیز حضور داشتند.
آیت الله سید احمد علم الهدی نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی و امام جمعه مشهد، در صحن کوثر حرم رضوی بر پیکر این شاعر مشهدی نماز اقامه کرد و پیکر مرحوم موید در صحن آزادی حرم‌ مطهر رضوی به خاک سپرده شد.
سیدرضا موید خراسانی متولد سال ۱۳۲۱ در مشهد بود. این شاعر دارای قریحه ای سیال و روان در سرودن شعر به ویژه اشعار مذهبی بود به نحوی که آیات و روایات به همراه سیره  زندگی اهل بیت (ع) و داستان های تاریخی در شعرهای وی بسیار به چشم می خورد.
علاوه بر آن، مضامین انقلابی و حماسه سرودهای دفاع مقدس نیز در دریای اشعار او موج می زند که این امر مورد توجه مقام معظم رهبری نیز قرار گرفت.
از آثار سید رضا موید می توان به گل های اشک، جلوه های رسالت، نغمه های ولایت، سفینه های نور، چکامه عشق  و گلبرگها، دم پاره های سینه زنی اشاره کرد.
این مداح و شاعر پیشکسوت اهل بیت (ع) پس از ۲ هفته بستری شدن در یکی از بیمارستان های مشهد، به دلیل عارضه کلیوی دارفانی را وداع کرد.
رهبر معظم انقلاب حضرت آیت‌الله خامنه‌ای نیز صبح امروز در پیامی درگذشت این شاعر آئینی را تسلیت گفتند و از ایشان با صفت «با اخلاص» یاد کردند.
متن پیام رهبر انقلاب اسلامی به این شرح است:
بسم الله الرّحمن الرّحیم
درگذشت شاعر آئینی با اخلاص جناب آقای سید رضا موید رحمة الله علیه را به فرزندان و خاندان گرامی ایشان و به جامعه‌ ادبی خراسان تسلیت عرض می‌کنم.
شعر روان و دلنشین این هنرمند مومن که غالباً در خدمت معارف و ارزشهای دینی است یادگار ارزنده‌ او در اینجا و ذخیره‌ گرانبهای او برای نشئه اخروی است ان‌شاءالله.
خداوند او را با شهیدان محشور فرماید که همواره محافل یاد آنان را با سروده‌های خود رونق ‌می‌بخشید.
رئیس جمهور نیز درگذشت شاعر اهل بیت و استاد بزرگ شعر آیینی کشور، خادم الرضا(ع)، حاج سید رضا موید را به خانواده، یاران و بازماندگان آن مرحوم تسلیت گفت.
سید ابراهیم رئیسی در پیامی با تسلیت درگذشت شاعر اهل بیت و استاد بزرگ شعر آیینی کشور، خادم الرضا(ع)، حاج سید رضا موید تصریح کرد: ایشان از بزرگان شعر آیینی و مذهبی کشور بود که قریحه‌ای سیال و روان در سرودن شعر به ویژه اشعار مذهبی داشت و علاوه بر مدح اهل‌بیت(ع)، مضامین انقلابی و حماسی دفاع مقدس نیز در دریای اشعار او موج می‌زد. اشعار آیینی و رثایی او نیز همواره مورد استفاده ذاکران و مداحان اهل بیت(ع) است.
متن پیام رئیس جمهور به شرح زیر است:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
انا لله و انا الیه راجعون
درگذشت شاعر اهل بیت و استاد بزرگ شعر آیینی کشور، خادم الرضا(ع)، حاج سید رضا موید، موجب تألم و تأثر فراوان شد.
ایشان از بزرگان شعر آیینی و مذهبی کشور بود که قریحه‌ای سیال و روان در سرودن شعر به ویژه اشعار مذهبی داشت و علاوه بر مدح اهل‌بیت(ع)، مضامین انقلابی و حماسی دفاع مقدس نیز در دریای اشعار او موج می‌زد. اشعار آیینی و رثایی او نیز همواره مورد استفاده ذاکران و مداحان اهل بیت(ع) است.
اینجانب درگذشت این شاعر دلسوخته اهل بیت(ع) را به خانواده، یاران و بازماندگان آن مرحوم تسلیت می‌گویم و از درگاه خداوند بزرگ برای ایشان علوّ درجات و همجواری با اجداد طاهرینش، و برای بازماندگان صبر و سلامتی مسالت می‌کنم.
موید خادم واقعی امام رضا(ع) و شاعری مردمی و متواضع بود
مصطفی محدثی‌خراسانی، شاعر، نویسنده و پژوهشگر شعر آیینی و انقلاب اسلامی تاکید دارد که سیدرضا موید از ملک‌الشعرایان آستان قدس رضوی و از خادمان فرهنگ رضوی و در عین حال بسیار متواضع و مردمی بود.
مصطفی محدثی‌خراسانی ، ضمن اظهار تاسف از درگذشت سیدرضا موید، از بزرگان شعر آیینی کشورمان عنوان کرد: موید از شاعران مطرح آیینی کشور بود که در تمام صحنه‌های مذهبی، ملی و انقلابی حضور داشت و در هر مناسبت و رخداد شعر می‌سرود. محدثی‌خراسانی به ارتباط نزدیک موید با اقشار مختلف جامعه اشاره کرد و افزود: اشعار موید در تکایا و مراسم عزادری سالار شهیدان مورد اقبال قرار می‌گرفت. همچنین این شاعر مداح ارتباط و دوستی زیادی با اهالی قلم در حوزه‌های مختلف داشت. وی از دوستان نزدیک شاعران خراسانی از جمله غفورزاده شفق، اکبرزاده، خسرونژاد، محمدرضا قدسی، احمدکمال و محمد قهرمان بود.
وی از موید به عنوان اسوه تواضع و اخلاق یاد کرد و گفت: کسوت سیدی به وی ارزش خاصی داده بود. وی شاعری بسیار محبوب و تاثیرگذار بود و بارها اشعار خود را در دیدار با مقام معظم رهبری نیز خوانده و مورد تحسین قرار گرفته بود.
محدثی خراسانی با تاکید بر اینکه موید از خادمان فرهنگ رضوی و ارادتمند خاص امام هشتم بود، افزود: وی در میان شاعران آستان قدس مقامی ممتاز داشت و ملک‌الشعرا محسوب می‌شد.
 مصاحبه و گفتگو با شاعر بااخلاص اهل بيت(ع) استاد سيدرضا مويد
سید رضا مؤید که دم ها، رباعیات و غزل هایش در دوشنبه ها و پنجشنبه های تشییع شهدا در مشهد در خاطره ها ماندگار شده است، از شعرای برجسته آیینی و انقلابی کشور نیز هست. شعر معروف «خدا کند که بیایی» تنها یکی از آثار ماندگار اوست و مجموعه اشعار او در طول سال ها، از «گلهای اشک» تا «بهار بی خزان» مجموعه ای غنی از معارف ناب دینی بوده اند که در کالبد ادبیاتی معرفتی و در عین حال مردمی جلوه کرده اند.
ویژگی برجسته استاد مؤید، آن است که دعبل وار، شعر خود را در خدمت انقلاب و امام به کار گرفته و ابعاد انقلابی و ستم سوز و مجاهدت آمیز معنویت ناب دینی را در اشعار شیرین خود به مردم نشان داده است. از همین رو بود که مقام معظم رهبری نیز در دیدار اخیر خود با جمعى از شعراى آیینى کشور ، فرمودند: «به برخى از موضوعات در شعرهاى آئینى کم پرداخته می شود؛ از جمله، موضوعات مربوط به مسائل انقلاب، مسائل جنگ و دفاع مقدس. البته در یک دوره‌اى خیلى خوب بود. همین آقاى مؤید در زمان جنگ وقتى جنازه‌هاى شهدا را به مشهد مى‌آوردند، شاید هر روزى یا هر چند روزى یک غزل میگفت و مداح ها این ها را می خواندند... الآن جاى این اشعار خالى است.»
آنچه می خوانید گفتگوییست با «سید رضا موید» است:
یکی از ابزارهای تثبیت انقلاب و تمدن در هر دوره استفاده از هنر شعر است. به نظر شما شاعران دینی توانسته اند، آموزه های دینی اسلام و انقلاب را به مخاطبان انتقال دهند؟
توانسته است برساند؛ اما باید دید مخاطبان تا چه حد توانسته اند تحویل بگیرند، تا چه حد نگاه کاربردی داشته اند و در زندگی خود تاثیر گرفته اند. شاعران فعالیت خودشان را دارند، مهم این است که مخاطبان تا چه اندازه برداشت کنند. آیا با این همه تبلیغات و رسانه های غربی، شعر جایگاه خود را حفظ کرده است یا اینکه این چیزها جایگزین آن شده اند؟ متاسفانه توجه افراد به اشعار مذهبی– دینی گُنگ هست، یک جلسه بسیار خوب است و بازدهی دارد ولی ده جلسه دیگر آن برداشت را ندارند. به قول معروف « جوجه را آخر پاییز می شمارند »
در شعر ویژگی هست که گاهی از چندین ساعت خطابه منبری تاثیر گذار تر است، اکنون شاعران ما چه نکته ای را باید رعایت کنند که شعرشان بتواند چنین ویژگی هایی داشته باشد؟بله این بوده و هست. مرحوم افشار، شعری داشت خطاب به امام حسین(ع) گفتند که مجلس آن شب اش را کُلاً درباره آن شعر قرار داده بود.
اکسیر ولایی اگر باشد. اخلاص، اخلاص اگر باشد. بعضی اشعار از نظر قالب شعری ارزشی ندارد از نظر ادبی شاید درست نباشد ولی ماندگار شده اند. مرحوم شهریار گفت: «خدایا، خدایا؛ تا انقلاب مهدی، خمینی را نگه دار» این شعر از دل مردم برخواست، حرف ملت بود، اخلاص داشت و هر شعری که اخلاص داشته باشه ماندگار می شود. اکسیر اخلاص یعنی اینکه هر کاری می کند فقط برای خدا باشد .
پس به همین دلیل است که می گویند شعر جوششی ارزشش از شعر کوششی بیشتر است؟بله؛ به همین دلیل است که می گویند:«آنچه از دل برآید لاجرم بر دل نشیند». شعر کوششی یعنی آنقدر روی آن شعر کار کنی تا مردم بپسندند، اما شعر جوششی را خدا می دهد و مردم هم حتماً می پسندند.برای شما سرودن چنین شعر هایی اتفاق افتاده است؟
بله؛ خیلی بوده است. برای مثال:
 مهر تو را به عالم امکان نمی دهم                این گنج پُر بهاست ارزان نمی دهم
شعر دیگری هم از کمال قدسی درباره اربعین هست که آرایه ادبی ندارد اما چون دلی گفته شده ماندگار شده است.
به کربلای تو یک کاروان دل آوردم               امانتی که تو دادی به منزل آوردم
نظر شما درباره شعرای آیینی و شعر آیینی، این پدیده نو ظهور ادبی کشور چیست؟
این شعرهایی که شعرای جدید می گویند، ما قدیمی تر ها بهشون شعرهای گل و بلبل می گوئیم. این شعرها اگر پخته تر بشوند خوب است  اما به قول مرحوم کمال، شاعری شعری گفته بود و خودش هم نفهمیده بود چه گفته است. شعر که می گویند، معنی اش را بفهمند حتماً که نباید آسمان و گل و ستاره باشد. به قول معروف «آسمون، ریسمون به هم می بافند». اگر معنی داشته باشند بسیار خوب است، البته شاعران قدیمی هم چنین اشعاری داشته اند.
 شما، هم شاعر هستید و هم مداح، به نظر شما ارتباط شعرا با نوحه خوان ها چگونه باید باشد؟شاعر و مداح باید با هم خوب باشند. شاعر شمشیر می سازد که بدهد دست شمشیر زن. اگر شمشیر زن نباشد، شمشیرهایش زنگ می زند. البته شمشیرزن هم اگر ابزاری در دستش نباشد نمی تواند کاری بکند. این ها لازم و ملزوم هم هستند. شاعر باید ابزار بسازد و این مداح است که باید بداند از چه سلاحی و کجا استفاده کند. یک بار نوحه می خواند، شعر راسته می خواند، شور بخواند، مناسب حال مستمع بخواند، این دیگر به مداح بستگی دارد. اگر هم کسی، هم شاعر است و هم مداح هم نوحه سرا، او دیگر بهش لطف شده است.
در هفته چند مجلس روضه شرکت می کنید؟
قبل تر ها که بیشتر سرحال بودم مجالس بیشتری می رفتم ولی حالا همین مجلس شب ها را در کنار حر عاملی شرکت می کنم.درباره مجالسی  که در مقبره شیخ حر عاملی تشکیل می شود، بفرمایید؟الحمدلله این مجالس از بعد انقلاب، نزدیک به سی سال هست برگزار می شود و متولیان مختلفی هم داشته، دور هم جمع می شویم، سینه می زنیم، ناله می کنیم. در شبهای ماه مبارک رمضان هم که هر شب جلسه داریم.توصیه شما به مداح ها؟اخلاص داشته باشن. همین؛
بعد از شنیدن عبارت های زیر، اولین مطلبی که به ذهنتون می رسد را بیان کنید؟
-ابالفضل العباس(ع):
عاشق نام کبریاست، حسین        عاشق نام او ابالفضل است
همه ی اصحابِ او گُل اند            ولی گل اصحابِ او ابالفضل است
غم دنیا و آخرت نخورد              هر که ارباب او ابالفضل است
-روضه:
کتابی بوده است راجع به شهدا می خواندند. روضه الشهدا؛ روضه از همان گرفته شده است. حضرت رسول خراسان را «بهشت» خطاب کردند، روضه یعنی باغی از باغ های بهشت. البته معلوم و مرسومش همان روضه الشهداست نه اینکه باغی از بهشت باشد.
-امام زمان (عج):
امروز مردم، شعرا، مداح ها و اصلاً همه ما، دو وظیفه داریم. اول اینکه امام علی(ع) مظلومند که باید درباره آقا امیرالمؤمنین شعر زیاد گفته بشود، بحث بشود، مداحی بشود. وهابیت در مقابل امیرالمومنین صف کشیده و می خواهند مِهر آقا را از دل شیعیان بیرون کنند و دوم هم بهاییت، که در مقابل امام زمان(عج) صف کشیده اند. پس باید هر چه بیشتر برای امیرالمومنین بخوانند و برای ظهور آقا حجت بن الحسن(عج) دعا کنند. البته هم بخوانند و هم دعا کنند .
حرف آخر
ای بابا! شما هم شدید مثل مداح ها، می گویند:«خط آخر» اما هی می خوانند و هی می خوانند...
التماس دعا