خورشیدی‌ها تا کجا پیش رفتند؟

 ایران با داشتن ۳۰۰ روز آفتابی و برخورداری از بادهای موسمی مناسب، یکی از کشورهای مستعد برای بهره‌برداری از انرژی‌های تجدیدپذیر است؛ این در حالی است که همچنان ۹۰ درصد تامین برق کشور را نیروگاه‌های حرارتی برعهده دارند.
در سال ۲۰۲۱ حدود ۸۴ درصد از ظرفیت‌های نیروگاهی ایجاده شده در جهان از انرژی‌های تجدیدپذیر است که اکثر آن‌ها بادی و خورشیدی هستند. اتحادیه و کمیسیون اروپا برای سال ۲۰۳۰ برنامه‌ریزی کرده حداقل ۴۵ درصد از ظرفیت تولید انرژی خود را به انرژی‌های تجدیدپذیر اختصاص دهد.
افزایش انرژی‌های تجدیدپذیر برای محدود کردن انتشار کربن و دستیابی به اهداف آب‌وهوایی بسیار مهم است و در سال ۲۰۲۱، جهان به نقطه عطف انرژی‌های تجدیدپذیر رسید و انرژی باد و خورشیدی با هم رکورد یک دهم مصرف جهانی برق را به خود اختصاص دادند. بر اساس گزارش جدید اندیشکده Ember، باد و خورشید که سریع‌ترین منابع برق در حال رشد هستند، به رکورد ۱۰.۳ درصد سهم در تولید برق جهانی در سال ۲۰۲۱ رسیدند. بحث واردات تجهیزات انرژی‌های تجدیدپذیر یکی از چالش‌های کشورهای مختلف است البته کشورها سعی کردند تا حد توان تجهیزات خود را تولید کنند. آنطور که محمود کمانی - رئیس سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر اعلام کرده، در ایران و در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر پتانسیل احداث ۱۰۰ هزار مگاوات نیروگاه خورشیدی و ۴۰ هزار مگاوات نیروگاه بادی را داریم.
وی درباره مقایسه ایران با دیگر کشورها از جمله برنامه‌های گسترده عربستان و کشور آلمان با وجود پتانسیل کم انرژی خورشیدی گفت: واقعیت این است که ما تنها یک درصد ظرفیت نیروگاهی را از تجدیدپذیرها داریم. در ترکیه ۲۰ هزار مگاوات تولید برق از تجدیدپذیر است، در عربستان وضعیت مطلوب نیست اما برنامه‌های گسترده‌ای دارد.  امارات ۴۰۰۰ مگاوات نیروگاه منصوبه تجدیدپذیر و آلمان ۵۵ درصد ظرفیت تجدیدپذیر دارد.
رئیس سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر با تاکید بر اینکه دلیل عدم پیشرفت ایران در این حوزه، قیمت انرژی فسیلی است، اظهار کرد: وقتی گاز را با نرخ ۱۰ تومان به نیروگاه‌های فسیلی می‌دهیم و برق را کیلوواتی ۱۰۰ تومان می‌فروشیم،  انرژی تجدیدپذیر توسعه نمی‌یابد، در حالی که در کشوری مثل آلمان قبل از بحران اوکراین قیمت برق ۲۵ سنت بوده است.
کمانی افزود: در هر حال دلیل عمده عقب ماندن ایران قیمت برق است که باید سریعتر به سمت تجدیدپذیرها حرکت کنیم.
با این حال برنامه احداث ٥٠٠ مگاوات نیروگاه در دستور کار دولت قرار دارد، ١٢٠ مگاوات به انتها رسید و آنطور که مسوولان اعلام کرده اند ظرف سه ماه آینده ٥٠٠ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر وارد مدار شود.
بر اساس آخرین آمار نیروگاه‌های خورشیدی در تیرماه امسال با تولید ۵۱۰.۳ مگاوات برق سهمی ۵۳ درصدی از تولید برق توسط کل انرژی‌های تجدیدپذیر را به خود اختصاص داده‌اند. این درحالی است که میزان تابش خورشید در کشورمان نسبت به سایر کشورهای منطقه از شدت بیشتری برخوردار است.