اقتصاد
طبق بررسی‌های میدانی در شهریورماه، حجم مراجعه برای خرید مسکن در شهر تهران به شدت کاهش یافته و رشد نرخ‌های پیشنهادی تقریبا متوقف شده است. مشاوران املاک شهر تهران از ادامه‌ی رکود بازار مسکن در شهریورماه خبر می‌دهند. روند افت معاملات از اوایل تیرماه آغاز شده، در مرداد ادامه پیدا کرد و هم‌چنان وجود دارد. بنا به گفته‌ی واسطه‌های ملکی، رکود شهریور از مردادماه هم سنگین‌تر است. این در حالی است که طی سال‌های گذشته معمولا در شهریور به عنوان آخرین فرصت جابه‌جایی معاملات رونق داشت. روند رشد قیمت خانه نیز متاثر از رکود معاملات کاهش چشمگیری داشته است. برخی منابع از صفر شدن رشد ماهیانه قیمت ملک در پایتخت خبر می‌دهند. واسطه‌های ملکی عنوان می‌کنند که فروشنده‌های پول لازم، نرخ‌های پیشنهادی را کاهش داده‌اند و ممکن است با ادامه کسادی معاملات، بازار بیشتر افت کند. با وجود آن‌که بخش خرید و فروش با رکود مواجه شده، بازار اجاره مقداری رشد دارد. البته تقاضا برای اجاره کاهش پیدا کرده اما نرخ‌های پیشنهادی رهن و اجاره مسکن در شهر تهران هم‌چنان رو به بالا است. کارشناسان ملکی مهم‌ترین عوامل رکود بازار مسکن را تاثیرپذیری از عوامل غیراقتصادی و قرار داشتن در ماه‌های محرم و صفر می‌دانند. انتظار می‌رود با پایان ماه صفر، معاملات اندکی افزایش پیدا کند اما اثر ریسک‌های غیراقتصادی تا زمان مشخص شدن وضعیت ادامه خواهد داشت. طبق شاخص بانک مرکزی قیمت مسکن شهر تهران در مردادماه نسبت به تیرماه ۲.۵ درصد افزایش یافت. رشد ماهیانه در تیرماه ۵.۸ درصد و در خردادماه ۸.۴ درصد بود. بر این اساس تورم ماهیانه مسکن درمقایسه با خردادماه به کمتر از یک سوم رسیده است. در مردادماه میانگین قیمت مسکن شهر تهران ۴۲.۷ میلیون تومان در هر متر مربع بود. گزارش‌ها از ثبات بازار در ۲۰ روز ابتدای شهریورماه حکایت دارد. معاملات نیز در مردادماه به ۷۸۵۲ فقره رسید که از کاهش ۲۴ درصد در مقایسه با تیرماه حکایت دارد. تیرماه نیز معاملات در مقایسه با خرداد ۲۶ درصد کاهش یافته بود. در واقع خرید و فروش ملک در شهر تهران نسبت به دو ماه قبل نصف شده است. بیت‌الله ستاریان، کارشناس بازار مسکن در تحلیل شرایط فعلی این بازار گفت: تا زمانی که عرضه و تقاضا در بازار مسکن به تناسب نرسد مشکلات این بخش در بلندمدت حل نخواهد شد. ممکن است در مقاطعی به دلیل اثرگذاری متغیرهای کوتاه مدت شاهد افت بازار باشیم اما راه حل اصلی، تولید مسکن است. وی افزود: ساماندهی بازار مسکن تاثیر زیادی بر آرامش اجتماعی و سیاسی جامعه دارد. اما نباید از آن بهره‌برداری سیاسی شود. زمانی که موضوع ساخت یک میلیون واحد مسکونی مطرح می‌شود ممکن است بخش خصوصی خود را از ساخت و ساز کنار بکشد. این مساله فشار تقاضا در بازار مسکن را افزایش می‌دهد و اثرات اقتصادی و اجتماعی ایجاد می‌کند. این کارشناس بازار مسکن، رکود فعلی را گذرا دانست و گفت: نامعادله‌ی بخش مسکن از قبل انقلاب وجود داشته و هیچگاه در ۵۰ سال گذشته حل نشده است. دولت‌ها زحماتی کشیده‌اند اما آن‌طور که باید و شاید از بخش خصوصی حمایت نشده است. نقش دولت، پیمانکاری نیست. دولت باید تسهیل‌گری کند و تولید مسکن را به بخش خصوصی بسپارد. در دهه‌های گذشته حدود ۹۷ درصد ساخت و ساز توسط مردم انجام شده و دولت‌ها بیش از ۳ درصد نقش نداشتند. متولی‌گری دولت در این بخش اثرات منفی بر بازار ایجاد می‌کند. ستاریان خاطرنشان کرد: همواره در دهه‌های گذشته این‌طور بوده که بازار مسکن در ماه‌های ابتدایی سال رشد می‌کند، در نیمه دوم به ثبات نسبی می‌رسد و مجددا در بهمن و اسفند رونق می‌گیرد. اما هرگز نرخ رشد آن متوقف نشده و بازارهای رقیب را درنوردیده است. البته دولت سیزدهم اعلام کرده که می‌خواهد در پروژه نهضت ملی مسکن برای بخش خصوصی تسهیل‌گری کند که امیدواریم تحقق این هدف منجر به ایجاد آرامش در بازار مسکن شود.