گزارش
مهدی ملکی - در آیین گرامیداشت خبرنگار که دیروز در تالار وحدت برگزار شد، خبرنگاران از مشکلات حرفه‌ای و معیشتی خود سخن گفتند. برخی از آنها همچنین به شکایت‌های پی در پی سازمان‌ها و افراد مختلف از خبرنگاران اشاره کردند که به جرم افشای فساد و بیان حقایق، صورت می‌گیرد. آیین گرامیداشت روز خبرنگار با عنوان «روایت اول» روز یکشنبه ـ ۲۳ مردادماه ـ به همت معاونت امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در تالار وحدت در حال برگزاری است. در این مراسم محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، فرشاد مهدی‌پور معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدرضا فاطمی امین وزیر صنعت معدن و تجارت، ایمان شمسایی مدیر کل مطبوعات و خبرگزاری‌های داخلی، گیتا علی آبادی رییس دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها، محمود سالاری معاون امور هنری و جمعی از اهالی فرهنگ و رسانه حضور داشتند. لایحه جامع روزنامه‌نگاری به‌زودی تصویب می‌شود وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مراسم روز خبرنگار با عنوان «روایت اول»، از تدوین لایحه جامع روزنامه‌نگاری و تصویب آن ظرف ماه‌های آینده خبر داد. محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مراسم روز خبرنگار با عنوان «روایت اول» از خبرنگاران و جامعه رسانه‌ای کشور تقدیر کرد. او ضمن تسلیت ایام ماه محرم و تشکر از مجریان برنامه در معاونت مطبوعاتی، روز خبرنگار و یاد خبرنگاران درگذشته را گرامی داشت و گفت: در سال گذشته تلاش کردیم برای نظام رسانه‌ای فعالیت‌های لازم را انجام دهیم که مهم‌ترینش همین لایحه‌ای است که در کمیسیون فرهنگی دولت مصوب شد و الان آماده طرح در هیئت دولت است. لایحه جامع روزنامه‌نگاری که دهه‌هاست جزو مطالبات جامعه رسانه‌ای کشور بوده اما تاکنون به سرانجام نرسیده بود. اسماعیلی افزود: بیش از سه ماه روی این لایحه کار و تلاش کردیم همه مطالبات چندین ساله خبرنگاران را در آن لحاظ کنیم. امیدواریم مراحل تصویب را در دولت و مجلس طی کند و فضای جدیدی را در رسانه رقم بزند. او در پایان ضمن تشکر از خاندوزی وزیر امور اقتصاد و دارایی گفت: ایشان و سایر وزرا مثل آقای زارع‌پور، جوایز زیادی را برای خبرنگاران در نظر گرفته‌اند که به مرور ارائه خواهد شد. کمک هزینه ۵۰ میلیون تومانی خرید لوازم خانگی در بخشی از این مراسم وزیر صمت اعلام کرد که کمک هزینه ۵۰ میلیون تومانی خرید لوازم خانگی برای خبرنگاران در نظر گرفته شده است. سیدرضا فاطمی امین همچنین گفت: مهمترین موضوعی که باید با آن مواجه شویم، شیوه حکمرانی است. کیفیت رسانه‌ها بر کیفیت حکمرانی تاثیر دارد. اگر رسانه‌ها به موضوعات سطحی و حاشیه‌ای وارد شوند، باعث می‌شوند حکمرانان هم در فضای سطحی بمانند. اما اگر رسانه‌ها کیفی و عمیق باشند و به مسایل اصلی کشور متمرکز شوند، آن وقت کسانی که در سمت حکمرانی باشند و توانمند نباشند خیلی فرصت ماندن پیدا نمی‌کنند و یا آن ها هم بر موضوعات اصلی متمرکز می شوند. وزیر دولت سیزدهم در آیین تجلیل از خبرنگار، اظهار کرد: مدیران زیادی دیده‌ام که کارشان را با رسانه‌ها تنطیم می‌کنند. پس شما رسانه‌ها هم شریک ما در حکمرانی هستید. اگر شما دقیق و حرفه‌ای عمل کنید ما هم حرفه‌ای عمل می‌کنیم و اگر به حاشیه بروید ما هم به حاشیه می‌رویم. به گفته وی یکی از نکاتی که می‌تواند رسانه را حرفه‌ای و عمیق کند، این است که آدم‌های حرفه‌ای مرجع تحلیل اخبار شوند. یک نظام حرفه‌ای در نظام رسانه‌ای شکل بگیرد. اگر رسانه‌ای خبر حاشیه‌ای و شایعه منتشر می‌کند توسط خود رسانه‌ها کنار زده شود. هر چقدر خبرنگاران دقیق‌تر کار کنند قطعا در حل مسایل کشور موثر است. اهالی رسانه با تولید محتوای صحیح گامی مهم در جهاد تبیین خواهند داشت معاون مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به نقش موثر اهالی رسانه در نهادینه شدن جهاد تبیین اشاره کرد و گفت: خبرنگاران با ریل‌گذاری صحیح و تولید محتوا در این مسیر تلاش کنند. فرشاد مهدی‌پور در مراسم گرامیداشت روز خبرنگار در تالار وحدت با تبریک روز خبرنگار به اصحاب رسانه و فعالان این عرصه گفت: در معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این دوره، دولت سیزدهم تلاش خود را متمرکز بر نقطه ابتدایی یعنی تولید محتوا کرده است. وی با ارائه آماری به عملکرد یکسال گذشته این معاونت پرداخت و گفت: در تمامی شیوه نامه و آیین نامه ها بر امنیت شغلی خبرنگاران تاکید شده است. معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین به راه اندازی سامانه جامع رسانه های کشور اشاره کرد و افزود: خانه رسانه و مطبوعات را به سمت این سامانه هدایت کردیم تا تمامی خدمات به صورت یکپارچه، شفاف و بدون نیاز به حضور افراد در اختیار آنها قرار گیرد. البته در این مسیر نیازمند کمک، مشارکت و حمایت همه جانبه هستیم تا بتوانیم بهترین ها را برای اصحاب رسانه فراهم کنیم. وی ادامه داد: چنانچه موفق شویم در این مسیر ریل گذاری صحیحی انجام دهیم، بدون تردید، اهالی رسانه نقش مهمی با تولید محتوا در نهادینه شدن جهاد تبیین خواهند داشت. مشکلات روزنامه‌نگاری بحران حامد هادیان ـ خبرنگار ـ درباره روزنامه‌نگاری بحران گفت: مشکلاتی وجود دارد که همه خبرنگاران در حوزه‌های مختلف از جمله بحران با آن درگیر هستند. ما در سازمان‌ها روابط عمومی‌ها را داریم که حالا مشاور رسانه‌ای هم به آن اضافه شده است؛ اینها وظایفی دارند و اطلاعات سازمانشان را منتقل می‌کنند ولی در سال‌های اخیر این روابط عمومی‌ها دارند جای خبرنگاران را می‌گیرند. برخی از آنها، به روش‌های مختلف حتی دادن اطلاعات غلط و مانع خبرنگاران شدن جای خبرنگار را می‌گیرند. مدیران هم انگار این موضوع برایشان جا افتاده است. هدف اصلی مدیران حل بحران در لحظه است تا سریع از صدر اخبار پایین بیاید که این رفتار خودش به فضای کشور ضربه می‌زند. مردم درک می‌کنند خیلی از بحران‌ها، بحران یک روزه و مربوط به یک دولت نیست. بر این اساس، رفتار برخی روابط عمومی‌ها، خیلی مشهود و ترسناک است و باعث می‌شود خیلی از بحران‌ها را خبرنگار نتواند پیگیری کند؛ مثلا در یک شهرستان اگر سیلی رخ دهد، مسوولان می‌خواهند سریع مشکل حل شود تا فشار از سرشان برداشته شود. این مسئله حل شدنی نیست ولی به عنوان یک یادآوری می‌گویم بحران های کشور یک‌روزه حل نمی شود. از خبرنگاران و انتقادهایشان نترسند. او افزود: در مساله اوکراین دیدیم که اوکراین در کشورش را به روی خبرنگاران باز کرد ولی روسیه درهایش را به روی خبرنگاران بست. اوکراین همزمان که می‌جنگید خبرنگاران و مستندسازان به اندازه همان سلاح‌ها برایشان کارکرد داشتند تا بتوانند مردم جهان را با آنها همراه کنند. رسانه ها برای همدلی یک کشور خیلی موثرند. کشور ما الان در وضعیتی است که رسانه‌ها و خبرنگاران و عکاسان می‌توانند برای حل مشکلات مفید باشند. در کشور ما زیاد به ارزش خبرنگار توجه نمی شود. در حالی که انتقادات و پیشنهادهای رسانه‌ها می تواند یکی از ستون های یک کشور باشد. تقدیر از شیرین ابوعاقله تقدیر از شیرین ابوعاقله، خبرنگار شهید فلسطینی، از دیگر بخش‌های این مراسم بود. در آیین تجلیل از خبرنگاران، فتوکلیپی از جنگ اوکراین و حضور خبرنگاران پخش شد که یاد شیرین ابوعاقله (خبرنگار کشته توسط نیروهای اسراییلی) را زنده داشت. در ادامه مراسم ایمان شمسایی (مدیر کل مطبوعات و خبرگزاری‌های داخلی) روی صحنه رفت تا از ابوعاقله تقدیر کند. سپس تابلویی از تصاویر این خبرنگار اهدا شد. سپس از پنج خبرنگار عرصه‌های مختلف دعوت شد تا هرکدام درباره دغدغه‌ها و مشکلاتشان صحبت کنند. صادق امامی (از روزنامه فرهیختگان) گفت: تمرکز من روی سوژه‌های میدانی است و خوشبختانه مدتی است می‌بینیم که امروز خبرنگاران را به جرم جاسوس دستگیر نمی‌شوند. یکی دیگر از اتفاقات خوب این است که کارهای تحقیق و میدانی بیشتر شده است. او افزود: من درباره یک پرونده فساد گزارشی تهیه کردم و بعد از انتشار دوازده شکایت علیه من مطرح شده با وجود چنین اتفاقاتی می‌توان دریافت که می‌خواهند خبرنگاران را محدود کنند. او در ادامه توضیحاتش گفت: الان که در خدمت شما هستم برای پرونده فسادی که بر علیه‌ام گشوده شده، با کفالت بیرونم. قاضی گفت تو در گزارشت نوشته‌ای فساد اما پرداختن به مواردی که می‌گویی وظیفه من نیست. به دلیل بروز این اتفاق و شکایت در یکی از همان شب‌ها ماشینی تا حدود هشتاد کیلومتر نبالم کرد و زمانی که با قمه و قداره به من نزدیک شدند، دیدم طرف مسئول همان مجتمعی است که به پرونده فسادش پرداخته بودم. در ادامه هم به روزنامه نامه زدند و ادبیات بدی داشتند. من امیدوارم با کمک ارشاد این مشکلات مرتفع شوند در ادامه عکاس خبری حمید فروتن روی صحنه رفت و در رابطه با اهمیت خبرنگاران و مشکلات معیشتی عکاسان و اهالی رسانه متنی را قرائت کرد. پس از خوانش متنی توسط یکی از خبرنگاران رسانه‌های مکتوب، ساسان شیخی خبرنگار رسانه‌های محلی هم دقایقی به بیان خواسته‌های خود و هم صنفی‌هایش پرداخت. آرش شفاهی هم خبرنگار دیگری بود که دقایقی درباره وضعیت شغلی خود وهمکارانش توضیح داد. در ادامه مراسم احمد عزیزی و گروهش به اجرای تعزیه پرداختند. سپس نماهنگی با صدای احسان خواجه‌امیری پخش شد که به عکس‌های شهدا رسانه و درگذشتگان دوران کرونا اختصاص داشت و روح‌الله رجایی، مهدی صانعی، امیرحسین اکبری، زهرا حاجیان، شاپور آقازاده و سیدمهدی حاجی‌آبادی برخی از آنها بودند. سپس با حضور وزیر ارشاد، وزیر صمت و معاون مطبوعاتی کشور از خانواده‌های خبرنگاران درگذشته طی دو سال اخیر، تقدیر شد.