گزارش
خلیل برادران- دیروز بهادری جهرمی در نشست خبری هفتگی خود در واکنش به پرسشی درباره شایعه گرانی بنزین تصریح کرد: تا اطلاع ثانوی از من یک تکذیبیه در زمینه هرگونه شایعه گرانی بنزین داشته باشید.وی افزود: دولت هیچ برنامهای در هیچ ابعادی در مورد افزایش قیمت بنزین ندارد. تا پایان ۱۴۰۱ هم پیشبینی میکنم که نیازی به این کار نباشد. در مورد حذف کارت سوخت در برخی جایگاهها هم موردی برخورد میشود و چنانچه بحث قاچاق مطرح باشد با آن مورد برخورد میشود اما ممکن است آن کسانی که ذی نفع بودهاند در این زمینه خبرسازی کنند و از حذف کارت سوخت بگویند. شایعه افزایش قیمت بنزین، موضوعی است که فقط در دولت سیزدهم بیش از ۱۵ بار مطرح شده است. با علم به اینکه بنزین یک کالای استراتژیک و مهم برای جامعه است، هر بار عدهای با هدف برانگیختن باور مخاطبان و همچنین تشویش اذهان و روحیه اجتماع اخبار کذبی در مورد افزایش قیمت بنزین مطرح میکنند؛ درحالی که نه در دولت و نه در مجلس شورای اسلامی هیچ طرحی در خصوص افزایش قیمت سوخت در دست بررسی نیست. حتی بارها مقامات کشور اعلام کردهاند که قیمت بنزین در سالجاری یعنی سال ۱۴۰۱ تغییری نخواهد داشت. آخرین باری که این شایعه مطرح شد، اواخر هفته گذشته بود. اما علیاکبر نژادعلی مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی نیز روز گذشته در این باره توضیح داد: جمعآوری کارت سوخت جایگاهداران صحت ندارد و هماکنون کارت سوخت آزاد جایگاهداران به میزان کافی در جایگاههای سراسر کشور وجود دارد. همچنین شایعات منتشرشده در روزهای اخیر مبنی بر افزایش قیمت بنزین تکذیب میشود. نگاهی به سیر زمانی این شایعات که به شکل دلفینی هر از چند گاهی مطرح میشود، نشان میدهد که بیش از ۱۵ بار دیگر نیز مورد استفاده قرار گرفته تا افکار عمومی را متشنج کند. زنگ خطر واردات بنزین به صدا درآمد زنگ خطر وقتی به صدا درمیآید که رشد مصرف سالانه بنزین ۲رقمی شود که به این ترتیب کشور از باشگاه صادرکنندگان بنزین به باشگاه واردکنندگان این فراورده نفتی در سالهای نزدیک تبدیل خواهد شد. مسئولان اجرایی میگویند با روند فعلی مصرف، احتمال واردات بنزین از سال آینده بالاست.اگر مصرف کنترل نشود، ایران دوباره به باشگاه واردکنندگان بنزین تبدیل میشود میزان مصرف روزانه بنزین در نیمه نخست خرداد امسال به 102میلیون لیتر رسیده و برآورد میشود میانگین مصرف بنزین در سالجاری به 96میلیون لیتر برسد. هماکنون ایران بخشی از بنزین تولیدی خود را صادر میکند اما زنگ خطر وقتی به صدا درمیآید که رشد مصرف سالانه بنزین 2رقمی شود که به این ترتیب کشور از باشگاه صادرکنندگان بنزین به باشگاه واردکنندگان این فراورده نفتی در سالهای نزدیک تبدیل خواهد شد. در 8سال گذشته با بهرهبرداری از پالایشگاه ستاره خلیجفارس و همچنین نوسازی پالایشگاههای قدیمی، ایران توانست حجم تولید بنزین را افزایش دهد اما انتظار میرود با پایان محدودیتهای کرونایی و افزایش سفرها بهویژه با خودروهای بنزینخوار، دوباره روند مصرف از تولید سبقت بگیرد. ذخایر سوخت کشور مطلوب است معاون وزیر نفت در امور پالایش و پخش فرآوردههای نفتی با تاکید بر مطلوب بودن ذخیرهسازیهای سوخت کشور، گفت: هیچ بحثی درباره افزایش قیمت بنزین در کشور مطرح نیست و آنچه در فضای رسانهای درباره قیمت بنزین و جمعآوری کارت سوخت آزاد بهصورت غیرواقعی مطرح میشود، صحت ندارد. «جلیل سالاری» در آیین رونمایی از اجرای آزمایشگاهی طرح بهنگامسازی فروش (بهنوش) در هوشمندسازی عرضه سیانجی که در مرکز آموزش اندیشه شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی برگزار شد، افزود: جمعآوری کارتهای سوخت آزاد جایگاههای عرضه صحت ندارد و دولت نیز هیچ برنامهای مبنی بر افزایش قیمت سوخت ندارد. وی با اشاره به اهمیت ورود دانشبنیانها در پروژههای صنعت پالایش، تأکید کرد: ضروری است ظرفیتهای بخش سرمایهگذاری با شرکتهای دانشبنیان با یکدیگر تجمیع شده و به اجرای کار و پروژه مبادرت کنند. معاون وزیر نفت گفت: در این باره به شرکتهای زیرمجموعه تکلیف کردهایم در زمینه همکاری با شرکتهای دانشبنیان برنامهریزی کنند و مقرر شده است همه ساله دستکم پنج قرارداد در این زمینه منعقد شود. سالاری با بیان اینکه ذخیرهسازی سوخت در شرایط مطلوبی قرار دارد، گفت: چالش و مشکلی در زمینه تأمین سوخت در کشور وجود ندارد و با توجه به ذخیرهسازی مطلوب انجام شده در شرایط فعلی، سوخت مایع مورد نیاز حوزه نیروگاهی تأمین میشود. اجرای طرح پایلوت هوشمندسازی جایگاههای عرضه سوخت در دو جایگاه سیانجی در شهر تهران «علیاکبر نژادعلی»، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی نیز در این آیین طی سخنانی گفت: بهمنظور اجرایی سازی بحث هوشمندسازی جایگاههای عرضه سوخت گاز طبیعی اتاقهای فکر متعددی شکل گرفت و نظرات مطرح و چالشها بررسی و مطالعه شد. وی افزود: اجرای این پروژه در دو سه سال گذشته مغفول مانده بود و بهرغم تمهیدات، وجود نیرو و مشاورهها و تکنولوژی لازم، در ابتدای کار ادامه فرآیند میسر نبود و با ادامه این روند، نهتنها پروژه به بهرهبرداری نمیرسید، بلکه هزینه هنگفتی را نیز تحمیل می کرد. مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی با تأکید بر اینکه برای اجرای طرح بهنگامسازی فروش در هوشمندسازی عرضه سیانجی در جایگاههای عرضه سوخت گاز طبیعی از ایدهها و افکار نو بهره گرفته شد، بیان کرد: ما پیش از این با پروژهای میلیاردی روبهرو بودیم که اجرای آن در قالب طرح جدید به نفع اقتصاد و صنعت کشور تمام خواهد شد. مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی تأکید کرد: در این طرح به مجوزهایی چون تأکید بر داشتن معاینه فنی خودروها و تأمین امنیت و مدیریت فروش از طریق ارتباطات الکترونیکی تأکید و تمرکز شده است. نژادعلی تصریح کرد: این پروژه پس از تستهای امنیتی و پدافندی در دو جایگاه در پایتخت بهصورت پایلوت اجرایی خواهد شد و در صورت حصول نتیجه مثبت اجرای آن به سراسر کشور تسری خواهد یافت. عدالت در توزیع یارانههای بخش حملونقل، زیرساخت کارآمد، انعطافپذیری، سیاستپذیری، کاهش چشمگیر هزینهها، افزایش شفافیت و فسادستیزی، افزایش درآمد دولت از محل تحدید قاچاق و انحراف فرآوردهها، چابکسازی و کوچکسازی دولت همسو با سیاستهای اصل ۴۴ قانون اساسی، مدیریت توزیع و اعمال سیاستهای تشویقی و امکان توسعه طرحهای ملی پالایشی از جمله اهداف و مزایای اجرای طرح ملی بهنگامسازی فروش در هوشمندسازی جایگاههای عرضه سیانجی در کشور است. حذف دوربین پلاکخوان و زیرساخت ارتباطی، تجمیع دادههای فروش بهصورت برخط، تسهیم خودکار وجوه دریافتی از مشتریان، رصد آنلاین شرایط فنی و دادههای فنی جایگاهها و امکان اعمال سیاستهای تنبیهی برای خودروهای پرخطر از جمله دستاوردهای این طرح در هوشمندسازی جایگاههای عرضه سیانجی خواهد بود. ایران بهشت مصرف و قاچاق انرژی قیمت حاملهای انرژی در کشورهای جهان نشان میدهد ایران بهشت مصرفکنندگان انرژی در جهان و البته قاچاقچیان انرژی است بهطوری که کشورمان از نظر بنزین، گازوئیل، برق و گاز طبیعی ارزان جزو 3 کشور نخست دنیا قرار دارد. رتبه سوم ایران در بنزین ارزان دنیا قیمت هر لیتر بنزین در ایران 15 هزار ریال است که تنها دو کشور ونزوئلا و لیبی نسبت به ایران بنزین ارزانتری در اختیار رانندگان خودرو قرار میدهند. ونزوئلا با بنزین 2.2سنتی معادل 6234 ریال ارزانترین بنزین را در دنیا دارد. پس از آن، لیبی با بنزین 3.1 سنتی معادل 8830 ریال در رتبه دوم قرار گرفته است. هر لیتر بنزین در ایران نیز 5.3 سنت معادل 15 هزار ریال است که سومین بنزین ارزان دنیاست. نکته جالب اینجاست کشورهای فقیر بنزین ارزانتری نسبت به کشورهای ثروتمند دارند و دولتها در کشورهای فقیر یارانههای سنگینی را برای عرضه بنزین ارزان به مردم پرداخت میکنند این درحالی است که کشورهای ثروتمند نهتنها چنین یارانهای را نمیپردازند بلکه مالیات سنگینی را نیز بر مصرف بنزین وضع میکنند، برای مثال در حالی که قیمت هر لیتر بنزین در اتیوپی 20 هزار و 49 تومان است هر لیتر بنزین در آلمان با قیمت 58 هزار و 504 تومان عرضه میشود. شکاف عمیق قیمت بنزین در ایران و کشورهای همسایه عربستان سعودی و روسیه که چندین برابر بیشتر از ایران نفت تولید میکنند و ذخایر نفت بیشتری نسبت به ایران دارند در ردهبندی جهانی عرضهکنندگان بنزین ارزان، پایینتر از ایران قرار گرفتهاند و بهترتیب رتبههای 21 و 28 جهان را به خود اختصاص دادهاند. قیمت هر لیتر بنزین در عربستان 17 هزار و 444 تومان و قیمت هر لیتر بنزین در روسیه 23 هزار و 600 تومان است. در همسایگان ایران نیز که بعضاً جزو تولیدکنندگان بزرگ نفت هستند قیمت بنزین بسیار گرانتر از ایران است که این مسئله به قاچاق بنزین از ایران به این کشورها دامن زده است. افزایش اخیر قیمت نفت انگیزه قاچاقچیان را بیشتر کرده است. هر لیتر بنزین در کویت در برابر 9 هزار و 623 تومان، عراق 14 هزار و 420 تومان، بحرین 14 هزار و 898 تومان، جمهوری آذربایجان 16 هزار و 188 تومان، عمان 17 هزار و 433 تومان، پاکستان 29 هزار و 558 تومان، امارات 30 هزار و 810 تومان و ترکیه 44 هزار و 626 تومان عرضه میشود. قیمت بنزین در جهان 26برابر ایران است هنگکنگ گرانترین بنزین دنیا را دارد بهطوری که هر لیتر بنزین در این کشور 2.962 دلار معادل 83 هزار و 184 تومان قیمت دارد. قیمت هر لیتر بنزین در برخی کشورهای دیگر عبارت است از: ژاپن 34 هزار و 812 تومان، آمریکا 37 هزار و 367 تومان، هند 37 هزار و 586 تومان، انگلیس 61 هزار و 761 تومان و فرانسه 63 هزار و 550 تومان. متوسط قیمت هر لیتر بنزین در دنیا 1.43 دلار معادل 40 هزار و 40 تومان است یعنی بیش از 26 برابر قیمت بنزین در ایران. گازوئیل ایران ارزانترین در دنیا قیمت گازوئیل در ایران ارزانتر از همهجای دنیاست. اگرچه قیمت بنزین در برخی مقاطع در ایران افزایش یافته است اما چنین سیاستی در مورد گازوئیل پیاده نشده است که در نتیجه، هماکنون گازوئیل در ایران بیارزشتر از همهجای دنیاست. هر لیتر گازوئیل در ایران تنها 1.1 سنت معادل 3 هزار ریال قیمت دارد. هیچ کشور دیگری چنین قیمت ارزانی را برای گازوئیل در نظر نگرفته است، حتی در ونزوئلا که رتبه دوم جهان از نظر گازوئیل ارزان را به خود اختصاص داده است هر لیتر از این محصول بیش از دو برابر ایران یعنی 6234 ریال قیمت دارد. قیمت هر لیتر گازوئیل در این کشور 2.2 سنت است. لیبی با گازوئیل 3.1سنتی معادل 8830 ریال در رتبه سوم جهان از این نظر قرار دارد. قیمت گازوئیل در ترکیه 146برابر و در پاکستان 95برابر ایران است همچون بنزین، در مورد گازوئیل نیز اختلاف قیمت بسیار زیادی برای این محصول در ایران و همسایگان ایران دیده میشود و البته شکاف قیمتی این محصول بسیار بیشتر از بنزین است، برای مثال هر لیتر گازوئیل در ترکیه 146 برابر ایران قیمت دارد و در برابر 44 هزار و 38 تومان معامله میشود. قیمت هر لیتر گازوئیل در پاکستان نیز 28 هزار و 754 تومان است که 95 برابر قیمت این محصول در ایران میباشد. قیمت گازوئیل در برخی کشورهای همسایه دیگر ایران عبارت است از: عربستان 4 هزار و 716 تومان، کویت 10 هزار و 539 تومان، بحرین 11 هزار و 918 تومان، جمهوری آذربایجان 13 هزار و 215 تومان، قطر 15 هزار و 811 تومان، عمان 18 هزار و 818 تومان، و افغانستان 27 هزار و 770 تومان. متوسط قیمت جهانی گازوئیل نیز 1.36 دلار برابر 38 هزار و 285 تومان است. قیمت گازوئیل در ایران 127 برابر ارزانتر از متوسط قیمت جهانی است. هنگکنگ با عرضه هر لیتر گازوئیل در برابر 76 هزار و 777 تومان گرانترین گازوئیل دنیا را دارد. قیمت برق در ایران تنها از 2 کشور بیشتر است داستان ارزانفروشی انرژی در کشورهای فقیر را در مورد برق نیز میتوان مشاهده کرد بهطوری که برای مثال سودان بهعنوان یکی از فقیرترین کشورهای جهان ارزانترین انرژی برق را در اختیار شهروندان خود قرار میدهد. هر کیلوواتساعت برق در این کشور تنها 0.2 سنت معادل 423.8 ریال ایران قیمت دارد. لیبی با برق 0.4سنتی معادل 1177 ریال در رتبه دوم قرار دارد. در ایران نیز هر کیلوواتساعت برق 0.5 سنت معادل 1402 ریال قیمت دارد که سومین برق ارزان در دنیاست. قیمت هر کیلوواتساعت برق در افغانستان 8.5 برابر ایران یعنی 1هزار و 183 تومان است. قیمت برق در عربستان نیز 1هزار و 347 ریال ایران تعیین شده است که حدود 10 برابر قیمت برق در ایران است. متوسط قیمت جهانی برق نیز 3 هزار و 791 تومان در برابر هر کیلوواتساعت است که 27 برابر قیمت عرضه برق در ایران میباشد. گاز طبیعی در ایران بیارزشتر از همهجای دنیا ایران ارزانترین گاز طبیعی را در جهان دارد بهطوری که انرژی یک کیلوواتساعت گاز در ایران تنها 0.1 سنت معادل 368 ریال قیمت دارد. الجزایر با گاز 739 ریالی و بلاروس با 1081 ریال بهترتیب در رتبههای دوم و سوم از این نظر قرار گرفتهاند. روسیه و آمریکا که جزو بزرگترین دارندگان ذخایر گازی و تولیدکنندگان بزرگ این محصول هستند بهای بسیار بیشتری نسبت به ایران بابت مصرف گاز از شهروندان خود دریافت میکنند. قیمت گاز در روسیه 7 برابر ایران معادل 2483 ریال است، در آمریکا نیز گاز طبیعی 11513 ریال قیمت دارد که 31 برابر قیمت گاز در ایران است. متوسط قیمت جهانی معادل انرژی یک کیلوواتساعت گاز 18232 ریال است که 50 برابر گرانتر از قیمت گاز عرضهشده در ایران است.