آب را گل نکنید

 مراد البرزی- حدود ۷۰ درصد از سطح زمین را آب تشکیل می‌دهد که سه درصد آن آب شیرین بوده که برای مصرف انسان‌ها مناسب است. حدود دو سوم از این میزان نیز در یخچال‌های طبیعی یخ زده قرار گرفته است و برای استفاده انسان‌ها در دسترس نیست. متأسفانه میلیون‌ها نفر در سرتاسر جهان به آب دسترسی نداشته و یا اگر امکان دسترسی به منابع آب برای آنها وجود داشته باشد نمی‌توانند از آن استفاده کنند.
یکی از دیگر حقایقی که در مورد این منبع جهانی وجود دارد این است که آب آشامیدنی سالم و تمیز، کمیاب است و میلیون‌ها نفر در سراسر جهان تمام روز خود را برای جستجوی آن صرف می‌کنند. با این حال افرادی که به آب آشامیدنی تمیز دسترسی دارند عاقلانه از آن استفاده نمی‌کنند.
افزایش جمعیت جهان و منجمله کشورمان ایران، سبب افزایش تقاضا برای آب در همه عرصه های اصلی آب (کشاورزی، شرب و صنعت) شده است. ایران جزء مناطق خشک و نیمه خشک جهان محسوب میشود و متوسط بارندگی سالانه آن حدود 250 میلی متر می باشد که از یکسوم متوسط بارندگی سالانه جهان کمتر است. بنابراین، از یک سو افزایش تقاضا برای آب و از سوی دیگر محدودیت و کمبود آب باعث شده بحران آب، بیش از پیش چشمگیر شود.
خطرات و بلایای مرتبط با بحران آب مانند سیل و خشکسالی به دلیل تغییرات آب و هوایی در اغلب مناطق جهان رو به افزایش است و انتظار می‌رود تعداد افرادی که در جهان از تنش آبی رنج می‌برند، افزایش یابد. این چالش، با افزایش جمعیت و کاهش دسترسی به منابع، تشدید می‌شود و همین حالا هم تنها نیم درصد از منابع آبی زمین به عنوان آب شیرین، قابل استفاده و در دسترس است. با وجود افزایش این تهدیدها، خدمات پیش‌بینی و هشدار اولیه بلایای طبیعی هنوز در بسیاری از کشورهای در حال توسعه، محدود و ناکافی است.
با توجه به کاهش بارندگی‌ها در سال آبی 1401-1400 و همچنین افزایش دمای هوا، پیش بینی می‌شود که در ماه‌های گرم امسال روستاها و شهرهای متعددی از کشور با تنش آب شرب مواجه شوند. کمبود آب یک مشکل رو به افزایش است که به‌دلایل متعدد از تغییرات اقلیمی گرفته تا حکمرانی ضعیف به‌وجود آمده است. این مشکل بر افراد بیشتر و بیشتری، در همه قاره‌های جهان تاثیر گذاشته است. زندگی بدون دسترسی کافی به آب تمیز دشوار است؛ اما در بخش‌هایی از جهان به خصوص خاورمیانه، تغییر اقلیم، مهاجرت گسترده، فرسایش زیست‌محیطی، خشکسالی و بی‌ثباتی سیاسی (در کنار سایر مسائل) استفاده و مدیریت منابع آبی را به یک چالش بزرگ تبدیل کرده است. در ایران که در منطقه گرم و خشک دنیا واقع شده است، بحران کمبود آب همواره وجود داشته و امروزه بیش از گذشته توجه‌ها را به خود جلب کرده است.
بحران آب در ایران یکی از بزرگترین مشکلاتی می باشد که در سالهای اخیر تمام جوانب زندگی و صنعت را تحت تاثیر قرار داده است. دلایل زیادی برای رخ دادن این بحران وجود دارد که برخی به شرایط آب و هوایی و اقلیمی مرتبط بوده و برخی به دلیل سو مدیریت در این حوزه می باشد. گروه صنعتی هفت؛ تولیدکننده تجهیزات تصفیه آب و فاضلاب در ادامه به مشکل کمبود آب در ایران و راهکارهایی برای مدیریت آب اشاره خواهد داشت. عدم رعایت استانداردها در کشاورزی و بخش های صنعتی و حتی زندگی شهری همگی باعث شده اند تا مصرف آب در ایران بی رویه و غیر قابل مقایسه با سایر کشورها باشد. استفاده از روش های آبیاری غرقابی، آبیاری فضای سبز شهری و شستشوی معابر و غیره با آب آشامیدنی از بزرگترین مشکلات در ایران می باشند که همه ساله بحران آب را جدی تر می کنند. علاوه براین، در کارخانجات و کارگاه های تولیدی و معادن نیز آب زیادی مصرف و آلوده شده و در نهایت به عنوان آب غیر قابل استفاده از چرخه خارج خواهند شد. یکی از بهترین راهکارهای مدیریت بحران آب در ایران و سایر کشورها، بازیافت فاضلاب و بازگردانی آب های خاکستری می باشد. استفاده از تجهیزات تصفیه فاضلاب در کارخانه ها، کشتارگاه ها، واحدهای درمانی و آب های خاکستری تولید شده در مناطق مسکونی یکی از بهترین راهکارها برای استفاده مجدد از این آب ها در کشاورزی و واحدهای صنعتی می باشد. جالب است بدانید که عمان که از جمله کشورهای درگیر با کمبود منابع آبی قابل شرب می باشد، موفق به بازیافت 100 درصدی فاضلاب و بازگردانی 78 درصد آنها برای مصرف در بخش های کشاورزی و صنعتی شده است.