گزارش
مهدی همایون فر- مذاکره‌کننده ارشد کشورمان در تازه‌ترین ارزیابی خود از روند گفت‌وگوها، گفته بود که مذاکرات مثبت و رو به جلو در جریان است اگرچه در روند مذاکرات نشانه‌هایی از پیشرفت مشاهده می‌شود، اما طرف‌های غربی باید دست از مقصرنمایی ایران در وضعیت فعلی در مذاکرات بردارند و با توجه به اینکه در توافقات گذشته به هیچ یک از تعهدات خود عمل نکردند، تعهدات خود در توافق احتمالی آتی را تصمین کنند. مذاکرات وین طی روزهای گذشته با دیدارها و رایزنی‌های تیم‌های مذاکره‌کننده ادامه داشته است و علی باقری مذاکره‌کننده ارشد کشورمان دیدارهایی را با طرف‌های مقابل در چارچوب جلسات دوجانبه و چند جانبه برگزار کرد. و در طرف دیگر نیز هم زمان جلساتی میان نمایندگان گروه ۱+۴ و آمریکا برگزار شده است. مذاکرات لغو تحریم‌ها روز پنجشنبه در حالی پیگیری شد که وین پایتخت اتریش و محل برگزاری مذاکرات به دلیل یکی از مناسبت‌های مذهبی این کشور تعطیل بود. پر رنگ شدن نقش روسیه در مذاکرات وین یک کارشناس مسائل بین الملل با اعتقاد به اینکه هر چه زودتر مذاکرات به نتیجه برسد به نفع کشور و مردم است، به بررسی عملکرد روسیه در مذاکرات وین و همچنین سفر مقام کره جنوبی به وین پرداخت. حسن بهشتی پور در ارزیابی خود نسبت به روند مذاکرات وین اظهار داشت: به نظر می رسد روند مذاکرات کند ولی رو به پیشرفت است. دلیل پیشرفت هم در اظهارات مقامات روسی و همچنین برخی از مقامات آمریکایی شاهد هستیم که گفته شده پیشرفت های محسوسی در این دور از مذاکرات وجود داشته است. وی همچنین بیان کرد: مسئله رفتن معاون وزیر خارجه کره به وین و مذاکراتش نشان می دهد که بخشی از این موضوع مربوط به آزادسازی دارایی های ایران در کره جنوبی باشد که با فشارهای آمریکا مسدود شده است و در ازای آن گفته شده که ایران هم باید غنی سازی ۶۰ درصدی را به حالت تعلیق درآورد تا طرف آمریکایی این مجوز را بدهد که دارایی های ایران در کره جنوبی آزاد شود. این کارشناس مسائل بین الملل در ادامه گفت: به طور کلی این مسئله بیانگر این است که گشایش خوبی ایجاد می شود برای برداشتن گره های بعدی. در واقع مراحل بعدی هم سایر تحریم هایی است که وجود دارد که باید به حالت لغو یا تعلیق درآیند. این موضوع هم نیاز به زمان دارد. بهشتی پور خاطر نشان کرد: امیدواریم مذاکراتی که در حال انجام است هر چه سریع تر به نتیجه برسد .معتقدم هر چه زودتر مذاکرات به نتیجه برسد به نفع همه ایرانیان خواهد بود. گرچه موانع جدی وجود دارد اما همچنان باید صبور باشیم. وی درباره نقش روسیه در این دور از مذاکرات که گفته می شود به نوعی میدان داری را به عهده گرفته اند، گفت: این فرض غلط است که روس ها نمی خواهند تحریم ها پایان یابد. اگر واقع بین باشیم ما با روسیه مناسبات مختلف در زمینه های گوناگون داریم که اگر تحریم ها برداشته شود به نفع خود آن ها هم خواهد بود زیرا شرکت های روسی جزو اولین شرکت هایی بودند که با تحریم ها همکاری ها را متوقف کردند. به عنوان مثال شرکت گازپروم سرمایه گذاری هایی انجام داده بود و به نفع آن ها است که تحریم ها لغو شود. همچنین در زمینه توسعه نیروگاه بوشهر قرارداد مهمی با روس ها امضا کرده ایم و با توجه به تحریم ها ایران هم طبیعتا نمی تواند پول تعهدات را بپردازد بنابراین اگر تحریم ها برداشته شود به نفع روسیه هم می باشد. وی در ادامه اظهار کرد: یکی از دلایلی که نقش روس‌ها پررنگ‌تر دیده می شود این است که قبلا طرف ایرانی مثل آقای ظریف یا عراقچی توییت کرده و یا مصاحبه انجام می دادند و مواضع مشخص بود اما الان این مسئله کمتر صورت می گیرد و چون روس ها چنین کارهایی را انجام می دهند بیشتر به چشم می آید و اولیانوف هم شخصی است که از طریق همین توییت ها مسائل مذاکرات را بیان می کند. این کارشناس مسائل بین الملل همچنین بیان کرد: اصلی ترین مشکل ما با طرف آمریکایی است و چون آمریکا از برجام خارج شده و طرف برجام نیست گفته می شود که نباید با او مذاکره کنیم و همین عدم گفت‌وگو مشکلات بسیاری را ایجاد کرده است. وی در پایان خاطر نشان کرد: خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم ها ظلمی است که در حق ملت صورت گرفته است و ما باید در نظر داشته باشیم که از نظر حقوقی برای لغو تحریم ها نیاز داریم که مذاکره و گفت‌وگو انجام دهیم. در واقع مذاکرات حقوقی باید انجام شود. تازه‌ترین ارزیابی‌های باقری از مذاکرات مذاکره‌کننده ارشد کشورمان در تازه‌ترین ارزیابی خود از روند گفت‌وگوها، گفته بود که مذاکرات مثبت و رو به جلو در جریان است. او در پاسخ به سؤال خبرنگاری که از او درباره نتیجه مذاکرات چند روز اخیر پرسید، بیان داشت که تلاش‌ها برای دستیابی به توافق نهایی جریان دارد. دیدار باقری با معاون وزیر خارجه کره جنوبی باقری روز پنجشنبه در حاشیه حضور خود در وین به منظور شرکت در مذاکرات لغو تحریم‌ها، با معاون وزیر خارجه کره جنوبی دیدار و گفت‌وگو کرد. معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان، در این جلسه که به درخواست طرف کره‌ای و در محل نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در وین برگزار شد، گفت که دولت کره جنوبی موظف به آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده ایران است و تحریم‌های یکجانبه آمریکا نمی‌تواند توجیهی برای عدم پرداخت بدهی‌ها به ایران باشد. البته این دیدار ارتباط مستقیمی با مذاکرات جاری میان ایران و گروه ۱+۴ نداشته و در چارچوب رایزنی‌های دوجانبه معمول میان دو کشور و به درخواست طرف کره‌ای انجام گرفته است. هیئت کره‌ای سپس راهی هتل ماریوت شد و با برخی رؤسای هیئت‌های مذاکره‌کننده در مذاکرات رفع تحریم‌ها رایزنی کرد. انریکه مورا هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام و نمایندگان سه کشور اروپایی هم در هتل ماریوت حضور داشتند. کره جنوبی عضو برجام نیست؛ اما دیپلمات‌های این کشور به وین سفر کرده‌اند تا از فرصت مذاکرات جاری برای بررسی راه‌های حل و فصل موضوع دارایی های مسدود شده ایران از طریق رایزنی‌های دیپلماتیک استفاده کنند. سئول: دارایی‌های مسدودشده ایران باید به زودی آزاد شوند معاون وزیر خارجه کره جنوبی در دیدار با معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران ابراز امیدواری کرده دارایی‌های بلوکه‌شده ایران به زودی آزاد شوند وزارت خارجه کره جنوبی در بیانیه‌ای اعلام کرد معاون وزیر خارجه کره جنوبی در دیدار با معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران ابراز امیدواری کرده دارایی‌های بلوکه‌شده ایران به زودی آزاد شوند.وزارت خارجه کره جنوبی در این بیانیه خاطرنشان کرده دیپلمات‌های ارشد دو کشور در وین در خصوص آزادسازی دارایی‌های بلوکه‌شده ایران به رایزنی پرداختند. طبق این بیانیه، «چوی یانگ-کان»، معاون وزیر خارجه کره جنوبی و «علی باقری»، همتای ایرانی او در خصوص اینکه دارایی‌های ایران بایستی به زودی آزاد شوند تفاهم داشتند.در بیانیه وزارت خارجه کره جنوبی همچنین تصریح شده دو طرف در خصوص انجام رایزنی‌های کاری بر سر جزئیات مربوط به روند انتقال این پول توافق کردند. بدهی کره جنوبی به ایران در ازای خرید میعانات گازی در دو بانک این کشور، مجموعاً به ارزش هفت میلیارد دلار است که از سپتامبر ۲۰۱۸ میلادی (شهریورماه ۱۳۹۷) به بهانه تحریم‌های آمریکا پرداخت نشده است. چوی هفته جاری با «راب مالی» نماینده آمریکا در امور ایران و مذاکره‌کننده ارشد هیأت آمریکایی در مذاکرات وین و همچنین «انریکه مورا» معاون دبیر کل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده مذاکرات وین ونمایندگان فرانسه، آلمان و بریتانیا دیدار و گفت‌وگو کرده است. چوی جونگ کان روز سه‌شنبه ۱۴ دی ماه برای دیدار با نمایندگان کشورهای عضو برجام و ایالات متحده عازم وین شد تا در یک دیدار پنج روزه در خصوص روند پیشرفت مذاکرات وین برای رفع تحریم‌های یکجانبه علیه آمریکا و روشن شدن وضعیت دارایی‌های مسدود شده ایران با نمایندگان آلمان، روسیه، چین، آمریکا، فرانسه و ایران و معاون رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیدار و گفت‌وگو کند. ایران خواستار ضمانت‌هایی است که مانع اعمال تحریم‌های جدید شود حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان، در گفت‌وگوبا شبکه خبری الجزیره با بیان اینکه دور هشتم مذاکرات وین، مذاکرات را در مسیر درست قرار داد. گفت که ایران در مذاکرات وین خواستار ضمانت‌هایی است که مانع اعمال تحریم‌های جدید و بازگشت تحریم بعد از برداشته شدن آن است. امیر عبداللهیان در ادامه افزود: ما خواهان تضمین هایی هستیم که عدم اعمال تحریم‌های جدید و عدم بازگشت تحریم‌های کنونی پس از لغو شدن را شامل شود. وزیر امور خارجه ایران، صادرات نفت ایران و دستیابی به درآمدهای آن را از جمله این تضمین ها برشمرد. وی همچنین گفت: در حال حاضر تبادل غیر رسمی پیام با آمریکایی ها در وین با هدف تسهیل مذاکرات وجود دارد. الجزیره به نقل از امیرعبداللهیان افزود: ما سخنان خوبی از هیئت آمریکایی در وین می‌شنویم اما مهم، مشاهده اقدامات جدی است. وزیر امور خارجه کشورمان همچنین در صفحه توئیتری خود با بیان اینکه مذاکرات وین در مسیر طبیعی و خوب جریان دارد، گفت که ابتکارات طرف ایرانی این فضا را رقم زده است. امیرعبداللهیان در گفت‌وگوی تلفنی با خانم آنیکن هویتفلد همتای نروژی خود در مورد وظیفه غرب در واکنش به ابتکار تهران، تاکید کرد که اکنون این طرف غربی است که باید نشان دهد آیا حسن نیت و اراده جدی برای توافق خوب دارد. رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان با اشاره به گفت‌گوهای هسته‌ای در وین، اظهار داشت: اکنون فضای کلی مذاکرات مثبت است و اگر طرفین به تعهدات کامل خودشان در برجام بازگردند، ایران نیز اقدامات جبرانی خود را متوقف خواهد کرد. امیرعبداللهیان تأکید کرد: طرف های غربی نه تنها در سخن، بلکه بایستی حسن نیت خود را در عمل نیز نشان دهند و اقدام عملی مورد نظر، رفع تحریم ها و بازگشت به برجام است. مذاکرات وین تابع ضرب‌الاجل نیست میخائیل اولیانوف مذاکره کننده ارشد روسیه هم اظهار داشت که گفت‌وگوها به طور پیوسته و دائم میان هیئت‌های مذاکره کننده جریان دارد و پیشرفت در روندمذاکرات مشهود است. وی با بیان اینکه فعالیت‌های دیپلماتیک تابع ضرب‌الاجل نیست خاطر نشان کرد که مذاکرات باید به طور هدفمند برای دستیابی به توافق نهایی دنبال شود. نماینده روسیه در مذاکرات وین، در صفحه توئیترش از دیدار با نماینده دائم عربستان سعودی در سازمان‌های بین‌المللی و مقام‌های ریاض در وین خبر داد و اعلام کرد که آنها را در جریان وضعیت مذاکرات وین قرار داده است. این دیپلمات روس افزود: همچنین نقطه نظراتمان در مورد چشم‌اندازهای گفتمان امنیتی در منطقه خلیج فارس را تبادل کردیم. قریب به اتفاق کشورهای مشارکت کننده در گفت‌وگوها نسبت به پیشرفت‌های حاصل شده در روند مذاکرات ارزیابی نزدیکی به یکدیگر دارند. ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز سه‌شنبه به وقت محلی در نخستین نشست خبری در سال جدید میلادی ۲۰۲۲ که بصورت تلفنی با برخی خبرنگاران رسانه‌های بین‌المللی در واشنگتن برگزار شد، گفته بود که مذاکرات هسته‌ای با ایران در وین پیشرفت کمی داشته‌اند و آمریکا امیدوار است در این هفته این پیشرفت گسترش یابد. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا همچنین اضافه کرده بود: لغو تحریم‌ها و گام‌هایی که آمریکا باید بردارد، همراه با گام‌های هسته‌ای که ایران باید انجام دهد، در صورتی که بخواهیم به پایبندی متقابل به برجام برسیم، در قلب مذاکرات کنونی در وین است. اگرچه در روند مذاکرات نشانه‌هایی از پیشرفت مشاهده می‌شود، اما طرف‌های غربی باید دست از مقصرنمایی ایران در وضعیت فعلی در مذاکرات بردارند و با توجه به اینکه در توافقات گذشته به هیچ یک از تعهدات خود عمل نکردند، تعهدات خود در توافق احتمالی آتی را تصمین کنند. در این مدت چند روزه مذاکرات در دور هشتم، دیدارها در سطوح مختلف در جریان بوده است و در روزهای آینده نیز روال کار در وین به همین ترتیب خواهد بود. پیشتر گمانه‌زنی‌هایی درباره برگزاری نشست کمیسیون مشترک برجام و پایان دور هشتم مذاکرات مطرح بود اما پیگیری‌های به عمل‌آمده حاکیست که گفت‌وگوها جریان دارد و این موضوع فعلا در دستور کار اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک قرار ندارد. نشست اعضای برجام با آمریکا، بدون حضور ایران نماینده روسیه در وین در پیامی از نشست چندجانبه نمایندگان کشورهای عضو برجام در وین (بدون ایران) با آمریکا خبر داد. میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان های بین المللی در وین در صفحه توییترش نوشت: دیدار معمول اعضای برجام (بدون ایران) با آمریکا در پایان روز پنجشنبه برگزار شد. اولیانوف ادامه داد: ما مذاکرات هدفمندی درباره یکی از دشوارترین مسائل در دستور کار مذاکرات وین داشتیم. این دیدار در پی این مطرح می شود که این دیپلمات روسی روز گذشته با معاون وزیر امور خارجه کره جنوبی و نمایندگان کشورهای اروپایی در وین نیز دیدار داشته است و درباره روند مذاکرات وین گفت و گو کرده اند. واکنش سخنگوی وزارت خارجه آمریکا درباره پیشرفت مذاکرات وین سخنگوی وزارت خارجه آمریکا درباره دور هشتم مذاکرات میان ایران و گروه ۱+۴ گفت: ما همچنان شاهد پیشرفت اندک در مذاکرات هستیم. ند پرایس سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز پنجشنبه به وقت محلی در نشستی تلفنی با خبرنگاران در واشنگتن افزود که امیدواریم در طول مذاکرات در این هفته و روز های آتی روی آنچه باقی مانده است، کار کنیم. سخنگوی وزارت خارجه در تداوم فضاسازی ها و هراس از پیشرفت برنامه صلح آمیز هسته ای ایران، همچنان از تاکتیک تهدید به محدود بودن زمان برای بازگشت به برجام به منظور فشار بر تهران در میز مذاکره بهره برد و مدعی شد زمان کاملا کوتاه است و ما به طور واضح این مطلب را گفته‌ایم. ند پرایس در تداوم ادعای خود و بدون اشاره به بدعهدی و نقض برجام از سوی واشنگتن مدعی شد اگر به زودی به تفاهم و درکی از بازگشت متقابل به تعهدات نرسیم، سرعت و شتاب پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران منافع عدم اشاعه را که از مزایای برجام بود، از بین می‌برد و مجبوریم راه متفاوتی را در نظر بگیریم. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در ادامه درباره موضوع زمان مدعی شد این زمان یک ساعت استاندارد نیست بلکه بر اساس ارزیابی تکنیکی برنامه هسته‌ای ایران است. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز سه شنبه به وقت محلی نیز در نخستین نشست خبری در سال جدید میلادی ۲۰۲۲ که بصورت تلفنی با برخی خبرنگاران رسانه های بین المللی در واشنگتن برگزار شد، گفت که مذاکرات هسته ای با ایران در وین پیشرفت کمی داشته اند و آمریکا امیدوار است در این هفته این پیشرفت گسترش یابد. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا همچنین اضافه کرد که لغو تحریم‌ها و گام‌هایی که آمریکا باید بردارد، همراه با گام‌های هسته‌ای که ایران باید انجام دهد، در صورتی که بخواهیم به پایبندی متقابل به برجام برسیم، در قلب مذاکرات کنونی در وین است.