روزنامه کائنات
2

سیاست

۱۴۰۰ چهارشنبه ۲۴ شهريور - شماره 3979

مطالبه‌گری علیه فساد

 کیانوش مهرپور- در نگاه رهبر فرزانه و در گام دوم انقلاب، سهم خواهی حزبی و جناحی و بخشی، آفتی جدی برای تعالی جامعه اسلامی بوده و به جای آن باید حرکت جهادی و انقلابی با محوریت مردم، در تمام ارکان ستادی و اجرایی مدیریت کشور جاری و ساری شود. کوتاهی‌ها در اجرای فرمان هشت ماده‌ای مقام معظم رهبری در زمینه مبارزه با مفاسد اقتصادی، سبب ساز بروز مفسده‌هایی شد که علاوه بر تأثیرات منفی اقتصادی، آسیب‌های جدی اجتماعی و فرهنگی را به جامعه تحمیل و اعتماد عمومی را دچار خدشه و نقصان کرد.
مطالبه گر می تواند به هر طیف یا گروه یا هرحزب و جریانی باشد . هدف مطالبه گری رسیدن به جامعه آرمانگرا و قانون مند است که مهمترین ویژگی در جامعه و حکومت منطبق بر اسلام می باشد،که همه افراد در آن جامعه دارای حقوق و جایگاهی یکسان می باشند.طبق قانون موجود در اکثر کشورها و کشور اسلامی ما مطالبه گری از مسئولین و افراد با جایگاه های مختلف ، منعی در آن وجود ندارد. بلکه واجب شرعی و حکم الله است(امر به معروف و نهی از منکر) همچنین اکثر مسئولین بلند پایه آن را تایید،و رهبری جمهوری اسلامی ایران نیز بارها آن را تاکید نموده اند.به واقع مطالبه گری سبب رونق در جامعه می شود. رونقی که اکثر مسائل اقتصادی ، هنری ، سیاسی و... را در برمی گیرد . مطالبه گری سبب می شود تا تمامی افراد جامعه ، حس مشارکت پذیری در آنها تقویت شود و خود را نیز جزئی از بازوی نظارتی و شفاف سازی بدانند.زمانی که در جامعه مطالبه گری نهادینه شد ، به صورت غیرقابل باوری جامعه به سمت رشد و تعالی میل می کند . رانت و فساد ، دزدی ، اختلاس و کم کاری در نهادهای مختلف (چه حکومتی، چه دیگر نهادها) به حداقل می رسد چون ،مسئولین هر لحظه درحال رصد شدن توسط مخاطب خود هستند و کوچکترین لغزش مساوی است با درخواست مطالبه گری.
مردم ابزاروهدف توسعه هستند.اما قدرت، منابع و منافع آنها متفاوت است وچنانچه دولتی بخواهد کارآمد باشد بایدنماینده وپاسخگوی همه آنان باشد. در حکمرانی خوب بین سه رکن اصلی دولت، جامعه مدنی و بخش خصوصی ارتباط نزدیکی وجود دارد با ورود شهروندان یا به مفهوم سازمان یافته تر آن، جامعه مدنی، به عرصه تصمیم گیری و سیاستگذاری، جریان اداره کشور از یک نظام اقتدارگرا و آمرانه به فرایندی مردم سالار و مشارکتی تبدیل خواهد شد. آزادی های بیان،انجمن ها،گردهمایی های صلح آمیزوحقمشارکت در امور عام از جمله حقوقی اندکه امکان بسیج مردمی را برای برآوردن تغیرات مثبت فراهم می کند.آزادی بیان در برگیرنده هیچ یک از ما به شمول دولتها به تنهایی به تمام واقعیت ها وبهترین . حق مطالبه ،دریافت وارسال هرگونه معلومات ونظریات می باشد نظریات را در اختیار نداریم وتمام دلایلی که مشکلی را که در صدد حل آن هستیم خلق کرده است را نمی دانیم.ما تنها وتنها می توانیم از دانش وخرد همگانی سود ببریم.بنابراین قبل ازاینکه تصمیمی بگیریم باید به صدای همه گروهها منجمله به صدای افراد بهحاشیه رانده شده گوش بدهیم.
نقد و انتقادگری یکی از مفاهیمی است که به مطالبه و مطالبه ‌گری بسیار نزدیک است. لیکن در عین نزدیکی، در مواقعی از هم فاصله می ‌گیرند و دور می ‌شوند. بسیاری از افراد معتقدند وظیفه نقد و نقاد تنها بیان مشکل است و نباید از منتقد انتظار ارائه راه‌ حل و راهکار را داشت. اما مطالبه ‌گری چنین نیست و این مهم‌ ترین تفاوت انتقاد با مطالبه ‌گری جهادی است. مطالبه‌ گری مراحلی دارد که یکی از مراحل ابتدایی آن شناخت معضلات و مشکلات و بیان آن با شیوه اصولی، علمی و صحیح است. سپس باید مجدانه، مودبانه، معقولانه، مسئولانه، پرتلاش و مجاهدانه در مسیر حل مشکلات، با دستانی پر از پیشنهادهای سالم و متقن، گام ‌های استوار برداشت. انتظاری که از ناقدین نیست و شاید نباید هم داشت.در مجموع مطالبه ‌گری فرآیندی است درون‌ گفتمانی از سوی آحاد امت که با رویکردی وظیفه ‌محور، برای مقابله با خطاها یا بازتولید شرایط بهتر، احقاق حقوق قانونی و شرعی و پیگیری مستمر و پایدار آنها از طریق نظارت بر فعالیت‌ های مسئولین و نهادها صورت می‌ گیرد.
مطالبه‌ گری بر پایه ‌هایی از مفاهیم دینی استوار است که باعث تقویت و غنای بنیان‌ های فکری و اقدامات اجرائی آن می ‌گردد. در این میان سه مفهوم دینی شورا، نصیحت ائمه و امر به معروف و نهی از منکر که قرابت ‌های بیشتری با مفهوم مطالبه‌ گری دارند، قابل تامل هستند.بر اساس مفهوم شورا، همه مسئولین و مدیران دولتی در نظام اسلامی، می ‌بایست ضمن داشتن روحیه و تفکر مشورت ‌پذیر، از انتقادات، پیشنهادها و نظرات مردمی استقبال نمایند. همچنین در نظام اسلامی، برای آحاد امت، حقی به عنوان نصیحت ائمه وجود دارد و همه بر اساس این حق می ‌توانند آرا و نظرات خیرخواهانه خود را نسبت به رهبران جامعه مطرح سازند و حتی می ‌توانند پیش ‌برد امور را مورد سوال قرار دهند. در نهایت، در امر به معروف و نهی از منکر، به عنوان حکمی جهت برپایی واجبات و بقای دین در جامعه اسلامی، تنها امر و نهی فردی مد نظر نیست و شامل امر و نهی مردم نسبت به مسئولین و مسئولین نسبت به مردم نیز می ‌شود.

ارسال دیدگاه شما

عنوان صفحه‌ها
30 شماره آخر
بالای صفحه