معاون وزیر بهداشت:
سن ابتلا به دیابت نوع ۲ به ۲۰ سال رسید
معاون بهداشت وزارت بهداشت گفت: در گذشته تصور میشد دیابت نوع دو بیشتر در افراد بالای ۴۰ سال بروز میکند، اما امروز سن ابتلا به حدود ۲۰ سال و حتی پایینتر از آن رسیده است که این مسئله زنگ خطری جدی برای آینده سلامت جامعه به شمار میرود.
دکتر علیرضا رییسی معاون بهداشت وزارت بهداشت در همایش تازه های دیابت از چهار برابر شدن روند ابتلا به دیابت در ۳۵ سال گذشته ابراز نگرانی و اظهار کرد: دیابت بهعنوان یکی از مهمترین معضلات سلامت جهانی، تنها با پیشگیری، ارتقای سواد سلامت، تغییر سبک زندگی و مراقبت مداوم قابل کنترل است. او معتقد است که در مقابله با دیابت اتکای صرف به درمانهای دارویی و بیمارستانی نتیجه پایداری نخواهد داشت.
رییسی یادآور شد: سازمان جهانی بهداشت برای بسیاری از بیماریهای مزمن، اهداف مشخصی جهت کاهش بروز و شیوع تعیین کرده، اما درباره دیابت تنها توصیه کرده است که کشورها بتوانند آن را کنترل کنند، نه کاهش دهند؛ زیرا کاهش بروز این بیماری در شرایط کنونی تقریباً ممکن نیست.
معاون بهداشت وزارت بهداشت افزود: روند ابتلا به دیابت طی ۳۵ سال گذشته حدود چهار برابر افزایش یافته است و با وجود پیشرفتهای چشمگیر در علم و فناوری، داروهای جدید و آگاهی بیشتر نسبت به عوامل بروز بیماری، همچنان شاهد رشد قابل توجه مبتلایان هستیم.
به گفته رییسی، در حال حاضر حدود ۶۰۰ میلیون نفر در جهان به دیابت مبتلا هستند و پیشبینی میشود این رقم تا سال ۲۰۵۰ میلادی به بیش از ۸۵۰ میلیون نفر برسد. بیشترین رشد موارد ابتلا نیز در منطقه آفریقا و خاورمیانه دیده میشود که ایران نیز در زمره کشورهای در معرض خطر بالاست. رئیسی با تأکید بر اینکه تمرکز صرف بر درمان پاسخگوی بار بیماری نیست، اظهار داشت: اگر بهدنبال کنترل مؤثر دیابت هستیم، باید به سمت پیشگیری برویم. عواملی مانند سبک زندگی کمتحرک، تغذیه ناسالم، چاقی، آلودگی هوا و استرس از مهمترین علل افزایش بروز دیابت هستند و بدون اصلاح این الگوها، روند ابتلا متوقف نخواهد شد.
او یادآور شد: در گذشته تصور میشد دیابت نوع دو بیشتر در افراد بالای ۴۰ سال بروز میکند، اما امروز سن ابتلا به حدود ۲۰ سال و حتی پایینتر از آن رسیده است که این مسئله زنگ خطری جدی برای آینده سلامت جامعه به شمار میرود.
معاون بهداشت وزارت بهداشت با اشاره به پیامدهای اقتصادی و انسانی بیماری دیابت گفت: بخش بزرگی از بیمارانی که دیالیز میشوند، مبتلا به دیابت یا فشار خون بالا بوده اند. اگر در یکی از بخشهای دیالیز بیمارستانها از بیماران علت بیماری را بپرسید، بیش از ۹۰ درصد آنان دچار دیابت یا فشار خون مزمناند. هزینههای درمان، دیالیز، عملهای بایپس قلبی و استنتهای عروقی بهطور سرسامآوری رو به افزایش است.
رئیسی گفت: دیابت را نباید صرفاً یک بیماری پزشکی بدانیم. کنترل واقعی زمانی اتفاق میافتد که فرد دیابتی در مراقبت از خود مشارکت فعال داشته باشد. اگر بیمار سواد سلامت و مهارت خودمراقبتی نداشته باشد، حتی بهترین داروها هم اثر پایداری نخواهند داشت.
وی با بیان اینکه پزشک یا مراقب سلامت باید به بیمار بیاموزد که در مراقبت از خود متعهد باشد، اظهار کرد: اگر این اتفاق بیفتد، موفقیت در کنترل دیابت پایدار خواهد بود. کنترل دیابت با عدد قند خون آزمایشگاهی سنجیده نمیشود، بلکه با آگاهی، مسئولیتپذیری و تداوم مراقبت مشخص میشود.
به گفته معاون بهداشت وزارت بهداشت، در ایران حدود ۷.۵ میلیون نفر دیابتی وجود دارد که نیمی از آنها در سامانه بهداشت کشور ثبت شدهاند.
او تأکید کرد: این در حالی است که هدفگذاری سازمان جهانی بهداشت تا پنج سال آینده این است که ۸۰ درصد بیماران شناسایی و کنترل شوند و صددرصد بیماران دیابت نوع یک به انسولین و وسایل خودارزیابی دسترسی داشته باشند. او به شاخصهای تعیینشده در برنامه هفتم توسعه کشور اشاره و تاکید کرد که بر اساس این برنامه، باید تا پایان آن، نرخ کنترل و پایش دیابت به ۴۵ درصد برسد. به اعتقاد رییسی این هدف تنها در صورتی محقق میشود که از فناوریهای نوین مانند هوش مصنوعی، ابزارهای دیجیتال خودمراقبتی و پرونده سلامت الکترونیک بهره بگیریم.
معاون بهداشت وزارت بهداشت معتقد است که اثر واقعی صحبت ها در سمینارها و همایشهای علمی درباره دیابت و موضوعات دیگر زمانی دیده میشود که آموزشها از فضای سالنهای علمی به خانه مردم و زندگی روزمره منتقل شود. اگر مردم از اطلاعات و آموزشهای تخصصی بهرهمند نشوند، کنترل دیابت در سطح ملی محقق نخواهد شد.
رئیسی بر عدالت در دسترسی به سلامت تاکید و تصریح کرد: کشور ما با جمعیتی ۹۰ میلیونی نیازمند آن است که ابزارهای آموزشی، فناوری و مراقبتی در دسترس همه مردم قرار گیرد تا بتوانیم کنترل دیابت را از حرف به عمل برسانیم. وی گفت: پزشکان عمومی و مراقبان سلامت آموزشدیده در کشور بهخوبی میتوانند بیماران دیابتی را کنترل کنند.
رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت مطرح کرد؛
تولید روزی بیش از 5/2 کیلو پسماند
به ازای هر تخت بیمارستانی
رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت با بیان اینکه اجرای سراسری مدیریت هوشمند پسماندهای بیمارستانی منوط به مصوبه شورای عالی میحط زیست است، گفت: بازنگری تفکیک پسماندهای بیمارستانی براساس شواهد علمی و تجارب کشورهای دیگر در حال انجام است.
محسن فرهادی با بیان اینکه ضوابط مدیریت اجرایی پسماندهای بیمارستانی بازنگری شده، اظهار کرد: ضوابط مدیریت پسماند بیمارسانی از نظر فنی تغییرات کلی دارد و این تغییرات، مورد توافق سازمان محیطزیست و وزارتخانههای «بهداشت، درمان و آموزش پزشکی» و «کشور» است. این تغییرات در کمیسیون شورای عالی محیطزیست مصوب شده و به شورای عالی محیطزیست که ریاست این شورا را رئیسجمهور بر عهده دارد، ارسال کردهایم. وی درباره زمان اجرای ضوابط جدید مدیریت پسماند بیمارستانی توضیح داد: به محض تشکیل شورای عالی محیطزیست، ضوابط جدید مدیریت پسماند بیمارستانی تصویب میشود. پس از تصویب ضوابط جدید مدیریت پسماند بیمارستانی، لازمالاجرا میشود و وزارت بهداشت میتواند برنامههای جدید خود را برمبنای ضوابط جدید اجرا کند.
رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت گفت: ضوابط قبلی مدیریت پسماندهای بیمارستانی بر این موضوع تاکید میکرد که بیمارستانها میبایست پسماندهای بیمارستانی را در محل تولید بیخطر کنند و سپس به سیستم جمعآوری تحویل دهند. این در حالی است که ضوبط جدید به وزارت بهداشت اختیار میدهند که علاوه بر بیخطر کردن پسماندهای بیمارستانی در محیط میتوانند از روشهای روز دنیا برای مدیریت پسماند بیمارستانی بهره گیرند. انتخاب روشهای جدید مدیریت پسماندهای بیمارستانی در ضوابط قبلی ممنوع بود و این در حالی است که ضوابط جدید چنین فرصتی را برای بیمارستانها فراهم میکند. همچنین نحوه حملونقل پسماند تغییر کرده؛ به طور مثال، استفاده از AI یا GPS برای وسایل حامل پسماند در ضوابط جدید در کانون توجه قرار گرفته است.
فرهادی با بیان اینکه دستورالعمل تفکیک پسماند بیمارستانی جزو وظایف وزارت بهداشت است، گفت: بازنگری تفکیک پسماندهای بیمارستانی براساس شواهد علمی و تجارب کشورهای دیگر در حال انجام است. امیدوارم که بازنگری تفکیک پسماندهای بیمارستانی سبب کاهش حجم زبالههای عفونی بیمارستانها شود؛ چرا که جداسازی صحیحتر پسماند از مبدا یعنی بیمارستانها در دستور کار قرار دارد. در حال حاضر، روزانه هر تخت بیمارستانی حدود ۲کلیو و ۵۸۰ گرم پسماند تولید میکند که به طور میانگین ۸۰ درصد برای پسماند غیرعفونی (خانگی) است. او ادامه داد: شرایط تمام بیمارستانها در ارتباط با تولید پسماند یکسان نیست؛ برخی بیمارستانها شرایط بهتری دارند و برخی بیمارستانها نیز شرایط مناسبی در زمینه تولید پسماند ندارند. کاهش پسماند بیمارستانی، یک موضوع دستنیافتنی نیست؛ در صورتیکه تفکیک پسماند از مبدا را اصلاح کنیم. فرهادی با بیان اینکه طرح مدیریت هوشمند پسماند بیمارستانی به صورت پایلوت در ۳ استان اصفهان، همدان و قزوین اجرا شده، افزود: دستاوردهایی در راستای اجرای این طرح به دست آوردهایم. در حال حاضر، تصویب نهایی ضابطه متوقف شده؛ چرا که طرح به صورت پایلوت اجرا شد. نتایج اجرای پایلوت طرح مدیریت هوشمند پسماندهای بیمارستانی را در «کمیته ملی پسماند» که به ریاست دکتر قائمپناه - معاون اجرایی رئیسجمهور، تشکیل شد، مثبت اعلام کردهایم. پس از اعلام صحهگذاری اجرای طرح مدیریت هوشمند پسماند بیمارستانی در کمیته ملی پسماند، ضابطه خارج شده به شورای عالی میحطزیست ارسال شده تا نتایج نهایی اعلام شود.