تحکیم جایگاه مردمی و حضور سیاسی-نظامی حماس

 ارزیابی تحلیلگران رژیم صهیونیستی از توافق آتش‌بس در نوار غزه نشان می‌دهد که کابینه این رژیم در رسیدن به اهداف راهبردی خود از جنگ یعنی نابود کردن جنبش حماس یا از بین بردن توانمندی‌های نظامی و سیاسی آن شکست خورده و از این جنگ، از نظر سیاسی ضعیف‌تر و در سطح جهان منزوی‌تر بیرون آمده است.
شبکه «الجزیره» در گزارشی به ارزیابی محافل تحلیلی رژیم صهیونیستی از توافق آتش بس در نوار غزه پرداخت و گفت: با وجود استقبال رسمی محتاطانه تل آویو، نوعی احساس ناامیدی بر محافل سیاسی و نظامی اسرائیل سایه افکنده است زیرا این توافق، جنگ را بدون دستیابی به هیچ یک از اهداف اعلام شده آن پایان داد. براساس ارزیابی های این محافل، نتیجه واقعی این بود که تل‌آویو طولانی‌ترین و خشونت‌آمیزترین جنگ را در نوار غزه انجام داد اما از آن، از نظر سیاسی ضعیف‌تر و در سطح بین‌المللی منزوی‌تر بیرون آمد.
این تحلیلگران همچنین اتفاق نظر دارند که کابینه «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر اسرائیل در دستیابی به هدف راهبردی نابود کردن جنبش حماس یا از بین بردن توانایی‌های نظامی و سیاسی آن شکست خورد.
براساس ارزیابی این تحلیلگران، ارتش اسرائیل به دستاوردهای تاکتیکی محدودی مانند تخریب تونل‌ها و انبارهای سلاح دست یافت، اما نتوانست ساختار سازمانی یا مردمی جنبش حماس را در هم بشکند.
به گفته ناظران، جنبش حماس بعد از موفقیت در استقامت و پایداری خود با وجود محاصره و ویرانگری اسرائیل، از نظر سیاسی قوی‌تر از جنگ بیرون آمد و خود را به عنوان نیرویی که نماینده مردم فلسطین و مقاومت به شمار می رود، تحکیم و تثبیت کرد.
آنها همچنین توافق نظر داشتند که تل‌آویو نبرد بین‌المللی را باخت زیرا با تغییر افکار عمومی جهانی مواجه شد؛ به طوری که انتقادات اروپایی‌ها افزایش یافت و همدردی عمومی با فلسطینی‌ها به سطوح بی‌سابقه‌ای از زمان جنگ نکبت در سال ۱۹۴۸ رسید.
در همین ارتباط، «ایال زیسر» پژوهشگر تاریخ خاورمیانه در دانشگاه تل‌آویو گفت: آنچه که تشکیلات خودگردان فلسطین در ۲۰ سال نتوانست به آن دست یابد، حماس در دو سال جنگ موفق به دستیابی به آن شد. صحبت از راهکار موسوم به دو دولتی به طور جدی به دستور کار جامعه بین‌المللی بازگشته است.
زیسر در مقاله‌ای در روزنامه صهیونیستی «اسرائیل هیوم» افزود: این تحولات، توانایی اسرائیل را برای تحمیل یک راهکار یکجانبه یا از سرگیری جنگ محدود می‌کند، زیرا هرگونه تشدید جدید تنش، به عنوان از بین بردن مسیر سیاسی احتمالی برای تأسیس یک کشور فلسطینی تلقی خواهد شد.
از سوی دیگر، «امیر بار شالوم» تحلیلگر نظامی پایگاه صهیونیستی «زمان اسرائیل» معتقد است که تل‌آویو به مرحله جدید و پیچیده‌ای در مدیریت نوار غزه نزدیک می‌شود، مرحله‌ای که مضمون آن «کنترل منطقه‌ای» است، نه «هژمونی نظامی».
وی افزود: اگرچه این توافق، راه را برای بازگشت اسیران اسرائیلی باز می‌کند، اما آزادی عمل نظامی و سیاسی اسرائیل را محدود می‌کند و معادله منطقه‌ای جدیدی را تحمیل می‌کند که پس از دو سال جنگ، موازنه قدرت را از نو ترسیم می‌کند.
به گفته بار شالوم، نوار غزه به سمت ساختار جدیدی برای مدیریت آرامش منطقه‌ای حرکت می‌کند و کشورهای عربی، به رهبری مصر، به دنبال بستن دست اسرائیل و جلوگیری از ازسرگیری عملیات نظامی آن هستند. وی معتقد است: «خط زرد» ترسیم شده توسط ترامپ در نقشه سیاسی خود از نوار غزه، حد و مرزهای توانایی مانور تل آویو را نشان می‌دهد.
این خط زرد متناظر با چیزی است که ارتش اسرائیل آن را «مناطق خاکستری» می‌نامد؛ مناطقی با نفوذ اطلاعاتی و امنیتی محدود که اسرائیل می‌خواهد آنها را در نوار غزه بدون از سرگیری اشغالگری یا مدیریت مستقیم حفظ کند. با این حال، به گفته بارشالوم، این معادله شکننده و سست است، زیرا به هماهنگی مداوم آمریکا و مصر و پذیرش معادله بازدارندگی جدید توسط حماس و کشورهای عربی بستگی دارد.
وی نتیجه می‌گیرد که اسرائیل، باوجود بازگشت اسیران خود، به پیروزی قاطعی دست نیافته است، بلکه وارد مرحله‌ای از محدودیت راهبردی شده است که حد و مرزهای حرکتی آن از خارج و نه از درون نهادهای امنیتی‌ خودش تعیین می‌شود. بار شالوم معتقد است که نهاد نظامی اسرائیل به دنبال حفظ حاشیه‌ای از بازدارندگی است که به آن اجازه می‌دهد در برابر هرگونه به اصطلاح نقض توافق اقدام کند و در عین حال مراقب است که از «خطوط زرد» ترسیم شده توسط ترامپ عبور نکند.
بار شالوم در مورد دوره پسا جنگ معتقد است که اسرائیل با چالش حفظ امنیت و بازدارندگی خود در معادله‌ای روبرو است که دیگر کنترل کامل بر آن ندارد.
«یارون آفراهام» تحلیلگر سیاسی شبکه ۱۲ اسرائیل نیز معتقد است که جنبش حماس با موفقیت در آزادی دسته جمعی اسیران فلسطینی، دریافت کمک‌های بشردوستانه گسترده برای نوار غزه و تضمین‌های بین‌المللی روشن برای توقف جنگ، به دستاوردهای ملموسی دست یافته است.
او اشاره کرد که این توافق آتش بس شامل خلع سلاح یا تعیین جدول زمانی برای آن نمی‌شود و این بدان معنا است که جنبش حماس جایگاه سیاسی و نظامی خود را در نوار غزه حفظ کرده و موفق شده است هرگونه تغییر راهبردی را که ممکن است ساختار آن را تضعیف کند، به تعویق بیاندازد.
این تحلیلگر نتیجه می‌گیرد که این توافق آتش بس، نتیجه‌ معادله‌ پیچیده‌ای از امتیازدهی های متقابل بوده است و برای اسرائیل، این توافق تمام اسیرانش را بازمی گرداند و به کابینه اش فضای تنفس سیاسی می‌دهد و برای حماس، این توافق یک پیروزی سیاسی و اخلاقی است که حضور مردمی آن را در جامعه فلسطین تقویت می‌کند و این جنبش را به عنوان بازیگری که نمی توان آن را در هرگونه راه حلی در آینده نادیده گرفت، تثبیت و تحکیم می بخشد.
آفراهام معتقد است که نتیجه نهایی این توافق، واقعیت جدیدی را در منطقه رقم می‌زند و درست است که اسرائیل اسیران خود را آزاد کرد اما بازدارندگی خود را به طور کامل احیا نکرده است، در حالی که جنبش حماس در سایه به رسمیت شناختن ضمنی نقش خود در مرحله بعدی توسط جامعه بین‌المللی، موفق به تثبیت و تحکیم ادامه بقا و حضور سیاسی و نظامی خود شده است.

وزیر خارجه روسیه:
غرب عمداً تمام تلاش خود را می‌کند
 تا از مذاکرات ایران با امریکا جلوگیری کند
 وزیر امور خارجه روسیه با بیان اینکه بسیاری از کشورهای غربی به دنبال حفظ نگرش محتاطانه کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس نسبت به ایران است، گفت: کار انگلیسی‌ها در این زمینه از رویکرد معروفشان با عنوان «تفرقه بیانداز و حکومت کن» هم گذشته است.
 سرگئی لاوروف در مصاحبه با شبکه تلویزیونی راشاتودی (RT) افزود: انگلیسی‌ها همواره به خاطر این رویکرد مشهور بوده‌اند و در موضوع روابط ایران و کشورهای عربی، اقدامات آنها حتی محدود به عبارت «تفرقه بیانداز» هم نیست، بلکه رویکرد آنها، «در مقابل هم قرار دادن و حکومت کردن» است.  وی از اینکه گرایش‌های استعماری و نئواستعماری هنوز محور اقدامات برخی کشورهای غربی را شکل می‌دهد، ابراز تأسف کرد.
 ایران، کشور کلیدی در خلیج فارس است
 وزیر امور خارجه روسیه با بیان اینکه در سال‌های اخیر، از جمله با کمک مسکو، تغییرات مثبتی در روابط بین ایران و کشورهای عربی رخ داده است، گفت: ایران، یک کشور کلیدی در «خلیج فارس» است.  وی افزود: ما فعالانه از تغییرات مثبت در روابط ایران و کشورهای عربی استقبال کرده‌ایم زیرا سال‌هاست که مفهوم امنیت جمعی را در منطقه خلیج فارس دنبال می‌کنیم.
 لاوروف اظهار داشت: روسیه به دنبال آن است که همه کشورهای ساحلی خلیج‌فارس روندی از اعتمادسازی و توسعه پروژه‌های سودمند متقابل را ایجاد کنند.  وی ادامه داد: احتمالاً بسیاری (در غرب) نمی‌خواهند این اتفاق رخ دهد و ایران از مشکلاتی که به آن تحمیل شده، رهایی یابد.
 اقدام غرب برای احیای تحریم‌های ایران، غیرقانونی و ظالمانه است
 وزیر امور خارجه روسیه در ادامه تأکید کرد:‌ اقدام غیرقانونی غرب برای احیای تحریم‌های ایران که تلاش دارند آن را به عنوان یک اقدام قانونی جلوه دهند، کاملاً ظالمانه است.
 ایران،‌ انعطاف‌پذیر و خلاق عمل کرد اما غرب ...
 وی افزود: این اقدام در حالی صورت گرفت که ایران پیوسته از حل و فصل مسائل در چارچوب مذاکرات حمایت کرده، در رویکردهای خود انعطاف‌پذیری و خلاقیت نشان داد اما غرب دائماً مذاکرات را به دور دیگر موکول می‌کرد. در نهایت نیز، غرب، پیشنهادها و توافقات اولیه را کنار گذاشت و رویکرد باج‌گیری، دیکتاتوری و تهدید را دنبال کرد.
 ماجرای اضافه شدن اسنپ‌بک به قطعنامه ۲۲۳۱
 وزیر امور خارجه روسیه که یکی از امضاکنندگان برنامه جامع اقدام مشترک بین ایران و گروه ۱ + ۵ به نمایندگی از کشورش بود، گفت: یادآوری می‌کنم که ایران از سال ۲۰۱۵ در زمان تصویب قطعنامه ۲۲۳۱ در تأیید برجام، این توافق را اجرا می‌کرد و سپس، این ایالات متحده بود که خروج خود را از این توافق اعلام کرد.  وی افزود: اروپایی‌ها که موظف به اجرای (برجام به عنوان) «نتیجه کار خود» بودند، به جای اینکه در اصل برای حفظ این «توافق» صحبت کنند، شروع به «همکاری» با واشنگتن و متقاعد کردن ایرانیان کردند: (و می‌گفتند:) «بسیار خب، آمریکایی‌ها از رعایت آن خودداری کردند، اما ناراحت نشوید، بیایید موضوع دیگری ارائه دهیم، اینجا تسلیم شوید.»
 اقدام غرب درباره ایران، قوانین بین‌المللی را نقض می‌کند
 لاوروف خاطرنشان کرد:‌ اقدام غرب برای بازگرداندن تحریم‌های ایران، آشکارا قوانین بین‌المللی را نقض می‌کند.  وی با اشاره به مشارکت خود در فرایند نهایی کردن توافق برجام افزود: غربی‌ها از یکی از مفاد این توافق،‌ سوءاستفاده کردند، ماده‌ای که در سال ۲۰۱۵ سؤالات جدی ایجاد کرد.
 ماجرای اضافه‌شدن اسنپ‌بک
 وزیر امور خارجه روسیه اظهار داشت: جان کری وزیر امور خارجه وقت آمریکا به محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه وقت ایران (که به عنوان مذاکره‌کننده عمل می‌کرد) گفت که خوب است که ما در مورد همه چیز توافق کرده‌ایم (و این یک سند بزرگ بود که جزئیات فنی، حقوقی و عملی را شرح می‌داد) و پیشنهاد داد که از آنجایی که بسیاری در ایالات متحده به تهران اعتماد ندارند، برای متقاعد کردن آنها، بندی بنویسیم که بیان می‌کند اگر ایران هر یک از مفاد برجام را نقض یا از اجرای آن خودداری کند، قطعنامه‌ای به طور خودکار تصویب می‌شود که تحریم‌ها را دوباره اعمال می‌کند؛ این گونه شد که غربی‌ها، طرحی ارائه دادند که به وضوح به نفع هر کسی است که می‌خواهد تحریم‌ها را علیه ایران دوباره اعمال کند.
 کشوری مجازات شد که هیچ چیز را نقض نکرده بود
 لاوروف خاطرنشان کرد: من مطمئن هستم که ایرانی‌ها فقط به یک دلیل با این توافق موافقت کردند؛ آنها هیچ قصد یا تمایلی برای نقض هیچ بخشی از توافق را نداشتند. بنابراین، با وجدانی آسوده و قلبی مطمئن، این سند بی‌سابقه را امضا کردند، که غرب اکنون به شدت از آن سوءاستفاده کرده و همه چیز را وارونه جلوه داده است.   وی با اشاره به اقدامات غرب در موضوع بازگرداندن تحریم‌های لغو شده ایران ادامه داد: بدین ترتیب، غربی‌ها کشوری را مجازات کردند که تا زمانی که غرب برجام را رها نکرده بود، هیچ چیز را نقض نکرده بود و به همه چیز پایبند بود.
 غرب در مذاکرات مانع‌تراشی می‌کند
 وزیر امور خارجه روسیه با بیان اینکه ایرانی‌ها همچنان آماده مذاکره هستند؛ خاطرنشان کرد: غرب عمداً تمام تلاش خود را می‌کند تا از این مذاکرات با ایالات متحده جلوگیری کند (اگرچه ایرانی‌ها همیشه برای این کار آماده بوده‌اند) و مانع از سرگیری همکاری عادی ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شوند.
 وی تصریح کرد: مجموعه اقدامات آنها به گونه‌ای است که انگار به صورت عامدانه در صدد تحریک یک درگیری بزرگ هستند.