سیاست
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به ایرنا درباره اظهارات اخیر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: آنچه همواره بر آن تاکید کرده‌ایم این است که گزارش آژانس و متعاقبا سوءاستفاده سه کشور اروپایی و آمریکا از آن گزارش برای صدور قطعنامه‌ای در شورای حکام، بهانه و فضایی فراهم کرد تا رژیم صهیونیستی و آمریکا بتوانند از آن سوءاستفاده کنند. «اسماعیل بقائی» سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری با اصحاب رسانه به بیان مهمترین تحولات، تصمیمات و اقدامات دستگاه دیپلماسی پرداخت. سخنگوی وزارت امور خارجه در ابتدای این نشست با اشاره به تحولات دو هفته اخیر گفت: دستگاه دیپلماسی یکی از مقاطع پر کار خود را در نیویورک و مجمع عمومی سازمان ملل سپری کرد و تحولات مهمی اتفاق افتاد. مهمترین موضوع روز چه در سطح منطقه و بین‌المللی ادامه نسل کشی در فلسطین اشغالی است و به رغم ادعاهای توقف جنایات و صلح در غزه مطرح شده، فلسطینیان بی‌گناه در معرض کشتار و قحطی هستند. وی افزود: در دو سال گذشته ۸۰ هزار انسان بی‌گناه در غزه کشته یا مفقود شدند و دو برابر این تعداد مجروح شدند و غزه به تلی از خاک تبدیل شده و شورای امنیت و سازمان ملل از هرگونه اقدام حداقلی برای توقف نسل کشی درمانده‌اند. بحث کارگزارانسانی و بین. المللی برای حمایت و شکستن حصر ادامه دارد و بازدلشت ۵۰۰ نفر از اعضای کاروان پایداری به نوعی جنایت جنگی برای اطمینان از نسل کشی و گرسنگی مردم فلسطین است. اسماعیل بقائی در ادامه با اشاره به اینکه رویکرد سه کشور اروپایی در رابطه با موضوع هسته‌ای، به‌ویژه در دو سه ماه گذشته، رویکردی غیرمسئولانه و مخرب بوده، افزود: سه کشور اروپایی عملاً از سازوکار موسوم به حل‌وفصل اختلافات در برجام سوءاستفاده کردند تا خواسته‌های آمریکا را بر شورای امنیت سازمان ملل متحد تحمیل کنند. هر سه شرطی که این کشورها برای جلوگیری از سوءاستفاده از این سازوکار گذاشتند، شروطی غیرمنطقی بود. وی ادامه داد: با وجود این، ما بنا به مصالح خود تصمیم گرفتیم بر اساس تعهدات پادمانی خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی وارد گفت‌وگو شویم. تفاهمی که حاصل شد، برای شکل‌دهی به یک سازوکار جدید جهت همکاری بین ایران و آژانس بود که مورد رضایت آژانس نیز قرار گرفت. در ابتدا کشورهای اروپایی از آن استقبال کردند، اما بعداً به نوعی آن را رد نمودند. متعاقباً مباحث دیگری مطرح شد؛ از جمله شرط غیرمنطقی‌ای از سوی سه کشوری که خود عضو برجام بودند، برای اینکه ایران وارد مذاکره با آمریکا شود، که اساسا شرطی غیرمنطقی بود. بنابراین اروپایی‌ها نتوانستند خود را به‌عنوان یک طرف مذاکره بالغ و صاحب اراده نشان دهند و قطعاً شرایط از این پس متفاوت خواهد بود از گذشته. بقائی خاطر نشان کرد: درخصوص ادعای آنان مبنی بر باز بودن مسیر دیپلماسی باید گفت؛ بله، این یک گزاره کلی است. ما معتقدیم مسیر دیپلماسی هیچ‌گاه بسته نمی‌شود. ما از همه ابزارها برای تأمین منافع ملی کشور خود استفاده می‌کنیم و هرگاه تشخیص دهیم که دیپلماسی مؤثر و ثمربخش است، در استفاده از آن تردید نخواهیم کرد. اما چیزی که اروپایی‌ها ثابت کردند، این بود که دیپلماسی به این شکل، دست‌کم با این سه کشور اروپایی، ثمربخش نیست. در ادامه نشست خبری، خبرنگار ایرنا از سخنگوی وزارت خارجه پرسید: اخیرا رافائل گروسی مدیر کل اژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مصاحبه‌ای، ضمن انتقاد تلویحی از حملات آمریکا و رژیم صهیونیستی به تاسیسات هسته‌ای ایران، گفته است که باید به گفتگو و دیپلماسی اعتماد کرد. وی همچنین اتهام‌ها مبنی بر اینکه گزارشهای وی نوعی چراغ سبز به اسراییل و آمریکا برای حمله به ایران بوذه را رد کرده و تاکید کرده که طبق گزارشهای آژانس تصریح شده بوده که ایران برنامه ساخت سلاح هسته‌ای نداشته و اکنون هم چنین برنامه‌ای ندارد. وی سپس آژانس را قربانی جستجو برای یافتن مقصری برای حملات به تاسیسات هسته‌ای ایران معرفی کرده است. واکنش شما به این سخنان چیست؟ سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ گفت: ما بدون تردید، رژیم صهیونیستی و ایالات متحده آمریکا را مقصر و مسئول حملات غیرقانونی علیه تأسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز ایران و نیز علیه تمامیت سرزمینی و حاکمیت ملی کشور می‌دانیم. با این حال، آنچه همواره بر آن تأکید کرده‌ایم این است که گزارش آژانس و متعاقباً سوءاستفاده سه کشور اروپایی و آمریکا از آن گزارش برای صدور قطعنامه‌ای در شورای حکام، بهانه و فضایی فراهم کرد تا رژیم صهیونیستی و آمریکا بتوانند از آن سوءاستفاده کنند. وی ادامه داد: نکته‌ای که مدیرکل آژانس به درستی به آن اشاره کرده، این است که هیچ‌یک از گزارشهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، هیچ اشاره یا مدرکی دال بر انحراف برنامه هسته‌ای ایران از مسیر صلح‌آمیز ارائه نکرده است. این گزاره، کاملاً دقیق و درست است. در چنین شرایطی، انتظار می‌رفت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اقدام رژیم صهیونیستی و آمریکا علیه تأسیسات هسته‌ای ایران را به‌سرعت محکوم کند؛ نه فقط به این دلیل که چنین اقدامی بر اساس حقوق بین‌الملل و منشور ملل متحد غیرقانونی است، بلکه از آن رو که بر پایه قطعنامه‌های آژانس و مصوبات مجمع عمومی سازمان ملل متحد، هرگونه تعرض به تأسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز کشورها ممنوع اعلام شده است. بقائی افزود: انتظار ما همواره از آژانس، به‌عنوان یک نهاد تخصصی و فنی، این بوده است که بر وظایف و صلاحیت‌های فنی خود متمرکز بماند و از اظهارنظرهایی که شائبه نفوذپذیری از آمریکا و برخی کشورهای غربی دارد، پرهیز کند. امیدواریم آنچه در دو سه ماه اخیر رخ داد، درسی باشد برای همه طرف‌های ذی‌ربط، از جمله خود آژانس و مسئولان آن، تا در اظهارنظرهایشان درباره موضوعات تحت صلاحیتشان دقت بیشتری داشته باشند و اجازه ندهند صلاحیت‌ها و مسئولیت‌های فنی آژانس از سوی کشورهایی که بارها ثابت کرده‌اند هیچ احترامی برای حقوق بین‌الملل و تعهدات پادمانی قائل نیستند، مورد سوءاستفاده قرار گیرد. سخنگوی وزارت امور خارجه درباره محورهای دیدار وزیر خارجه با دبیرکل سازمان ملل متحد گفت: در نیویورک نشست مهمی با دبیرکل سازمان ملل متحد داشتیم و گفتگوهای صریح و سازنده‌ای انجام شد. یکی از موضوعاتی که مطرح گردید، اقدام سه کشور اروپایی در سوءاستفاده از شورای امنیت و سازوکار حل اختلاف برجام بود. ما به تفصیل دلایل خود را مبنی بر غیرقانونی بودن اقدام سه کشور اروپایی مطرح کردیم.