شورای امنیت؛ بحران مشروعیت و کارایی
کاملیا دامغانی - در سال های اخیر و به ویژه در سال جاری، شورای امنیت به دلیل اقدامات یک جانبه و خواستههای غیرقانونی دولت ایالات متحده آمریکا به عنوان یک عضو دائمی این شورا، به شدت به چالش کشیده شده است. این یک پدیده کاملاً بی سابقه است. شورای امنیت از تلاش برای غلبه و سوءاستفاده از این نهاد بین المللی، در جهت پیشبرد اهداف سیاست خارجی برخی از اعضا، آسیب فراوانی دیده است. چندجانبه گرایی به عنوان یکی از پایههای نظم بین المللی کنونی تضعیف و تهدید شده است. این اتفاقات، کار را برای اعضای جامعه بین المللی و به ویژه اعضای شورای امنیت برای بازگرداندن امور به مسیر صحیح خود و توانمند کردن این شورا در انجام مسئولیت اصلی یعنی حفظ صلح و امنیت بین المللی، دشوار کرده است. شورای امنیت عمدتا تحت سلطه کشورهای غربی قرار داشته، مورد سوءاستفاده برخی اعضای دائم قرار گرفته و در قبال عملکرد خود نیز پاسخگو نبوده است و همچنین بهخاطر حضور ضعیف کشورهای درحال توسعه در ترکیب اعضای آن، غیردموکراتیک میباشد.
نگاهی گذرا به عملکرد شورا در گذشته و حال نشان میدهد که این نهاد دمکراتیک، شفاف و پاسخگو نبوده و اقداماتش مبتنی بر قانون نیست، انتظارات ما را برآورده نمیکند و عملکردش در بسیاری از موارد غیرمنطبق با منشور ملل متحد و نیز فراقانونی است. شورای امنیت با بحران اعتماد و مشروعیت مواجه بوده و نمیتواند همگام با تغییرات گسترده جهانی اقدام کند و عملکردش در بسیاری از موارد غیرمنطبق با منشور و فراقانونی است. تا امروز یک سوم اعضای سازمان ملل فرصت حتی یکبار عضویت در شورای امنیت را نداشتهاند.
دبیرکل سازمان ملل، در نخستین روزهای نشست بار دیگر بر ضرورت اصلاح شورای امنیت تأکید کرد و گفت: «اصلاح ساختار شورای امنیت کاملاً منطقی است. ترکیب و شکل شورای امنیت با دنیای امروز مطابقت ندارد. این ترکیب با دنیای سال ۱۹۴۵ مطابقت دارد. این امر نه تنها مشکل مشروعیت، بلکه مشکل کارایی را نیز ایجاد میکند.»
گوترش همچنین اشاره کرد که برخی اعضای دائم از جمله فرانسه و انگلیس پیشنهادهایی برای محدود کردن حق وتو در موارد نقض گسترده حقوق بشر ارائه دادهاند که او با آنها موافق است. اما تاکید کرد که اصلاح واقعی باید توسط کشورهای عضو سازمان ملل انجام شود. این موضوع زمانی که من دبیرکل شدم، تابو بود اما اکنون محور بحثهای مجمع عمومی است. برخی اعضا، حتی اعضای دائم، معتقدند که آفریقا باید حق داشتن یک عضو دائم را داشته باشد. این نشانهای از حرکت به سوی اصلاح است.
این سخنان وی که به عنوان دبیرکلی پیشگام در موضوع اصلاحات شناخته میشود، نشان میدهد که فشار برای تغییرات جدی در ساختار قدرت سازمان ملل بالا گرفته است، اما هنوز موانع بزرگی پیش رو است.
جامعه بین الملل نیازمند آن است تا از اینکه شورای امنیت به ابزاری در جعبه ابزار سیاست خارجی کشورهای خاص تبدیل شود، جلوگیری کند. رویکردهای انحصارطلبانه و سوءاستفاده از شورای امنیت، قبل از هر چیز برای خود شورای امنیت و سپس برای صلح و امنیت بین المللی آثار مخربی دارد. در بسیاری از موارد این ایراد وجود دارد که شورا در تصمیمات خود به گونه ای عمل کرده است که از حقوق بین الملل و اصول منشور فراتر رفته است. درحال حاضر اقدامات متعددی در بین اعضای سازمان ملل متحد برای انجام اصلاحات در شورای امنیت در حال انجام است. در بین کشورهای پیگیری کننده اصلاحات در شورای امنیت نیز دیدگاههای گوناگونی وجود دارد. بازیگران مطرحی که در پی اصلاح ساختار شورای امنیت هستند، بیش از آنکه نگران ایرادات وارده به شورای امنیت باشند، در پی گرفتن جایگاه بالاتر در شورای امنیت برای خود هستند و چنانچه این اصلاحات خواسته آنان را تأمین نکند، از آن استقبال زیادی نمیکنند.
رییس دادگستری کل تهران اعلام کرد؛
ضبط دو باب املاک پلاک قرمز به نفع دولت
رییس دادگستری کل استان تهران گفت: اکنون برای دو باب از املاک پلاک قرمز، حکم قطعی دادگاه در جهت ضبط به نفع دولت صادر شده است.
علی القاصی در نشست عالی قضایی گفت: برخی املاک در مناطق جنوبی تهران وجود دارند که رها شده و به مرکز خرید و فروش مواد مخدر تبدیل شدهاند؛ این املاک به املاک پلاک قرمز معروفند. ما مبحث آنها را در کمیته حقوقی و قضایی شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر مطرح کردیم و ساماندهی و تعیین تکلیف این مقوله، اکنون در دستور کار است.
وی گفت: اکنون برای دو باب از این املاک، حکم قطعی دادگاه در جهت ضبط به نفع دولت صادر شده است.