سیاست
تروئیکای اروپایی شامل فرانسه، آلمان و انگلیس روزجمعه ۲۸ شهریور در اقدامی از پیش اعلام شده و با حمایت ایالات متحده، قطعنامه تداوم لغو تحریمهای شورای امنیت علیه ایران را به رای گذاشتند. نتیجه این اقدام، تصمیم به بازگشت تمامی قطعنامههای تحریمی بود که بر اساس توافق هستهای ۲۰۱۵ موسوم به برجام لغو شده بودند. تصمیمی که نهتنها نشانهای از تشدید فشارهای غرب بر تهران است بلکه آخرین روزنههای دیپلماسی برای حلوفصل مناقشه هستهای را با تهدیدی جدی مواجه کرده است. وزارت امور خارجه در واکنش به اقدام سه کشور اروپایی، با صدور بیانیهای، با تاکید مجدد بر این اصل که «جمهوری اسلامی ایران اقدام سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و انگلیس در سوء استفاده از ساز و کار حل و فصل اختلاف برجام برای بازگرداندن قطعنامههای شورای امنیت که در سال ۲۰۱۵ به موجب قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام خاتمه یافته بودند، را بهعنوان اقدامی غیر قانونی، ناموجه و تحریکآمیز محکوم میکند»، این واقعیت را مورد اشاره قرار داد که «مسئولیت کامل پیامدهای این اقدام، در صورتی که منجر به بازگشت قطعنامههای لغوشده شورای امنیت علیه ایران شود، بر عهده آمریکا و سه کشور اروپایی است که با تحریف واقعیتها و طرح ادعاهای بیاساس، برخی کشورهای غیردائم عضو شورای امنیت را نیز برای همراهی کردن با خود تحت فشار قرار دادند.» اروپا که روزی خود را طراح و مدافع اصلی برجام معرفی میکرد، امروز عملاً در صف نخست فشار علیه ایران ایستاده است. آنها نهتنها پس از خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ نتوانستند تعهدات اقتصادی خود را اجرا کنند، بلکه با همراهی در حملات سیاسی و حتی نظامی آمریکا و اسرائیل علیه زیرساختهای هستهای ایران، عملاً جانب متجاوز را گرفتند. تصمیم اخیر برای فعالسازی اسنپبک، آخرین نشانه این بدعهدی است و در عمل به معنای بستن باب دیپلماسی تلقی میشود. و در نهایت آنکه، اقدام اروپا در فعالسازی اسنپبک اشتباه راهبردی است زیرا اساساً بر فشار سیاسی و همسویی با واشنگتن و نه بر منطق گفتوگو و همکاری فنی مبتنی است. این تصمیم در شرایطی اتخاذ شده که اروپا پیش از این نتوانسته بود تعهدات اقتصادی خود را در چارچوب برجام عملیاتی کند و همین بیعملی، اعتماد ایران به دیپلماسی اروپایی را کاهش داده است. فعالسازی اسنپبک نه تنها فضاهای موجود برای حلوفصل مسالمتآمیز پرونده هستهای و اعتمادسازی متقابل را مسدود میکند، بلکه به تشدید تنشها در سطح منطقهای و بینالمللی دامن میزند و ریسک ورود به دورهای از بحرانها و تنشهای غیرقابل پیشبینی را افزایش میدهد، در حالی که راهکار واقعی برای تضمین امنیت و ثبات، همچنان دیپلماسی و گفتوگوی مسئولانه است اما «ایران نمیتواند تنها بازیگری باشد که مسئولیت اقدام را بر دوش میکشد.