جامعه
مقداد اکبرزاده- اولین راهبرد در طراحی سیاست خارجی برای هر واحد سیاسی، توجه به جایگاه ژئوپلتیک و منطقهای آن کشور و دولت است؛ یعنی توجه به شرایط محیطی و استفاده از ظرفیتهای موجود در اطراف مرزها. این مساله نه یک تصمیم احساسی بلکه یک واقعیت میدانی مبتنی بر تامین منافع ملی بر اساس اصول علم روابط بینالملل است. در واقع، اکثر قریب به اتفاق اساتید و اندیشمندان حوزه روابط بینالملل معتقدند که اگر کشوری قصد دارد تا قدرت جهانی خود را تثبیت کند، ابتدا باید از وضعیت به سامان خود در اطراف مرزهایش مطمئن باشد تا بتواند این دستاورد را به عنوان پلی برای پیشبرد اهداف بعدی خود استفاده کند. در حقیقت میتوان اینگونه گفت که اگر وضعیت یک واحد سیاسی با همسایگانش در مرحلهی تثبیت و تعیین تکلیف نباشد، امکان استفادهی کامل از مفاهیمی نظیر عمق راهبردی و تثبیت قدرت فرامنطقهای نیز برای آن کشور وجود نخواهد داشت. این، همان مفهوم «دیپلماسی همسایگی» است که رهبر انقلاب در دیدار با مسئولین و مقامات وزارت امور خارجه، به آن اشاره کردند و ضمن هشدار نسبت به اهمیت این مساله، تاکید کردند: «این تصمیمی که مسئولین محترم در این دولت در مورد سیاست ارتباط با همسایگان گرفتند، بسیار سیاست درستی است. میبینید تلاش دستهای بیگانه در این جهت را که چه کار میکنند تا بین جمهوری اسلامی و همسایههایش مشکل درست کنند؛ نباید بگذاریم.» حفظ وحدت و همگرایی در داخل کشور و تعامل و گفتوگو با دنیا، برنامه دولت وفاق پزشکیان است. او دنیا را محدود به اروپا و غربیها نمیداند و با سایر کشورها بویژه همسایگان ارتباط خوب و حسنهای برقرار کرده است. «اولویت اول در سیاست خارجی ما، تقویت ارتباط با همسایگان است. باید روابط خود را با کشورهای همسایه از جمله ترکیه، ترکمنستان، جمهوری آذربایجان، افغانستان، پاکستان، عراق و کشورهای حوزه خلیج فارس تقویت کنیم.» این مطلب را پزشکیان ۳ مرداد ماه به عنوان یک دستور شفاهی به وزیر و مدیران وزارت امور خارجه ابلاغ کرد تا مشخص شود چشم انداز برای او و دولت چهاردهم، ارتباط با همسایگان و کشورهای همسو است. از این رو به تازگی به ارمنستان، بلاروس و پاکستان رفت و هدف از این سفرها، توجه به همسایگان به عنوان اصل محوری سیاست خارجی ایران بود. دولتِ پزشکیان تا به اینجای کار تلاش کرده است،برغم توطئه ها و سنگ اندازی های دشمنان، منافع ملی را در قالب سیاست همسایگی و تعامل متوازن پیگیری کند. سفرهای رئیسجمهور به کشورهای دوست و همسایه همچون عراق، قطر، تاجیکستان، جمهوری آذربایجان، عمان و ترکمنستان، نماد پیگیری سیاست تقویت و توسعه روابط با کشورهای منطقه و همسایگان به حساب میآید. ۴ مهر ماه سال ۱۴۰۳ در اولین حضورش در صحن سازمان ملل متحد برنامههایش را با سایر روئسای جمهور کشورها به اشتراک گذاشت و با یادآوری اینکه من با برنامهای مبتنی بر «اصلاحات»، «وفاق ملی»، «تعامل سازنده با جهان» و «توسعه اقتصادی»، وارد کارزار انتخابات شدم و موفق شدم اعتماد هموطنانم را در پای صندوقهای رأی جلب نمایم، گفت: قصد دارم بنیانهایی استوار برای ورود کشورم به عصر جدید و نقشآفرینی سازنده و مؤثر در نظام در حال ظهور جهانی پایهگذاری کنم، موانع و چالشها را برطرف کنم و مناسبات کشورم را براساس ملزومات و واقعیتهای دنیای امروز سازماندهی نمایم. همچنین دولت چهاردهم در چارچوب تعامل متوازن با کشورهای روسیه، مصر و حضور در سازمانها و نهادهای منطقهای و بین المللی به دنبال پیگیری چند جانبه گرایی و افزایش مناسبات اقتصادی با دیگر کشورهای جهان برآمده است. نمیتوان گذری به حوزه سیاست خارجی زد و به سادگی از تعاملی که میان دو بال نظام در عصر وقاق شکل گرفت عبور کرد. پزشکیان از دوره «پسا انتخابات» تا به امروز یک پیوند مبارک بین «میدان» و «دیپلماسی» شکل داد که نماد آن به وضوح در عملیات طوفانی وعده صادق-۳ و پاسخ محکم و سخت به دشمن متجاوز صهیونیست مشاهده شد.