حمایت از حریم خصوصی افراد

  مجید توسلیان- با توجه به اینکه لایحه دولت ، تلاش ابتدایی برای قانون‌گذاری برای حفاظت از داده‌های شخصی است. بی‌شک خالی از خلأ نیست. با توجه به گستردگی و پیچیدگی موضوع نمی‌توان فقط به قانون‌گذاری اکتفا کرد.
پیشرفت فنّاوری، در کنار مزیتهای فراوان خود، به تنهایی به خسارات و جرایم بسیاری در این عرصه منجر شده است. نقض داده های شخصی توجه قانونگذاران و افراد درگیر در این حوزه را بسیار جلب کرده است، چراکه از شروع پیشرفتهای فنّاورانه تا امروز به طور گسترده خسارات و جرایم جبران ناپذیری به بار آورده است که قانونگذاران را مجبور به توجه و تصویب قوانین جدید در این راستا کرده است. اگرچه حریم خصوصی از دیرباز در قوانین سنتی نیز مورد حمایت بوده است، داده های شخصی که بخشی از حریم خصوصی محسوب میشود در فضای وب امروز نیاز به قوانین جدید و مطابق با شرایط جدید دارد.
حریم خصوصی یک حق انسانی است که نتیجه‌ی رعایت و حفظ آن احساس امنیت و آرامش افراد یک جامعه است. حریم شخصی یا خصوصی به افراد این امکان را می‌دهد تا برای محافظت از خود در برابر مداخلات غیر مجاز در زندگی‌شان مرزهایی ایجاد کنند. به زبان ساده‌تر حریم خصوصی همان اطلاعات و زندگی شخصی افراد است. چرا که هر شخص دارای اطلاعات با ارزشی است که فاش شدن یا دسترسی غیر مجاز به آن اطلاعات ممکن است به نوعی باعث رنجش و صدمه به او شود.
در مراودات روزمره‌ ،ما مدام در حال برآورد کردن معایب و مزایای افشای اطلاعات شخصی‌مان هستیم و بر اساس این برآوردها، نسبت به افشا یا عدم افشا تصمیم می­‌گیریم. از یک طرف، صحبت از احساسات شخصی در جمع همیشه کار آسانی نیست و ممکن است احساساتی چون شرم، معذب بودن و یا بیش از حد در معرض بودن را به ما بدهد. حریم شخصی به ما حس داشتن موجودیتی مستقل و مجزا از بقیه و نهایتا مالکیت بر اطلاعات‌مان می­دهد. این حریم به ما اجازه می­دهد که خودمان باشیم و زندگی مان را بر اساس ترجیحات و اراده­‌مان شکل بدهیم و تا حدی از دخالت دیگران جلوگیری کنیم. در حالی‌که، افشای اطلاعات در زمان نامناسب، با اشخاص نامناسب و یا افشای بیش از حد اطلاعات ما را در معرض خطراتی قرار می­دهد. از طرف دیگر، در مواردی که شرایط بحرانی در زندگی پیش می‌­آید، صحبت کردن و به اشتراک گذاشتن احساسات، برای انسان مزایایی دارد. علاوه بر آن، در بسیاری از موارد ساختن روابط نزدیک و تحکیم آنها مستلزم افشای بخشی از اطلاعات شخصی است. بنابراین، هم افشای اطلاعات و هم حفظ حریم خصوصی دو نیاز معتبر بشر محسوب می­شوند که مدام باید بین آنها تعادل برقرار کرد.
حریم خصوصی اینترنت، میزان حفظ حریم شخصی و امنیت داده‌های خصوصی افرادی است که این داده‌ها را از طریق اینترنت جابجا می‌کنند یا آن‌ها را در فضای ابری آپلود می‌کنند. برای مثال زمانی که شما یک فایل شخصی را از طریق یک اپلیکیشن گوشی همراه یا یک سرویس ایمیل ارسال می‌کنید، این مهم است که به جز مخاطب مورد نظر شما کس دیگری به آن فایل دسترسی نداشته باشد.
این که امنیت فایل ارسال شده توسط شما حتی پس از دریافت توسط مخاطب شما حفظ شود و تنها در دسترس فرد مورد نظر شما باشد نیز دغدغه‌ی بسیار مهمی است، اما موضوع تنها به اینجا ختم نمی‌شود چرا که خطرات بسیار زیادی در فضای اینترنت وجود دارند که حریم شخصی شما را تهدید می‌کنند.
حمایت از حریم خصوصی افراد، به‌‏منزلۀ یک اصل جهانی، همواره مورد توجه نهادهای بین‏‌المللی قرار داشته و در بسیاری از اسناد بین‌‏المللی به رعایت حریم خصوصی افراد تصریح شده است. امروزه داده‌‏های شخصی افراد به لحاظ پیشرفت فناوری و قابلیت پردازش و انتقال سریع و در دسترس بودن آن‏‌ها در فضای مجازی بیش از هر زمان دیگر مورد توجه خاص قانونگذاران قرار گرفته است. در این میان، اتحادیۀ اروپا پیشتاز بوده است و سند بین‌‏المللیِ «مقررات عمومی حفاظت از داده‌‏ها» یا به اختصار جی دی پی‏ آر (GDPR) را به‏‌عنوان جایگزینی جامع برای «قانون حفاظت از دادۀ اتحادیۀ اروپا» در آوریل سال 2016 تنظیم کرد که در 25 می ‏2018 از سوی پارلمان اروپا تصویب و لازم‌‏الاجرا شد.