اجرای ۱۳ طرح آبرسانی با هدف رفع کم‌آبی خوزستان

 تامین زیرساخت‌های تامین آب بخش‌های مختلف در استان خوزستان همواره از اولویت‌های دولت بوده است که در این راستا، ۱۳ طرح آب‌رسانی به منظور بهبود و پایداری آب‌رسانی به هشت میلیون نفر از جمعیت شهری و روستایی این استان با هزینه ۴۹ هزار میلیارد ریال در حال اجراست.
به دلیل شرایط نامساعد اقلیمی، کمبود بارش و گسترش خشکسالی، مناطق مختلف کشور از جمله خوزستان دچار کم‌آبی شده است. در این میان، مشکلاتی از جمله تحریم‌ها در تامین زیرساخت‌های انتقال آب و سرمایه‌گذاری‌های جدید به چالش‌های مربوط به منابع آبی دامن زده است.
برای مقابله با چالش کم آبی، طرح های مختلفی در سال‌های اخیر به اجرا گذاشته شده که اجرای آنها توانسته بخشی از مشکلات این بخش را رفع کند. البته به دلیل تداوم خشکسالی که به علت تغییر اقلیم در منطقه جنوب غربی آسیا، به تنش آبی دامن زده است، هنوز بحران کم آبی به طور کامل رفع نشده و نیاز است که اقدامات تکمیلی نیز همچنان در دستور کار قرار داشته باشد.
وزارت نیرو با انتشار گزارشی درباره اقدامات انجام شده برای آبرسانی به استان خوزستان، اعلام کرده است که دولت تدبیر و امید در هشت سال گذشته با اجرای پروژه ها و سیاست های مختلف درصدد توسعه سطح خدمات آب، برق و جمع آوری فاضلاب در استان خوزستان بوده است و در این زمینه شاهد بهره برداری از طرح های مختلف در حوزه آب و برق هستیم.
یکی از پروژه‌های آب‌رسانی در کشور که بر اثر تحریم‌ها متوقف شده بود، پروژه آبرسانی شمال شرق خوزستان بود که در شورای اقتصاد نیز تصویب شد و در صورت اجرا آب شرب ۱۶ شهر و ۶۰۰ روستا را تأمین می‌کرد و ۱۹ هزار هکتار هم به زیر کشت مدرن می‌رفت.
شورای عالی آب در استان خوزستان به عنوان بالاترین نهاد هماهنگی سیاست‌گذاری تأمین، توزیع و مصرف آب فعال شد و با برگزاری ۶ جلسه، تصمیم گیری هایی درخصوص موضوعات مهمی همچون «ساماندهی کمی و کیفی کارون بزرگ»، «علاج بخشی سد گتوند»، «ریزگردهای استان خوزستان، حقابه مورد نیاز زیست محیطی برای مهار کانون‌های داخلی آن» و  «راهکارهای حل معضلات پساب کشت و صنعت نیشکر» صورت گرفت.
بهره‌برداری از فاز اول طرح ۵۵۰ هزار هکتاری با یک و نیم میلیارد دلار اعتبار که کمک شایانی به معیشت کشاورزان کرده از جمله این اقدامات بوده است. بهره‌برداری از پروژه آبرسانی غدیر (که اگر این پروژه نبود حتماً در ایام خشکسالی باعث افزایش تنش شدید در شهرهایی نظیر شادگان، دشت آزادگان، بستان و هویزه می‌شد) و تامین ۵۰ میلیون دلار از محل صندوق توسعه برای موضوع فاصلاب اهواز که توسط قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) در حال اجرا است از دیگر طرح‌های مهمی است که در خوزستان در این دولت به بهره‌برداری رسید.
 تصویب برنامه سازگاری با کم‌آبی استان با مشارکت کلیه ذی‌نفعان، مدیریت سیلاب سال آبی ۹۸-۱۳۹۷ با ارائه برنامه بهره‌برداری مناسب از سدهای استان در جهت کاهش خسارات وارده به پایین‌دست و نیز ذخیره مناسب آب در مخازن سدها، بهره برداری از سد تنظیمی آریوبرزن با حجم مخزن ۷ میلیون مترمکعب و آبگیری سد بالارود با حجم مخزن ۱۳۱ میلیون مترمکعب، احداث ۳۶ هزار و ۷۲۰ هکتار شبکه اصلی آبیاری و زهکشی  و سه هزار و ۳۷۰ هکتار تبدیل شبکه نیمه مدرن به مدرن، اجرای ۸۱۷ کیلومتر خطوط انتقال آب، احداث ۳۹۵ هزار مترمکعب مخازن ذخیره، حفر و تجهیز ۱۱۳ حلقه چاه، اصلاح و بازسازی یک هزار و ۳۰۸ کیلومتر شبکه‌ توزیع آب و تکمیل و افتتاح سه تصفیه‌خانه‌ آب در شهرهای آغاجاری (به ظرفیت 9 هزار و 600 مترمکعب در شبانه روز)، بهبهان (به ظرفیت ۵۰ هزار مترمکعب در شبانه روز) و ویس (به ظرفیت هفت هزار و ۸۰۰ مترمکعب در شبانه روز) از دیگر اقدامات دولت تدبیر و امید در هشت سال گذشته در این استان بوده است.
*طرح آبرسانی غدیر بزرگترین طرح آبی استان خوزستان
عملیات اجرایی طرح آب‌رسانی غدیر به عنوان بزرگ‌ترین طرح آب‌رسانی استان با هزینه ۱۹ هزار و ۸۰۳ میلیارد ریال ازدیگر اقدامات مهم دولت در حوزه آب در این استان بوده است. با اجرای این پروژه ظرفیت آب رسانی به شهرهای آبادان از ۵۰ به ۹۵ درصد، خرمشهر از ۴۵ به ۹۵ درصد، اهواز از ۴۰ به ۷۰ درصد و شادگان از ۳۰ به ۷۵ درصد افزایش یافته است.
همچنین افتتاح ۲۵ مجتمع آب‌رسانی و پروژه‌ تک روستایی که با اجرای این طرح‌ها و هزینه ای در حدود چهار هزار میلیارد ریال، ۱۶۴ روستا با جمعیت ۷۷ هزار نفر از آب آشامیدنی پایدار و با کیفیت بهره‌مند شده‌اند نیز از دیگر اقدامات دولت در استان خوزستان بوده است.
در حال حاضر ۱۳ طرح آب‌رسانی به منظور بهبود و پایداری آب‌رسانی به هشت میلیون نفر از جمعیت شهری و روستایی استان با هزینه ۴۹ هزار میلیارد ریال در حال اجراست.
*افزایش ظرفیت نیروگاهی و رفع محدودیت‌ها
اولویت‌های دولت در استان خوزستان توسعه سطح خدمات برق بود که در این راستا شاهد افزایش مجموع ظرفیت نیروگاهی استان به میزان ۲ هزار و ۱۹۵ مگاوات بوده ایم که شامل ۱۳ واحد نیروگاه حرارتی مجموعا به میزان ۲ هزار و ۱۲۴ مگاوات، ۲۱ مگاوات نیروگاه‌های تجدید پذیر و ۵۰ مگاوات مولدهای مقیاس کوچک، ارتقاء توان عملی و رفع محدودیت‌های نیروگاه رامین  به میزان ۱۶۰ مگاوات و بهره‌برداری از  ۱۰۵ پروژه پست برق انتقال و فوق توزیع با ظرفیت ۶ هزار و ۳۸۹ مگاولت آمپر است.
احداث ۱۵ پست GIS جهت سازگاری با پدیده ریزگردها (بزرگ‌ترین پروژه GIS کشور)  از دیگر ا قدامات دولت تدبیر و امید در خوزستان بوده است. با اجرای این پروژه بومی سازی و انتقال فناوری ساخت این پست ها محقق شد.
بهره‌برداری از ترانس ۳۱۵ مگاولت آمپر در پست شهید هاشمی، بهره‌برداری از ۶۷ خط انتقال و فوق توزیع به طول ۹۱۸ کیلومتر مدار، اجرای ۲۲۶ کیلومتر فیبر نوری، تعویض ۹۱۴۰ زنجیره مقره خطوط انتقال و پوشش عایقی جهت ۲۹ پست موجود جهت سازگاری با پدیده ریزگردها و خرید ۱۰ دستگاه پست سیار و ترانس آن جهت مواقع اضطراری از دیگر اقدامات دولت بوده است.
* توسعه شبکه فاضلاب در شهرهای استان خوزستان
اجرای ۳۱۲ کیلومتر شبکه‌ جمع آوری اصلی و فرعی فاضلاب در شهر اهواز و ۶۴۷ کیلومتر در سایر شهرهای استان به همراه اصلاح و نوسازی ۸۵ کیلومتر نقاط ریزشی در ۱۵۵ نقطه از شهر اهواز ناشی از سیل سال ۱۳۹۸ نیز از مهم‌ترین اقدامات دولت برای جمع آوری فاضلاب خوزستان بوده است. همچنین ۲ تصفیه‌خانه‌ فاضلاب در شهرهای رامهرمز (به ظرفیت ۱۳ هزار و ۵۰۰ مترمکعب در شبانه روز) و شرق اهواز (به ظرفیت ۱۱۲ هزار مترمکعب در شبانه روز) افتتاح شد. با استفاده از اعتباری به مبلغ ۵۰ میلیون یورو از محل صندوق توسعه‌ ملی برای فاضلاب شهر اهواز، افزون بر تکمیل تصفیه‌خانه‌ فاضلاب شرق اهواز، بهسازی و ارتقای ۱۰ باب ایستگاه پمپاژ، احداث ۱۵ باب ایستگاه پمپاژ جدید، اجرای ۸۴ کیلومتر کلکتور و خطوط اصلی و نیز ۱۱ کیلومتر خطوط ریزشی حاصل از سیلاب سال ۱۳۹۸ در حال اجراست. استفاده از فاینانس خارجی برای احداث پنج تصفیه‌خانه‌ فاضلاب در شهرهای آبادان، خرمشهر، شادگان، ماهشهر و بندر امام‌خمینی با اعتباری به مبلغ ۴۶ میلیون یورو و پیشرفت فیزیکی بیش از ۷۴ درصد در حال اجراست.
همچنین عملیات اجرایی احداث تصفیه‌خانه‌ فاضلاب غرب اهواز به ظرفیت ۱۰۷ هزار مترمکعب در شبانه‌روز با  استفاده از فاینانس خارجی به مبلغ ۴۰ میلیون یورو در سال ۱۳۹۸ شروع و با پیشرفت فیزیکی هشت درصد در حال اجراست.
*استفاده از فاینانس داخلی برای بهره‌برداری از طرح‌های فاضلاب
از سویی دیگر فراخوان انتخاب تامین کنندگان مالی برای استفاده از ظرفیت فاینانس داخلی (ماده ۵۶ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت) برای کمک به سه طرح فاضلاب در شهرهای آبادان، خرمشهر و مسجد سلیمان در سال جاری به مبلغ ۱۴ هزار میلیارد ریال با موافقت سازمان برنامه و بودجه انجام شده است. در صورت همکاری شبکه بانکی کشور بخش عمده ای از مسائل فاضلاب ۳ شهر مهم یاد شده مرتفع می شود.
۱۵ طرح ایجاد تاسیسات فاضلاب با هدف بهره‌مندی ۸۶.۱ میلیون نفر از خدمات جمع‌آوری و تصفیه‌ فاضلاب با هزینه کرد ۲۸ هزار میلیارد ریال در حال اجرا است. با تکمیل این طرح‌ها، جمعیت تحت پوشش فاضلاب شهری استان به ۶۶ درصد ارتقا خواهد یافت.
*انتقال آب آشامیدنی از سد دز به خوزستان
رئیس جمهور دوم مردادماه در آیین افتتاح طرح های ملی وزارت نیرو با تشریح اقدامات دولت در استان خوزستان گفت: در سال گذشته بخش زیادی از طرح‌های آبرسانی در شهرهای مختلف استان خوزستان انجام شده است و در بخش کشاورزی خوزستان نیز اقدامات عظیمی در توسعه کانال‌کشی و زهکشی زمین های زراعی استان به اجرا درآمد، به گونه‌ای که در طول هشت سال ۲۹۵ هزار هکتار زمین در سطح استان خوزستان و بخش کمی از استان ایلام برای کانال‌کشی و زهکشی به انجام رسید.
 حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی با بیان اینکه در حوزه آب و فاضلاب استان خوزستان اقدامات بسیار بزرگی در هشت سال گذشته انجام شده است، اظهار داشت: در طرح غدیر آب آشامیدنی را از سد دز به بخش بزرگی از خوزستان و اهواز انتقال دادیم، اما در عین حال و برغم همه تلاش‌هایی که شده، هنوز مشکلات استان به طور کامل پایان نیافته است. رئیس جمهوری با اشاره به اینکه در سال‌های گذشته استان خوزستان با مشکل گرد و غبار دچار گرفتاری شده بود، گفت: دولت در این زمینه بخش زیادی از خطوط انتقال برق را تعویض کرد و ۴۶ هزار هکتار از زمین‌هایی که گرد و غبار خیز بود را نهال‌کاری کرد.
آئین بهره‌برداری از ۱۳ نیروگاه تجدیدپذیر خورشیدی، بادی و برقی آبی کشور و آئین بهره‌برداری از نیروگاه ۴۲۰ کیلوواتی خورشیدی تصفیه خانه فاضلاب جنوب تهران، در دوم مرداد ماه ۱۴۰۰ به صورت ویدئو کنفرانس توسط رئیس جمهوری و با حضور استاندار تهران، معاون وزیر نیرو و دیگر مسوولان برگزار شد.