شب عید شد و از گنج قارون خبری نیست

  امیر حسین سجادی- این خبر را حتما خوانده اید: کارشناس صدا و سیما در برنامه «زنده باد زندگی» مردم را به قناعت بیشتر و نخوردن میوه به دلیل گرانی دعوت کرد. هر چند که صحبت‌های این کارشناس سنخیتی با اسم برنامه نداشت، اما موضع منفعلانه در قبال تورم خوراکی‌ها و پاک کردن صورت مساله گرانی کالا‌هایی است که باعث شده دو وزیر صمت و جهاد کشاورزی به دادسرای دیوان محاسبات احضار شوند.
 اما چرا این صحبت‌ها آن هم در شرایط فعلی که باید فکری به حال سبد معیشتی خانواده‌های کم درآمد کرد تا آن‌ها نیز بتوانند از حداقل‌ها برخوردار شوند، خطرناک است؟ در حال حاضر کاهش ارزش پول ملی و تورم دو رقمی، شرایطی را به وجود آورده که سبد غذایی چندین میلیون نفر از شهروندان ایرانی، آب رفته است.
   سبد معیشت کارگران
– این خبر را هم حتما خوانده اید: در جلسه چهارم اسفند کمیته دستمزد، با حضور نمایندگان دولت، کارگران و کارفرمایان، بالاخره بر سر رقم سبد معاش خانوار – موضوع بند دوم ماده ۴۱ قانون کار - اجماع و توافق سه جانبه حاصل شد.
در این جلسه، سبد معاش خانوار متوسط، ۶ میلیون و ۸۹۵ هزار تومان نرخ گذاری شد و هر سه گروه، پای این رقم بسیار حداقلی را امضا کردند.
فرامرز توفیقی (نماینده کارگران در کمیته دستمزد) در این رابطه می‌گوید: عدد سبد معاش مورد قبولِ کارگران، بسیار از این رقم بالاتر است و این سبد ۶ میلیون و ۸۹۵ هزار تومانی بسیار حداقلی است.
به گفته وی، به این سبد، بایستی سبد حداقلی حداقلی یا بسیار حداقلی گفت و هدف کارگران از توافق بر سر این عدد، رسیدن به اجماع و توافق با شرکای اجتماعی بوده است.
توفیقی اضافه می‌کند: دو نکته در محاسبه این سبد دخیل بوده است؛ اول اینکه به دنبال سبد بسیار حداقلی که کمترین میزان هزینه‌های زندگی در سراسر کشور را مشخص کند، بودیم و بنابراین این سبد، کمینه هزینه‌های زندگی در سراسر کشور است؛ نکته دوم اینکه کارشناسان مرکز آمار امسال به کمیته دستمزد بسیار کمک کردند؛ این کارشناسان با ادله و برهان علمی و آماری ثابت کردند که در سال ۹۹ به دلیل افزایش چشمگیز هزینه خوراکی‌های خانوار، سهم خوراکی‌ها در سبد افزایش یافته؛ سهم خوراکی‌ها در سبد معاش سال قبل، ۳۰.۹۶ درصد بود که امسال این نسبت به ۳۵.۶ درصد رسیده است؛ با در نظر گرفتن این نسبتِ افزایش یافته، سبد معاش ۱۸ درصد کوچکتر محاسبه می‌شود.
او در پایان تاکید می‌کند: برای اینکه به اجماع برسیم و سه‌جانبه‌گرایی برقرار باشد، به این عدد رضایت دادیم وگرنه عدد ۶ میلیون و ۸۹۵ هزار تومان، به هیچ وجه مطلوب جامعه کارگری نیست و بازهم تاکید می‌کنم، این سبد، سبد حداقلی حداقلی برای رسیدن به اجماع و توافق سه‌جانبه است.
   قیمت خوراکی‌ در آستانه نوروز ۱۴۰۰ چقدر گران شد؟
خرید خوراکی‌های ضروری مورد نیاز یک ماه در آستانه نوروز ۱۴۰۰ احتمالا به‌ازای هر نفر ۴۸۰ هزار تومان خرج روی دست سرپرست خانوار می‌گذارد. البته اگر هیچ‌چیز در یخچال نداشته باشید! در این گزارش قیمت انواع محصولات خوراکی از گوشت و برنج تا لبنیات و چای را بررسی کرده‌ایم تا ببینیم هر کدام از آن‌ها این روز‌ها در فروشگاه‌ها با چه قیمتی فروخته می‌شود. با در نظر گرفتن آمار‌های موجود از سرانه مصرف خوراکی‌ها، می‌توان گفت در حال حاضر هزینه خرید یک ماه مواد خوراکی به ازای هر نفر حدود ۴۸۰ هزار تومان خواهد بود.
سرانه مصرف گوشت در بین ایرانی‌ها حدود ۱۱ کیلوگرم است و این هر نفر ماهی تقریبا ۹۰۰ گرم گوشت قرمز مصرف می‌کند. اگر قیمت گوشت را میانگین ۱۳۰ هزار تومان در نظر بگیریم، هر نفر در ماه حدود ۱۱۷ هزار تومان برای گوشت پول خرج می‌کند. هر نفر به طور متوسط در ماه حدود دو کیلوگرم مرغ مصرف می‌کند و با این حساب می‌توان گفت در سبد خرید ماهانه، حدود ۵۰ هزار تومان به مرغ اختصاص دارد. بیشترین سرانه مصرف در بین ایرانی‌ها به برنج اختصاص دارد.
هر کدام از ما در ماه به طور میانگین ۲.۷ کیلوگرم برنج می‌خوریم که اگر برنج ایرانی کیلویی ۳۵ هزار تومانی باشد، احتمالا در ماه ۹۵ هزار تومان برای خرید برنج هزینه می‌کنیم. سرانه مصرف لبنیات در کشور نشان می‌دهد هر ایرانی در ماه حدود ۳.۲ لیتر شیر می‌خورد که قیمت هر بطری یک لیتری آن ۱۰ هزار تومان است و در مجموع ۳۲ هزار تومان در ماه برای خرید شیر هزینه می‌شود. مصرف ماهانه ماست برای هر نفر به طور متوسط ۲.۱ کیلوگرم است و این یعنی احتمالا هر ماه نفری یک دبه ماست ۳۶ هزار تومانی می‌خریم.
مصرف ماهانه پنیر به ازای هر نفر حدود دو کیلوگرم است و خرج خرید ماهانه پنیر حدود ۷۰ هزار تومان خواهد بود. خانواده‌ها به نسبت تعداد اعضایشان در ماه نفری یک بطری روغن ۹۰۰ میلی‌لیتری مصرف می‌کنند که هزینه آن حدود ۱۰ هزار تومان است. مصرف ماهانه تخم مرغ حدود ۹۰۰ گرم یعنی نصف یک شانه است و احتمالا برایش ۳۶ هزار تومان هزینه می‌شود. سرانه مصرف چای برای هر ایرانی حدود یک کیلوگرم است و می‌توان گفت ماهانه حدود ۸۰ گرم چای می‌خوریم.
با احتساب قیمت ۱۲۵ هزار تومانی برای هر بسته ۵۰۰ گرمی چای خارجی، احتمالا هزینه ماهانه خرید چای حدود ۲۰ هزار تومان خواهد بود. همچنین هر نفر در ماه ۸۰۰ گرم قند یا شکر مصرف می‌کند و هزینه آن حدود ۱۵ هزار تومان خواهد بود. اگر همه این ارقام را با هم جمع کنیم، می‌بینیم احتمالا شب عید امسال باید نفری حدود ۴۸۰ هزار تومان برای خرید خوراکی‌ها پول خرج کنیم.
قیمت برنج؛ کیلویی ۲۴ تا ۳۹ هزار تومان
قیمت برنج ایرانی در بازار بین ۳۴ تا ۳۹ هزار تومان در هر کیلو متغیر است. انواع برنج درجه یک طارم و هاشمی با قیمتی حدود ۳۷ تا ۳۹ هزار تومان فروخته می‌شوند و گونی‌های ۱۰ کیلویی آن عموما در محدوده ۳۸۰ هزار تومان قیمت دارد. گونی‌های پنج کیلوگرمی حدود ۱۹۰ هزار تومان و بسته‌های ۲.۵ کیلوگرمی برنج ایرانی درجه یک با قیمتی حدود ۹۵ تا ۱۰۰ هزار تومان فروخته می‌شود. انواع برنج نیم‌دانه، سر لاشه، صدری و شیرودی و ... که برنج ایرانی درجه دو به حساب می‌آیند، قیمتشان پایین‌تر و بعضا کیلویی ۳۲ هزار تومان است. در فروشگاه‌های زنجیره‌ای که برای محصولاتشان تخفیف می‌گذارند، می‌توان گونی ۱۰ کیلویی این برنج‌ها را ۳۰۰ هزار تومان خرید. هر کیلو برنج خارجی در بازار بین ۲۴ تا ۲۸ هزار تومان فروخته می‌شود. گونی ۱۰ کیلویی برنج طبیعت ۲۵۰ هزار تومان، هایلی ۲۴۰ هزار تومان و سان شید حدود ۲۸۰ هزار تومان قیمت دارد.
آمار‌های رسمی نشان می‌دهد در فروشگاه‌های مختلف کشور، به طور میانگین برنج ایرانی کیلویی ۳۴ هزار و ۵۰۰ تومان و برنج خارجی کیلویی ۲۴ هزار تومان قیمت دارد.
   قیمت روغن؛ حدود ۱۰ هزار تومان
پیدا کردن روغن در فروشگاه‌ها سخت‌تر از قبل است، اما غیرممکن نیست. روغن مایع آفتابگردان در بسته‌های ۸۱۰ گرمی یا ۹۰۰ میلی‌لیتری حدود ۹ هزار و ۷۰۰ تومان تا ۱۰ هزار و ۳۰۰ تومان است. بطری‌های ۱.۵ لیتری روغن مایع هم با قیمتی حدود ۱۸ هزار تومان فروخته می‌شود. پیدا کردن روغن جامد در بازار سخت‌تر است و فروشگاه حلب پنج کیلوگرمی آن را با قیمتی حدود ۷۰ هزار تومان می‌فروشند. اگر قصد خرید روغن از فروشگاه‌های زنجیره‌ای دارید، بهتر است صبح به خرید بروید.
آمار‌های رسمی می‌گوید هر لیتر روغن مایع در فروشگاه‌های سطح کشور به طور میانگین ۱۴ هزار و ۵۰۰ تومان و هر کیلوگرم روغن نباتی جامد ۲۱ هزار و ۷۵۰ تومان است.
قیمت گوشت؛ حدود ۱۱۵ تا ۱۳۰ هزار تومان
گوشت گوسفندی به صورت مخلوط در قصابی‌ها با قیمتی حدود کیلویی ۱۳۰ هزار تومان فروخته می‌شود و هر کیلوگرم گوشت گوساله حدود ۱۱۵ هزار تومان است. البته رئیس اتحادیه گوشت می‌گوید قیمت گوشت گوسفندی کیلویی ۱۱۵ هزار و گوشت گوساله کیلویی ۹۵ هزار تومان است.
انواع گوشت قیمت متفاوتی دارند. راسته با استخوان گوسفندی کیلویی ۱۲۳ هزار تومان، ران کامل گوسفندی کیلویی ۱۳۸ هزار تومان، کف دست گوسفندی با ماهیچه کیلویی ۱۳۵ هزار تومان سردست گوسفندی کیلویی ۱۱۲ هزار تومان، نیمه‌شقه سردست گوسفندی کیلویی ۱۱۶ هزار تومان، نیم‌شقه ران گوسفندی هم کیلویی ۱۱۶ هزار تومان است. از طرف دیگر ران پاک کرده گوساله کیلویی ۹۰ هزار تومان، سردست پاک‌کرده گوساله کیلویی ۱۲۱ هزار تومان و ماهیچه گوساله کیلویی ۱۲۰ هزار تومان است.
قیمت انواع گوشت بسته‌بندی شده در فروشگاه‌ها خیلی بالاتر از قصابی‌ها و پروتئینی‌ها است. بسته‌های یک کیلوگرمی ران گوسفندی ۱۶۲ هزار تومان، آبگوشتی گوسفندی ۱۴۶ هزار تومان، خورشتی ۲۰۰ هزار تومان، ماهیچه ران گوسفند ۱۷۰ هزار تومان، راسته بدون استخوان ۲۴۵ هزار تومان و سردست کیلویی ۱۶۰ هزار تومان فروخته می‌شود.
همچنین بسته‌بندی‌های یک کیلوگرمی ران گوساله ۱۴۴ هزار تومان، مخلوط گوساله ۱۵۰ هزار تومان، خورشتی گوساله ۱۴۴ هزار تومان، نگینی ۱۷۰ هزار تومان، قیمه‌ای ۱۸۰ هزار تومان وراسته گوساله ۱۶۴ هزار تومان قیمت دارد. گوشت چرخ‌کرده گوساله در فروشگاه‌ها کیلویی ۱۲۵ هزار تومان و گوشت چرخ‌کرده مخلوط گوساله و گوسفند کیلویی ۱۱۴ هزار تومان است.
آمار‌های رسمی می‌گوید میانگین قیمت گوشت گوسفند در کل کشور حدود ۱۲۳ هزار تومان و میانگین قیمت گوشت گاو یا گوساله حدود ۱۱۲ هزار تومان است.
   قیمت مرغ و تخم مرغ؛ ۲۴ و ۳۴ هزار تومان
مرغ کامل تازه در پروتئینی‌ها با قیمتی حدود کیلویی ۲۴ هزار تومان فروخته می‌شود و این رقم در برخی فروشگاه‌ها به کیلویی ۲۷ هزار تومان می‌رسد. قیمت مرغ قطعه‌بندی شده متفاوت و بالاتر از این ارقام است. مثلا ران مرغ بدون پوست کیلویی ۳۴ هزار تومان، مغز ران بدون استخوان کیلویی ۴۰ هزار تومان، سینه بدون پوست کیلویی ۳۷ هزار تومان، بال کبابی کیلویی ۳۲ هزار تومان، بازوی کبابی کیلویی ۳۰ هزار تومان و فیله مرغ کیلویی ۵۶ هزار تومان قیمت دارد.
قیمت مرغ بسته‌بندی شده در فروشگاه‌ها عموما بالاتر از مرغ تازه پروتئینی‌ها است. مثلا بسته‌بندی ۹۰۰ گرمی سینه مرغ ۵۶ هزار تومان، ران بدون پوست ۶۰ هزار تومان، بازو و بال کبابی ۴۵ هزار تومان و فیله مرغ حدود ۷۸ هزار تومان فروخته می‌شود و به کلی با قیمت‌هایی که درباره مرغ می‌شنوید و می‌خوانید متفاوت است.
آمار‌های رسمی می‌گوید میانگین قیمت مرغ در کشور کیلویی ۲۴ هزار تومان است و یک کیلوگرم تخم مرغ با قیمت ۲۳ هزار تومان فروخته می‌شود. هر شانه ۳۰ تایی حدود ۱.۸ کیلوگرم وزن دارد.
   قیمت انواع شیر و لبنیات
بطری‌های یک لیتری شیر عموما در محدوده هشت هزار تومان فروخته می‌شود و قیمت انواع پرچرب آن نهایتا حدود ۱۰ هزار و ۵۰۰ تومان است. بسته‌بندی‌های تتراپک شیر پاستوریزه هم عموما حدود ۱۴ هزار تومان قیمت دارد. قالب‌های ۴۰۰ گرمی پنیر بین ۱۳ تا ۱۶ هزار متغیر است. مثلا پنیر سفید رامک حدود ۱۳ هزار تومان و پنیر پگاه و هراز حدود ۱۶ هزار تومان قیمت دارد. دبه‌های ۲.۲ لیتری ماست برند‌ها مختلف مثل کاله، هراز و میهن در حدود ۳۶ هزار تومان است. ، سطل‌های متوسط ۱.۵ لیتری ماست طعم‌دار یا مدل‌های خاص مثل یونانی و لاکتیویا و... هم عموما با قیمتی حدود ۳۰ تا ۳۳ هزار تومان فروخته می‌شوند. قالب‌های ۱۰۰ گرمی کره در فروشگاه‌ها عموما ۱۰ هزار تومان و انواع ۲۵۰ گرمی حدود ۲۴ تا ۲۵ هزار تومان قیمت دارند. خامه پاستوریزه پگاه و میهن حدود ۱۲ هزار تومان و کاله حدود ۱۴ هزار تومان در بسته‌های ۲۰۰ گرمی فروخته می‌شود. قیمت بطری ۱.۵ لیتری دوغ هم عموما در حدود ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان است.
آمار‌های رسمی می‌گوید قیمت یک لیتر شیر پاستوریزه به طور میانگین حدود ۱۰ هزار و ۷۰۰ تومان، خامه ۲۰۰ گرمی حدود ۱۲ هزار و ۹۰۰ تومان، ماست یک کیلوگرمی ۱۲ هزار و ۷۰۰ تومان، پنیر ۵۰۰ گرمی ۱۹ هزار تومان، کره ۱۰۰ گرمی ۱۰ هزار تومان و دوغ یک و نیم لیتری ۱۱ هزار و ۳۰۰ تومان است.
   قیمت انواع صیفی‌جات
این‌روز‌ها اگر سری به میوه‌فروشی‌ها بزنید، احتمال از قیمت خیار تعجب کنید. قیمت خیار در میوه‌فروشی‌ها بعضا ۱۳ هزار تومان است و قیمت خیار گلخانه‌ای در برخی میوه فروشی‌ها به حدود ۲۰ هزار تومان می‌رسد. یعنی حتی گران‌تر از میوه‌هایی مثل سیب و پرتقال. بقیه صیفی‌جات شرایط بهتری دارند. قیمت سیب‌زمینی عموما کیلویی شش هزار تومان، گوجه فرنگی حدود پنج تا شش هزار تومان و پیاز بین شش تا هفت هزار تومان است.
در میدان‌های موه و تره‌بار پیاز با قیمت سه هزار و ۶۰۰ تومان، سیب‌زمینی کیلویی سه هزار و ۹۰۰ تومان، گوجه کیلویی سه هزار تومان و خیار کیلویی پنج هزار تومان فروخته می‌شود. البته خیار گلخانه‌ای در میدان‌های تره‌بار تقریبا ۱۰ هزار تومان قیمت دارد.