اقتصاد پس از ترامپ

 مراد حیدری - دانشجوی دکترا- در دوره جدید امریکا دستکم می‌توان امیدوار بود در بعد خارجی تحریم جدیدی اثرگذاری بر اقتصاد ایران اعمال نخواهد شد و با بازگشت احتمالی تیم بایدن به برجام و رفع تمام یا بخشی از تحریم‌ها، کانال‌های نقل و انتقال ارز و مبادلات تجاری مجددا برقرار خواهد شد. در بعد داخلی اما مجموعه ای از مولفه های سیاسی و اقتصای بر آینده اقتصاد ایران اثرگذار خواهد بود. تصمیم مجمع تشخیص مصلحت نظام در خصوص لوایح مورد درخواست گروه اقدام ویژه مالی (FATF) و میزان موفقیت سیاست‌گذار اقتصادی در مهار سرعت رشد نقدینگی و کنترل کسری بودجه نقش حیاتی در تنظیم قیمت‌ها و به ویژه نرخ ارز خواهد داشت.
صندوق بین المللی پول طی گزارشی اعلام کرد نتیجه انتخابات آمریکا به معنای تغییری قابل توجه در سیاست های کلان آمریکا خواهد بود که تاثیرات مهمی در آینده بر روی قیمت ها و فعالیت های اقتصادی در داخل و خارج از آمریکا خواهد داشت.
ذشت زمان مشخص خواهد کرد که آیا این تحولات رخ داده در بازار خبر از آغاز روندی جدید می دهد یا نه. اما به احتمال فراوان، نتیجه انتخابات آمریکا به معنای تغییری قابل توجه در سیاست های کلان آمریکا خواهد بود که تاثیرات مهمی در آینده بر روی قیمت ها و فعالیت های اقتصادی در داخل و خارج از آمریکا خواهد داشت. این تاثیرات به ویژه در بازارهای نوظهور احساس خواهد شد که با تضعیف ارزش پول های ملی شان از قدرت رقابت بیشتری برخوردار خواهند شد و این عامل مثبت در برابر آسیب پذیری های این اقتصادها، تا حدی موازنه برقرار خواهد کرد.
اقتصادهای پیشرفته که با رشد ارزش دلار، ارزش ارزهایشان تضعیف می شود، هم از افزایش رشد اقتصادی آمریکا و هم رقابتی تر شدن نرخ ارز منتفع خواهند شد. اکثر این اقتصادها در حال حاضر با نرخ تورم های کم مواجه اند و از هرگونه فشار تورمی استقبال می کنند.
اقتصادهای نوظهور نیز از رقابتی تر شدن ارزهایشان و افزایش تقاضا در آمریکا منتفع خواهند شد. اما هرچند بسیاری از بازارهای نوظهور ضربه گیرهای سیاست گذاری خود را (از جمله از طریق ذخایر ارزی) افزایش داده اند، اما افزایش نرخ بهره در آمریکا می تواند تبعاتی منفی نیز بر این اقتصادها داشته باشد.
از نظر تاریخی، نرخ بهره در آمریکا یکی از عوامل کلیدی سوق یافتن سرمایه ها به سمت بازارهای نوظهور بوده است. نرخ های ارز انعطاف پذیر می تواند مانند یک ضربه گیر عمل کند و مانع از خروج سریع سرمایه ها از این اقتصادها شود. اما ترکیبی از افزایش نرخ بهره و کاهش ارزش پول های ملی اقتصادهای نوظهور می تواند موجب کاهش نقدینگی یا بدتر شدن تراز تجاری این کشورها شود. این موضوع به ویژه از آن جهت اهمیت دارد که دلار نقش مهمی در استقراض شرکت های این کشورها از موسسات مالی خارجی دارد. به علاوه، کاهش ارزش ارز این کشورها در برابر دلار می تواند موجب بالا رفتن نرخ تورم در این کشورها شود.
انتخاب بایدن می‌تواند کمی انتظارات تورمی را مهار کند. بعد از آن همه چیز وابسته به سیاست‌های دولت است. در صورت انتخاب بایدن و گشایش در فضای سیاسی، اولین قدم دولت، ایجاد آرامش در اقتصاد است. اما چگونه؟
هم این دولت و هم دولت‌ قبل از آن نشان داده برای بازگشت آرامش به اقتصاد تنها یک راهکار می‌داند، کنترل تورم با استفاده از سرکوب نرخ ارز. تجربه‌ای که هم در سال‌های اول دولت یازدهم شاهد آن بودیم و هم دولت احمدی‌نژاد. یعنی دولت بین حل مشکل رکود و تورم، قطعا کنترل تورم را در اولویت قرار می‌دهد و این مساله می‌تواند به رکود عمیق در اقتصاد ایران دامن بزند و به گفته تحلیلگران اثر منفی این رکود در بخش مسکن و بازار سهام قابل توجه است.
شریانِ حیاتِ اقتصادِ ایران وابسته به نفت است. شاید انتخاب بایدن تحریم‌های نفتی را کمتر کند اما مساله مهم این است که اولا در شرایط کنونی جهان و ویروس کرونا، آیا تقاضای نفتی وجود دارد یا نه؟ دوم اینکه با فرض صادرات و فروش نفت، با وجود تحریم‌های بانکی و حضور ایران در لیست سیاه FATF دلارهای نفتی چگونه به داد اقتصاد ایران می‌رسد؟
با فرض آنکه بایدن تحریم‌های نفتی ایران را لغو کند، ایران باید روزانه 2 تا 2.5 میلیون بشکه‌ نفت صادر کند. این در حالی است که افزایش قیمت نفت و رسیدن آن به ۵۰ تا ۵۵ دلار، نیازمند کاهش عرضه نفت جهانی است. پس ایران از یک سو نیازمند حضور در بازار است و از سوی دیگر این حضور، به معنای کاهش مجدد قیمت نفت و کاهش درآمدهای نفتی است.

امضای تفاهم‌نامه همکاری هتل‌های فرودگاهی با نمایشگاه شهر آفتاب؛
هتل‌های Novotel و Ibis مراکز اقامتی نمایشگاه بین المللی شهر آفتاب شد
 با امضای تفاهم نامه همکاری بین هتل‌های فرودگاهی امام خمینی(ره) و نمایشگاه بین المللی شهرآفتاب، از هتل‌های Novotel و Ibis به عنوان مراکز اقامتی مسافران و بازدیدکنندگان مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب استفاده می شود.
تفاهم نامه مذکور بین سمانه یوسفی مدیرعامل شرکت توسعه گردشگری آریا زیگورات وابسته به شرکت "سمگا" از زیرمجموعه های گروه مالی گردشگری و محمدرئوف قادری مدیرعامل نمایشگاه بین المللی شهر آفتاب امضا شد. به گزارش کائنات به نقل از روابط عمومی گروه مالی گردشگری، مدیرعامل شرکت توسعه گردشگری آریا زیگورات در خصوص این تفاهم نامه گفت: قرار است از سال 1401 نمایشگاه بین‌المللی تهران به مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب منتقل و نمایشگاه های داخلی  و بین‌المللی در شهر آفتاب برگزار شود. سمانه یوسفی افزود: طبق این تفاهم‌نامه با معرفی شرکت نمایشگاه بین‌المللی شهرآفتاب، مجموعه هتل‌های بین‌المللی فرودگاهی امام(ره) بر اساس تعرفه‌های اعلامی و با هزینه مناسب، امکانات رفاهی و اقامتی موجود را در اختیار مجریان نمایشگاهی قرار می‌دهد. وی ادامه داد:همچنین به منظور رفاه بیشتر، سرویس رایگان بین نمایشگاه بین‌المللی شهرآفتاب و هتل‌های بین المللی فرودگاهی (هتل‌های Novotel و Ibis) برقرار خواهد شد. ایجاد فضای اقامتی و رفاهی برای مجریان، غرفه داران، میهمانان و بازدیدکنندگان نمایشگاهی که از داخل و خارج کشور که در زمان برگزاری نمایشگاه‌ها در مجموعه نمایشگاه بین‌المللی شهرآفتاب شرکت می کنند، از اهداف امضای این تفاهم نامه است. این گزارش حاکیست: هتل‌های فرودگاهی در جوار فرودگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) واقع شده و با توجه به نزدیکی بعد مکانی و زمانی، می‌تواند خدمات مناسب اقامتی و رفاهی را در اختیار نمایشگاه بین المللی شهرآفتاب قرار دهد.

نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس:
کشور به جای مالیات با فروش اموال و استقراض اداره می‌شود
 نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: کشور با فروش اموال و داراییها و یا استقراض اداره میشود و ظاهرا بنا نیست نظام مالیات ستانی کشور اصلاح شود.
احسان خاندوزی با اشاره به سازوکار فروش اموال و داراییهای دولت در بازار سرمایه گفت: مواردی مثل فروش سهام دولت در بانکها و پالایشگاههای کشور مصداق مشخص سرمایه فروشی است. به گفته خاندوزی، در 9 ماهه سال قبل 19 هزار میلیارد تومان، سهام شرکتهای دولتی فروخته شده این درحالی است که در 9 ماهه ابتدایی امسال بیش از 33 هزار میلیارد تومان اموال و دارایی های دولت فروخته شده است. اگر وزارت اقتصاد در ماههای ابتدایی سال و در شرایط رونق بورس سریع تر اقدام میکرد میتوانست سهام بیشتری را بفروش برساند. این روند نشان میدهد که عملا کشور با فروش اموال و داراییها و یا استقراض و فروش اوراق اداره می‌شود و ظاهرا بنا نیست نظام مالیات ستانی کشور اصلاح شود. نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: هزینه نپرداختن مالیات عادلانه از سوی 5 تا 10 جمعیت کشور، متاسفانه توسط 80 میلیون نفر دیگر تحمل خواهد شد. وی گفت: اگر مالیات از فرادستان به درستی اخذ نمیشود هزینه ان را باید اقشار محروم و فرودستان پرداخت کنند.

نایب رئیس کانون انجمن صنفی مرغداران گوشتی:
نهاده‌های ارسال نشده به شرکت پشتیبانی امور دام می رود
 نایب رئیس کانون انجمن صنفی مرغداران گوشتی گفت: بین یک تا پنج درصد نهاده های خریداری شده مرغداران به هنگام تحویل بار به دستشان نمی رسید که با پیگیری وزارت جهاد کشاورزی مقرر شد مابه التفاوت نهاده ارسالی توسط واردکنندگان به شرکت پشتیبانی امور دام یا اتحادیه استانی تحویل داده شود تا مرغداران بتوانند از آنجا این مابه التفاوت را دریافت کنند. حبیب اسدالله نژاد با بیان اینکه حدود یک هفته نهاده خریداری شده توسط مرغداران به طور کامل به دستشان نمی رسید، اظهار کرد: به طور مثال واحد مرغداری ۴۰ تن دان مرغ خریداری می کرد ولی حدود ۳۸ تن به دستش می رسید و بین یک تا پنج درصد نهاده ها ارسال نمی شد. وی ادامه داد: با پیگیری انجام شده و ورود وزارت جهاد کشاورزی مقرر شد ما به التفاوت نهاده ارسالی برای مرغداران توسط وارد کنندگان به شرکت پشتیبانی امور دام یا اتحادیه استانی تحویل داده شود و مرغداران بتوانند از آنجا این مابه التفاوت را دریافت کنند.