صفحه آخر
بنیامین صادقی- دبیرخانه جشنواره فیلم فجر بامداد سه‌شنبه فهرست فیلم‌های متقاضی شرکت در سی و نهمین دوره این رویداد را منتشر کرد. در سال‌های گذشته اسامی فیلم‌های متقاضی حضور در جشنواره همیشه از راه‌های غیر معتبر به گوش می‌رسید و دبیرخانه جشنواره خبری مبنی بر حضور فیلم‌های متقاضی منتشر نمی‌کرد. امسال برای نخستین بار در تاریخ جشنواره فیلم فجر، فهرست فیلم‌های متقاضی شرکت در جشنواره منتشر شد. برابر با این فهرست ۱۱۰ فیلم درخواست حضور در جشنواره فجر ۱۳۹۹ را دارند. نکته جالب در لیست اعلام‌شده حضور چهره‌های شناخته‌شده است که بعضی از آن‌ها برای نخستین بار است که فیلمی را کارگردانی کرده‌اند. هوشنگ گلمکانی منتقد سینما، حمیدرضا آذرنگ بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون، ارسلان امیری فیلمنامه‌نویس و مهرداد کوروش‌نیا فیلمنامه‌نویس و نمایش‌نامه‌نویس جزو فیلم‌اولی‌های این دوره هستند که قرار است در کنار سینماگرانی چون نرگس آبیار، هاتف علیمردانی، حمید نعمت‌الله، احسان عبدی‌پور، محمدحسین مهدویان، روح‌الله حجازی و نادر مقدس به رقابت بپردازند. * سهم فیلمسازان مطرح از ویترین «فیلم فجر ۳۹» فیلم‌های «قاتل و وحشی» به کارگردانی حمید نعمت‌الله، «شیشلیک» ساخته محمدحسین مهدویان، «ابلق» به کارگردانی نرگس آبیار، «روشن» ساخته روح‌الله حجازی، «بدون همه چیز» ساخته محسن قرایی، «تی‌تی» ساخته آیدا پناهنده، «رمانتیسم عماد و طوبا» ساخته کاوه صباغ‌زاده و «ستاره بازی» به کارگردانی هاتف علیمردانی از مهمترین فیلم‌هایی محسوب می‌شوند که فرم حضور در جشنواره سی‌ونهم را پر کرده‌اند. «طلاخون» به کارگردانی ابراهیم شیبانی، «موسی» ساخته احسان عبدی‌پور، «کارو» ساخته احمد مرادپور، «چپ راست» ساخته حامد محمدی، «هستی و زمان» ساخته محمد باغبانی، «صحنه‌زنی» ساخته علیرضا صمدی، «مجوز خروج» ساخته کیارش اسدی‌زاده «گورکن» کاظم مولایی و «مهران» ساخته رقیه توکلی هم از دیگر فیلم‌های کنجکاوی‌برانگیزی هستند که به استناد ساخته‌های قبلی سازندگان‌شان می‌توانند سهمی در گرم‌تر کردن تنور «فجر ۳۹» داشته باشند. نکته عجیب در این ترکیب موضع‌گیری کیارش اسدی‌زاده ساعتی پس از انتشار فهرست روابط عمومی جشنواره است؛ اسدی‌زاده که تهیه‌کنندگی «مجوز خروج» را هم خود برعهده داشته، از اساس پرکردن فرم تقاضای حضور در جشنواره را تکذیب کرده و حتی گفته که فیلم برای نمایش در جشنواره آماده نخواهد شد؛ باید دید روابط عمومی سازمان چه توضیحی در این زمینه خواهد داشت. * حضور پررنگ فیلم اولی‌ها یکی از بخش‌های کنجکاوی‌برانگیز جشنواره فیلم فجر در هر دوره که ظرفیت بالایی برای شگفتی‌سازی دارد، بخش «نگاه نو» یا همان فیلم‌اولی‌ها است. بخشی که در آن اولین ساخته فیلمسازان غالباً گمنام رونمایی می‌شود و از دل آن سینماگران معتبری سال‌های آتی سینمای ایران معرفی می‌شوند. جشنواره سی‌ونهم فیلم فجر اما براساس فراخوان بخش «نگاه نو» نخواهد داشت و فیلم‌اولی‌ها هم آثارشان در کنار فیلمسازان دیگر داوری و ارائه خواهد شد. با این وجود اما بنابر فهرست متقاضیان و آمار ارائه‌شده از سوی مدیر روابط عمومی جشنواره، فیلم‌اولی‌ها حضوری پررنگ در جشنواره امسال خواهند داشت. از میان ۱۱۰ فیلم متقاضی حضور در جشنواره نزدیک به یک سوم آثار ساخته‌های نخست کارگردانان‌شان محسوب می‌شوند که این آمار در نوع خود قابل توجه است. هرچند به‌نظر می‌رسد بخش عمده‌ای از این فیلم‌ها به دلیل پروانه ساخت ویدئویی احتمالاً شرایط راه‌یابی به جشنواره را نداشته باشند. با این همه اما در میان اسامی فیلم‌اولی‌ها همه نام‌ها نیز ناشناخته نیستند؛ هوشنگ گلمکانی منتقد نام‌آشنا پس از سال‌ها فعالیت مطبوعاتی حالا «آهو» را کارگردانی کرده است. حمیدرضا آذرنگ بازیگر شناخته شده در اولین تجربه کارگردانی «روزی روزگاری آبادان» را بر اساس یکی از نمایشنامه‌های خود مقابل دوربین برده است. حسین سهیلی‌زاده سریال‌ساز نام‌آشنای در تلویزیون و شبکه نمایش خانگی در اولین تجربه سینمایی خود «نیلگون» را راهی فجر کرده است. ستاره اسکندری هم دیگر بازیگری است که با اولین تجربه کارگردانی خود «خورشید آن ماه» را به فجر فرستاده است. «گیج‌گاه» ساخته عادل تبریزی، «خط فرضی» ساخته فرنوش صمدی، «زاوالا» ساخته ارسلان امیری و «حکم تجدیدنظر» ساخته محمدامین کریم‌پور هم از دیگر فیلم‌های اول کنجکاوی‌برانگیز جشنواره امسال محسوب می‌شوند. در این ترکیب می‌توان به «مصلحت نظام» به کارگردانی حسین دارابی هم اشاره کرد. فیلمی که محمدرضا شفاه پس از فیلم جنجالی «دیدن این فیلم جرم است» آن را تهیه کرده و احتمالاً یکی از آثار سیاسی جشنواره پیش رو نیز خواهد بود. سیاوش سرمدی هم از مستندسازان شناخته شده است که حالا فیلم سینمایی «اوج ۱۱۰» را به تهیه‌کنندگی جلیل شعبانی برای سازمان اوج کارگردانی کرده است. فیلمی درباره سال‌های پایانی جنگ که از فیلم‌های اول کنجکاوی‌برانگیز جشنواره امسال محسوب می‌شود. * پرکارها در یک جشنواره متفاوت علیرضا امینی با دو فیلم «رقص دلفین‌ها» و «راند چهارم» و علی عطشانی با دو فیلم «کوسه» و «سلفی با دموکراسی» دو کارگردان دو فیلمه جشنواره امسال محسوب می‌شوند که باید دید آیا می‌توانند با هر دو فیلم خود در مرحله داوری حضور داشته باشند. در میان تهیه‌کنندگان اما جواد نوروزبیگی به سنت چند سال گذشته، همچنان جزو تهیه‌کنندگان پرکار سینما محسوب می‌شود و امسال هم برای چهار فیلم فرم تقاضا پر کرده است که آماری قابل توجه است. «آهو» نخستین تجربه کارگردانی هوشنگ گلمکانی و «آهنگ دونفره» ساخته آرزو ارزانش دو فیلم کارگردانانی فیلم‌اولی به تهیه‌کنندگی نوروزبیگی در جشنواره امسال محسوب می‌شوند. او برای «بدون همه چیز» فیلم پربازیگر محسن قرایی هم فرم حضور پر کرده و به‌عنوان تهیه‌کننده مشترک در کنار روح‌الله حجازی فیلم «روشن» را هم در جشنواره امسال دارد. * جشنواره سی‌ونهم و امید کمدی‌سازان به توجه داوران یکی از نکات بارها مطرح‌شده در نقد جشنواره فیلم فجر، کم‌توجهی آن به سینمای کمدی طی ۳۸ دوره برگزاری بوده است. تا جایی که در این رویداد تنها یک بار فیلم «آپارتمان شماره ۱۳» به کارگردانی زنده‌یاد یدالله صمدی به‌عنوان یک فیلم کمدی موفق به کسب سیمرغ بهترین فیلم شده است و در میان بازیگران مطرح سینمای کمدی هم چهره‌هایی چون اکبر عبدی و علیرضا خمسه مهمترین سیمرغ‌های خود را برای فیلم‌های جدی و غیرطنز خود کسب کرده‌اند. با این وجود در ترکیب فیلم‌های متقاضی حضور در جشنواره سی‌ونهم چند فیلم کمدی شاخص به چشم می‌خورد که باید دید آیا می‌توانند نظر هیأت داوران را به سمت خود جلب کنند. محمد حسین مهدویان پس از تجربه‌های موفق خود در زمینه کارگردانی فیلم‌های سیاسی، تاریخی و اجتماعی، امسال «شیشلیک» را با بازی رضا عطاران و پژمان جمشیدی به‌عنوان اولین فیلم کمدی خود به جشنواره فرستاده است. حامد محمدی هم که در کارنامه خود کارگردانی فیلم موفق «فرشته‌ها با هم می‌آیند» را دارد، پس از تجربه ساخت دو فیلم کمدی «اکسیدان» و «چهارانگشت» حالا فیلم «چپ، راست» را با ترکیب ویژه بازیگرانش به جشنواره فرستاده است. حضور رامبد جوان، سروش صحت و پیمان قاسم‌خانی به‌عنوان سه کارگردان کمدی‌ساز موفق، در مقام بازیگر در این فیلم از ویژگی‌ها کنجکاوی‌برانگیز آن محسوب می‌شود. کاوه صباغ‌زاده هم که پیش‌تر با کمدی رمانتیک «ایتالیا ایتالیا» توانایی خود را در این سبک ثابت کرده بود، حالا «رمانتیسم عماد و طوبی» را در همان حال و هوا به جشنواره سی‌ونهم رسانده است. علی عطشانی هم که سبک و سیاق خاص خود را در ساخت فیلم‌های کمدی دارد با دو فیلم «کوسه» و «سلفی با دموکراسی» می‌تواند شانس خود را در رقابت با دیگر آثار کمدی جشنواره امسال بیازماید. شیوع کرونا و اما و اگرهای برگزاری سی و نهمین جشنواره فیلم فجر درحالی‌که بسیاری از جشنواره‌های معتبر دنیا به لغو و یا آنلاین برگزار کردن روی آورده‌اند، در حالی به سرانجام رسید که همراه با تغییراتی در آئین‌نامه بود. در این دوره از جشنواره هیئت انتخاب حذف شد و کلیه آثار رسیده به دبیرخانه جشنواره از سال ۹۷ تاکنون بعد از تطبیق با مقررات اعلامی در فراخوان مورد داوری قرار می‌گیرند و از میان آن‌ها آثار برگزیده معرفی می‌شوند. همچنین آثار فیلم اولی‌ها نیز همانند بخش سودای سیمرغ در تمام بخش‌ها مورد داوری قرار می‌گیرد تا ایرادی که هر سال فیلمسازان نسبت به این موضوع داشتند در این دوره برطرف شود. قرار است پس از لیست اعلام نامزدها، فیلم‌های نامزدشده اگر شرایط مساعد باشد و ستاد کرونا اجازه دهد، نمایش محدودی برای رسانه‌ها تحت پروتکل‌های بهداشتی داشته باشند و پس از آن ۲۲ بهمن‌ماه فیلم‌های برگزیده معرفی شوند. همچنین بر اساس تأکید مجدد دبیرخانه جشنواره سی و نهم، تنها آثاری در فهرست نهایی داوران قرار خواهد گرفت که نسخه DCP آن‌ها تا موعد اعلام‌شده (۲۰ دی ۹۹) به دبیرخانه جشنواره ارائه شده باشد و اگر نسخه نهایی فیلمی پس از این موعد به دبیرخانه برسد، جهت بازبینی داوران پذیرفته نمی‌شود و فیلم خودبه‌خود حذف‌شده تلقی خواهد شد.