دوران افول امریکا

 صالح صحت- پدیده افول آمریکا از چالش برانگیزترین مسائل عرصه بین‌الملل است که در دهه اخیر بیش از پیش مورد توجه اندیشمندان و سیاست‌مداران مختلف قرار گرفته است. با توجه به اهمیت این مسئله در روند تحولات فعلی و آینده جهان ارائه تحلیلی درست از این پدیده مسئله مهمی می‌باشد. در طول تاریخ، هیچ امپراتوری نبوده که فکر کند جاودانه است و سقوط نکرده باشد، و هیچ  کشوری  وجود ندارد که در جبروت خود زیاده‌روی نکرده و زمان علیه آن نشده است.. از روم تا اتحاد جماهیر شوروی، و از بریتانیای کبیر تا امپراتوری عثمانی، هر نهادی که با زور آهن و آتش گسترش یافت، و به  جنگ‌های خارجی برای سرکوب دشمنان و تحمیل سلطه خود مشغول شد، یا با فروپاشی داخلی یا با شکست سنگین به پایان رسید.
امروز، با پیگیری تحولات تجاوزات تجدید شونده آمریکا علیه ایران، به رهبری دونالد ترامپ -رئیس جمهور سابق و کنونی-، سوال بزرگی در ذهن بسیاری، به ویژه در جهان عرب و اسلام، مطرح می‌شود: آیا پایان امپراتوری آمریکا به دست ترامپ خواهد بود؟آنچه در داخل ایالات متحده می‌گذرد، بسیار خطرناک‌تر از هر رویارویی نظامی خارجی است؛ جامعه آمریکا به شکلی دچار تفرقه شده است که از زمان جنگ داخلی در قرن نوزدهم بی‌سابقه بوده است. نیروهای راست افراطی نژادپرست در حال رشد هستند، گروه‌های رادیکال در حال گسترش هستند و پلیس بدون ترس از مجازات، حقوق شهروندان سیاهپوست را در خیابان‌ها نقض می‌کند.
و  از همه این‌ها بدتر، در مورد جایگاه آمریکا در جهان، شکاف عمیقی وجود دارد... ترامپ در بازی با این تناقض مهارت داشت، گاهی خروج از خاورمیانه را اعلام می‌کرد و گاهی آن را بمباران می‌کرد! گاهی به "ناتو" حمله می‌کند و گاهی از آن برای فشار بر روسیه و چین استفاده می‌کند! گاهی می‌گوید «اول آمریکا» و گاهی اسرائیل را اول قرار می‌دهد!این تزلزل، وضعیت سردرگمی در سیاست خارجی آمریکا را عمیق‌تر کرد و بسیاری از شکوه و عظمت آن را از بین برد.
زمانی که والرشتاین نویسنده آمریکایی در کتابش از مفهوم افول قدرت آمریکا نوشت، کمتر کسی ملموس شدن این افول در دو دهه بعد را محتمل می‌دانست. امانوئل والرشتاین جامعه شناس و مورخ آمریکایی بود که در سال ۲۰۰۳ کتابی با عنوان «افول قدرت آمریکا: ایالات متحده در جهانی آشفته» نوشت و در همان زمان امریکا را کشوری معرفی می‌کرد که خودش را ابرقدرت میداند در حالی فاقد قدرت واقعی است.آمریکا که در قرن بیستم درگیر جنگ های فرسایشی در افغانستان، عراق، سوریه، لیبی و یمن شد، تدریجا اقتدار نظامی خود را از دست داده اما دشمنان بالقوه او قدرت نظامی خود را افزایش دادند و به سلاح هایی دست پیدا کرده اند که زمانی تنها در انحصار آمریکا بود.
فول آمریکا (و هر نظام دیگری) زمانی اتفاق می‌افتد که باور درونی به آن نظام در میان ملت آن نظام (و سایر ملت‌های دنیا) از بین برود. بر مبنای این نظریه، آمریکا در مسیر افول است، چرا که باور مردم دنیا و حتی مردم آمریکا به رژیم آمریکا و ارزش‌ها و مبانی این حکومت از بین رفته است، علت فاعلی این اتفاق اراده الهی و سنت الهی است که بر رفتنی بودن استکبار و زایل شدن جریان باطل تعلق گرفته است.