کائنات از پایان طولانیترین جنگ در تاریخ رژیم صهیونیستی گزارش میدهد
دست برتر مقاومت در غزه
مسلم ثامنی- بزرگترین زندان روباز جهان، دیروز به استقبال اجرایی شدن توافق آتش بس رفته است. آتش بسی که قرار است پس از 15 ماه، طولانیترین جنگ در تاریخ رژیم صهیونیستی را متوقف کند. رژیم صهیونیستی در این 15 ماه به رسم حضور 80 سالهاش در خاک فلسطین، هزاران نفر از ساکنان این سرزمین را به شهادت رساند.
مقاومت محاسبهناپذیر؛ رمز صلح پایدار
در میان تمام تحلیلهای مثبتی که از آتشبس رژیم صهیونیستی با جبهه مقاومت اسلامی میشود، چه خوب است جایی هم برای تبیین چرایی موفقیت مردم غزه بر رژیم سفاک و خونآشام صهیونیستی باز کنیم.
در میان تمام تحلیلهای مثبتی که از آتشبس رژیم صهیونیستی با جبهه مقاومت اسلامی میشود، چه خوب است جایی هم برای تبیین چرایی موفقیت مردم غزه بر رژیم سفاک و خونآشام صهیونیستی باز کنیم.
رمز موفقیت مردم غزه در انتخاب درست صلح پایدار بجای صلح موقت است. مقاومت برای آنها چیزی به مثابه صلح پایدار است که با وزش هیچ طوفان و تحمیل هیچ جنایت و جنگی نمیشکند، بلکه شرایط را برای تحمیل صلح موقت یا آتشبس به رژیم آماده میکند.
آنچه روزگار با واسطه ایمان به سوژه مقاوم غزهای عطا کرده، بدن مجرب، ذهن پرخاطره و زبان شجاعانه است. یحیی سنوار در رمان خار و گل میخک به زیبایی این مقاومت درونی شده را تصویر کرده است. مقاومت یک هویت بدنمند شده و جسمانی شده است که مردم شیردلی چون غزه را جلوی وحشیترین و جانیترین موجودات عالم قرار میدهد.
هستی سیاسی مردم غزه یا نوع بودن آنها در آن باریکه سرافراز، بر مبنای آداب مبارزه و جهاد است. هر عضو جدید که به خانواده یک غزهای اضافه میشود، خواسته یا ناخواسته وارد جامعهای میشود که در آن مقاومت تبدیل به یک امر اجتماعی شده است.
آنچنان تربیت جسمانی و این چنان سازگاری اجتماعی، الگوریتم مقاومت مردم غزه را برای دشمن صهیونیستی سنجشناپذیر و ناخوانا کرده است و آنان را در محاسبه هر نوع جنایت برای شکستن سد سدید مقاومت، ناموفق میکند. فرمول تحمیل جنگ در یک بازه زمانی طولانی مدت که با فشار دهشتناک، نسلکشی، اشغال و کشتار جمعی همراه بود نیز در برابر هویت مقاوم غزهای، کارگر نیفتاد.
اکنون باید گفت در ماجرای آتش بس رخداده، آنچه باید خوب دیده شود و به معنای بهتر و شیواتر کلمه، مصداق «خوببینی» باشد، مقاومت منتج به تحمیل اراده مردم غزه بر جنایات اشغالگران است نه صلح پس از انعقاد این آتشبس. مردم غزه صلح پایدار را در تجربه هر روزه مقاومت تجربه کردهاند نه این صلح ناپایدار.
معنای شادی مردم غزه همین است، شادمان و راضی از نیروی اراده خود در تحمیل آتشبس. این شادی، شادی فعالانه است نه انفعال شادمانه. نشاطی که با خواست سوژه فلسطینی حاصل شد نه میل متجاوز صهیونیستی.
چرا مقاومت فلسطین پیروز میدان معرفی شد؟
پذیرش توافق آتشبس در غزه با مفاد کنونی از سوی رژیم صهیونیستی، نشان میدهد که این رژیم عملا به هیچ یک از اهداف تعیین شده خود در جنگ نرسیده و به زودی شاهد پیامدهای این امر و تشدید تنشها و شکافهای داخلی میان صهیونیستها خواهیم بود.
بعد از گذشت نزدیک به 16 ماه از جنگ نسل کشی رژیم صهیونیستی علیه نوار غزه که تقریباً همه نشانههای زندگی را در این باریکه نابود کرده و بعد از کارشکنیهای مداوم بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی، توافق آتش بس در نوار غزه که چهارشنبه هفته گذشته حاصل شده بود، 19 ژانویه به مرحله اجرایی درآمد.
برنده و بازنده توافق آتشبس در غزه
البته رژیم صهیونیستی بلافاصله بعد از آغاز اجرای آتش بس، با بمباران مناطق مختلف غزه تاکنون 19 غیرنظامی را به شهادت رسانده است. اما مفاد این توافق شامل تعهدات صریح میانجیها مبنی بر عدم بازگشت مجدد رژیم صهیونیستی به جنگ علیه غزه است؛ به ویژه اینکه دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب آمریکا در حال آماده شدن برای ورود به کاخ سفید طی روزهای آینده بوده و نمیخواهد که تا زمان آغاز رسمی دوره ریاست جمهوری وی جنگ غزه ادامه داشته باشد. گروههای فلسطینی و در راس آن جنبش حماس به نمایندگی از مقاومت و مردم فلسطین، از ابتدا در هر مذاکراتی برای آتش بس و تبادل اسرا، به دنبال چند هدف بودند؛ از جمله توقف کامل جنگ، عقب نشینی کامل نیروهای اشغالگر صهیونیستی از نوار غزه، باز کردن گذرگاهها جهت ورود کمکها به غزه، تضمین برای عدم بازگشت رژیم صهیونیستی به جنگ، بازسازی نوار غزه و رسیدن به یک توافق روشن و بدون ابهام برای تبادل اسرا. خلیل الحیه از رهبران ارشد جنبش حماس در جریان سخنرانی خود بعد از اعلام توافق آتش بس گفت که حماس همه آنچه را که میخواست در این توافق به دست آورد.
اما اهداف برجسته اعلام شده رژیم صهیونیستی در این جنگ ویرانگر عبارت بود از: از بین بردن حاکمیت حماس بر نوار غزه، نابودی گردانهای نظامی این جنبش، تحمیل واقعیتی جدید به غزه و یافتن جایگزینی برای حماس جهت حکومت بر این باریکه و آزادی اسرای صهیونیستی از غزه با فشار نظامی.
اما همانگونه که خود صهیونیستها و مسئولان این رژیم بارها اذعان کردهاند، توافق آتش بس در غزه بدون تحقق هیچ یک از این اهداف اسرائیل انجام شد و این رژیم با وجود ویرانیهای عظیم و همه جنایات غیرانسانی که علیه غیرنظامیان در نوار غزه مرتکب شد، نتوانست به هیچ یک از اهدافش برسد.
به همین دلیل بود که شماری از وزرای کابینه بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم اشغالگر از جمله ایتمار بن گویر وزیر فاشیست امنیت داخلی این رژیم و بزالل اسموتریج، وزیر دارایی آن، توافق آتش بس را به معنای تسلیم شدن در برابر حماس دانستند و تهدید کردند که اگر حکومت حماس در مرحله اول توافق آتش بس در غزه از بین نرود، آنها کابینه نتانیاهو را سرنگون میکنند. امروز بن گویر و اعضای حزب او در اعتراض به آتشبس در غزه، از کابینه نتانیاهو استعفا دادند.
آتشبس نتیجه تحمیل اراده فلسطین با حمایت محور مقاومت است
کارشناس مسائل منطقه گفت: واقعیت این است که این آتشبس نتیجه تحمیل اراده مقاومت فلسطین با حمایت محور مقاومت بوده و محوریت این مقاومت بر ایستادگی، تحمل درد و رنج، توکل به خدا و صبوری مردم غزه استوار بوده است.
سیدرضا صدرالحسینی کارشناس مسائل منطقه در خصوص ابعاد و اهمیت آتش بس غزه میان حماس و رژیم تجاوزگر صهیونیستی پس از ۱۵ ماه جنایات گسترده علیه مردم فلسطین، اظهارداشت: در ابتدا باید به این نکته مهم و اساسی توجه شود که رژیم صهیونیستی و حامیان آن به یک شکست ترکیبی دچار شده اند و حتما برای برون رفت از آن تلاش ترکیبی خواهند کرد.
وی گفت: در واقع رژیم اسرائیل در حوزه نظامی، اطلاعاتی، ضداطلاعات، سیاسی، حقوقی، اجتماعی و اقتصادی در جنگ نابرابر با مردم مقاوم و مقتدر و در عین حال مظلوم غزه و همه جریانهای مقاومتی فلسطین بویژه حماس و جهاد اسلامی شکست خورد. بحث آتشبس پیچیدگیهای خاص خودش را دارد. باید توجه کنیم که «رسانههای ضد مقاومت» در تلاشاند موضوع آتشبس را طوری القا کنند که گویی توسط آمریکا و دولت آینده آمریکا، یعنی ترامپ، برنامهریزی شده است و در واقع مبدا آن دولت آمریکا بوده است.
این کارشناس مسائل منطقه تصریح کرد: البته نباید فشارهای اخیر ترامپ بر نتانیاهو را نادیده گرفت، اما باید به خاطر داشته باشیم که «بایدن حدود چهار ماه پیش به طور رسمی اعلام کرد که این جنگ باید به پایان برسد»، ولی تاکنون این اتفاق رخ نداده است.
صدرالحسینی بیان کرد: در حقیقت، اقدام این رسانهها را میتوان نوعی عملیات یا اقدام پیشدستانه برای افزایش نفوذ آمریکا در غرب آسیا و تأثیرگذاری بر تحولات این منطقه دانست. با این حال، واقعیت این است که این آتشبس نتیجه تحمیل اراده مقاومت فلسطین با حمایت محور مقاومت بوده است. محوریت این مقاومت بر ایستادگی، تحمل درد و رنج، توکل به خدا و صبوری مردم غزه استوار بوده است. هیچ عامل دیگری به اندازه این صبوری، تحمل و توکل مردم غزه در شکلگیری این اتفاق تأثیرگذار نبوده است.
وی افزود: البته باید توجه داشته باشیم که «حامیان اصلی مقاومت غزه» و اتفاقاتی که حتی تا همین ساعات اخیر علیه رژیم صهیونیستی رخ داده، بهویژه در طول یک ماه گذشته، نقش بسیار مهمی ایفا کردهاند. طی این مدت، جنایتکاران متجاوز رژیم صهیونیستی در غزه در نقاط مختلف هدف قرار گرفتهاند، به هلاکت رسیدهاند، مجروح شدهاند یا قطع عضو شدهاند و در بسیاری از موارد مجبور به خروج از صحنه نبرد شدهاند. نباید این موارد را از یاد ببریم، چرا که این فشارها و شکستهای مداوم، رژیم صهیونیستی را با چالشهای جدی مواجه کرده است.
این کارشناس مسائل منطقه بیان کرد: با وجود تمامی حمایتهایی که رژیم صهیونیستی از سوی آمریکا، بخشی از ناتو و بهطور خاص آلمانیها، فرانسویها و انگلیسیها دریافت کرده، «عدم موفقیت آن در دستیابی به حتی یک هدف از اهداف تعیینشدهاش» در طول این ۱۶ ماه گذشته بسیار چشمگیر بوده است. نباید فراموش کنیم که نتانیاهو، بهعنوان عالیترین مقام سیاسی رژیم صهیونیستی، همراه با فرماندهان ارشد و وزیر جنگ این رژیم، بارها در این ۱۵-۱۶ ماه گذشته بر اهدافی مانند آزادی اسرای خود، نابودی حماس، کشف تونلهای زیرزمینی، کوچاندن مردم، و گسترش شهرکسازی در مناطق مختلف غزه تأکید کردهاند.
صدرالحسینی گفت: با این حال، فشارهای سنگین افکار عمومی، خانوادههای اسرا، مخالفان داخلی دولت نتانیاهو، و ضربات اقتصادی گستردهای که رژیم صهیونیستی متحمل شده، نقش مؤثری در رخدادهای اخیر داشتهاند. اما آنچه بیش از همه اهمیت دارد و بهعنوان عامل اصلی و اساسی قابلدفاع است، استقامت مردم غزه و مقاومت فلسطین است.
وی تصریح کرد: همچنین باید به «اقدامات بسیار مؤثری که از روز هشتم اکتبر توسط حزبالله» انجام شده اشاره کنیم. این اقدامات، همراه با حمایتهای گستردهای که در زمینه پشتیبانی از مقاومت غزه صورت گرفته، نقش مهمی در تقویت این مقاومت و پیروزیهای حاصل از آن داشتهاند.
این کارشناس مسائل منطقه افزود: نباید فراموش کنیم که «اقدامات ارتش ملی یمن» در این موضوع که ستون فقرات اقتصادی رژیم صهیونیستی را هدف قرار داد و ضربات سنگینی به آن وارد کرد، نقشی کلیدی داشت.
صدرالحسینی ادامه داد: همچنین اقدامات دیپلماتیک برخی کشورها، بهویژه جمهوری اسلامی ایران و قطر، در این رابطه بسیار حائز اهمیت است و نباید نادیده گرفته شود. این مجموعه از موضوعات و مولفهها بود که مسئله آتشبس در غزه را شکل داد. به هیچ عنوان نباید اجازه داد که رسانههای ضد مقاومت با روایتهای نادرست خود تصویرسازی غلطی از این رویداد ارائه دهند و افکار عمومی منطقه و جهان را تحت تأثیر قرار دهند.
وی بیان داشت: رسانههای آزاد، مستقل و مقاومتی باید مانع از آن شوند که روایت آمریکا و رژیم صهیونیستی در خصوص آتشبس در ذهن افکار عمومی نهادینه شود. این ادعا که آتشبس به دلیل فشار آمریکا یا خواست ترامپ صورت گرفته، کاملاً بیاساس است.
این کارشناس مسائل منطقه عنوان کرد: شروط حماس از همان ابتدا کاملاً مشخص و واضح بوده و تا امروز نیز تغییری نکرده است. این موضوع نشاندهنده این است که «حماس از ابتدا بر اجرای آتشبسی عادلانه» تأکید داشته است.
صدرالحسینی گفت: نباید فراموش کرد که این آتشبس نتیجه تحمیل اراده مقاومت فلسطین بر رژیم صهیونیستی است، رژیمی که از حمایتهای همهجانبه آمریکا و بخشی از ناتو برخوردار بود. این پیروزی بار دیگر نشان داد که مقاومت فلسطین با حمایت مردمی و پایداری در برابر فشارها، توانسته است اراده خود را بر رژیمی با این سطح از حمایت بینالمللی تحمیل کند.
این کارشناس مسائل منطقه ادامه داد: باید توجه داشته باشیم که اقداماتی که در جهان اسلام بر پایه جشنها و شادیهای عمومی صورت گرفته، ناشی از این واقعیت است که شروط مشروع حماس، بهعنوان نماینده جریان مقاومت و ملت فلسطین، مورد توجه قرار گرفته است. حماس، به نمایندگی از ملت غزه و مقاومت، توانسته است شرایط را به این نقطه برساند. لازم است این مسئله بهخوبی تبیین شود تا همه از اهمیت و ارزش این دستاورد آگاه شوند.
وی بیان کرد: سه مرحله آتشبس که قرار است به صلح ختم شود، به یکدیگر وابسته هستند. پیشرفت هر مرحله، پیششرطی برای موفقیت مراحل بعدی است. به عبارت دیگر، مرحله دوم به اجرای موفقیتآمیز مرحله اول و مرحله سوم به تحقق مراحل اول و دوم بستگی دارد. هر میزان پیشرفتی که در این روند صورت گیرد، گامهای بعدی برای تثبیت آتشبس و صلح نیز برداشته خواهد شد.
صدرالحسینی تصریح کرد: نکته مهم دیگر در این زمینه، آزادی زندانیان فلسطینی است که نقش مهمی در نشان دادن دست برتر مقاومت ایفا میکند. بهعنوان نمونه، در این تبادل اسرا، ۲۹۰ نفر از زندانیانی که محکوم به حبس ابد در زندانها و سیاهچالهای رژیم صهیونیستی بودند، آزاد خواهند شد.
این کارشناس مسائل منطقه در پایان خاطرنشان کرد: بر اساس این توافق، هر یک نفر از اسرای رژیم صهیونیستی با بیش از ۳۰ نفر از زندانیان فلسطینی مبادله میشود. این موضوع نشاندهنده آن است که شروط مقاومت یکی پس از دیگری در حال تحقق است و بهوضوح مشخص میشود که دست برتر در این ماجرا با چه کسی بوده است.
اسرائیل در نهایت چگونه تسلیم شد؟
از آغاز جنگ غزه، چندین دور مذاکره برای رسیدن به توافق آتشبس برگزار شده که هربار با کارشکنی اشغالگران ناکام میماند، اما در نهایت تلآویو در نتیجه فشار جنگ مجبور به پذیرش آتشبس شد.
از زمان پایان اولین توافق آتش بس غزه در ۳۰ نوامبر ۲۰۲۳، روند مذاکرات غیر مستقیم میان رژیم صهیونیستی و جنبش حماس برای پایان جنگ و تبادل اسرا شاهد نقاط عطف قابل توجهی، تحت حمایت طرفهای تأثیرگذار منطقهای و بینالمللی به ویژه قطر و مصر بوده است. آمریکا هم که عامل و آمر آغاز و ادامه این جنگ ویرانگر علیه غزه به شمار میرود، همواره ادعای میانجیگری برای آتش بس را داشت.
در این مدت، چند دور مذاکرات برای آتش بس در غزه برگزار شد که برخی از آنها به شکل مذاکرات غیرمستقیم میان حماس و رژیم اشغالگر و برخی هم توسط میانجیها با رژیم صهیونیستی، بدون مشارکت حماس برگزار شد.
۱. مذاکرات پاریس در ژانویه ۲۰۲۴
در ژانویه ۲۰۲۴ پاریس، پایتخت فرانسه شاهد نشستی بین المللی با حضور نمایندگان مصر، قطر، آمریکا و رژیم صهیونیستی با هدف ایجاد چارچوب مذاکره جهت تبادل اسرا میان حماس و تل آویو بود. علی رغم توافق اولیه بر سر چارچوب مذاکرات، اما این گفتگوها به نتیجه نرسید.
پیشنهاد مطرح شده در این مذاکرات، بر انجام توافق تبادل اسرا، توقف درگیریها، عقب نشینی رژیم صهیونیستی از نوار غزه، اجازه بازگشت آوارگان و آغاز بازسازی غزه تاکید میکرد. حماس با مفاد این پیشنهاد موافقت کرد، اما بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم اشغالگر گفت که پیشنهاد ارائه شده کاملاً به نفع حماس است و بنابراین نمیتوان آن را پذیرفت.
حماس مواضع نتانیاهو را تلاشی برای طولانیتر کردن جنگ دانسته و تاکید کرد که از خواستههای اصلی خود در هر توافقی از جمله پایان کامل جنگ و عقبنشینی کامل نیروهای اشغالگر از نوار غزه کوتاه نخواهد آمد.
۲. مذاکرات ۲۳ فوریه ۲۰۲۴ در پاریس
دومین مذاکرات مربوط به آتش بس غزه در پاریس در تاریخ ۲۳ فوریه ۲۰۲۴ انجام شد که همان طرفهای قبلی منطقهای و بینالمللی در این نشست حضور داشتند و فرانسه هم به آنها اضافه شد. در این دور، توافق اولیهای در مورد چارچوب کلی برای انجام تبادل اسرا و مسیری برای آرام کردن نوار غزه به شکل مرحلهای حاصل شد، اما آن هم در نتیجه کارشکنیهای صهیونیستها به نتیجه نرسید. دو دور اصلی مذاکرات در پاریس به عنوان سند اصول پاریس شناخته میشد که بدون رسیدن به هیچ نتیجهای پایان یافت.
۳. مذاکرات قاهره در فوریه و مارس ۲۰۲۴
در ماههای فوریه و مارس ۲۰۲۴ مجموعهای از مذاکرات در قاهره آغاز شد که شامل دیدارهای میانجیها و همچنین مذاکرات غیرمستقیم با حضور نمایندگان حماس و رژیم صهیونیستی بود.
در هفته اول فوریه ۲۰۲۴ قاهره میزبان یک دور طولانی از مذاکرات غیر مستقیم میان حماس و رژیم صهیونیستی با حضور هیئتی از حماس بود که این دور از مذاکرات سه روز طول کشید.
در ۱۳ فوریه نشستی در سطح عالی در قاهره برای بحث در مورد آتشبس و تبادل اسرا با حضور «ویلیام برنز» مدیر آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) و «دیوید بارنیا» رئیس سرویس جاسوسی موساد رژیم صهیونیستی برگزار شد. در این دور از مذاکرات، شیخ «محمد بن عبدالرحمان آل ثانی» نخست وزیر و وزیر خارجه قطر در کنار مقامات مصری هم حضور داشتند. این مذاکرات هم به هیچ نتیجه مشخصی نرسید و شکست خورد.
در مارس ۲۰۲۴ هم قاهره میزبان یک نشست عربی با مشارکت تشکیلات خودگردان فلسطین برای گفتگو درباره راهکارهای برقراری آتش بس بشر دوستانه در نوار غزه با هدف کاهش درد و رنج مردم فلسطین در این باریکه بود.
در ۱۹ مارس ۲۰۲۴ پایتخت قطر شاهد دور مذاکرات غیر مستقیم حماس و رژیم صهیونیستی در چارچوب تلاش میانجیها برای انعقاد توافق تبادل اسرا و آتش بس بود.
هیئت رژیم صهیونیستی شامل مقاماتی از سرویس جاسوسی موساد، امان و شاباک بعد از دریافت مجوز از کابینه جنگی این رژیم برای بحث درباره موضوعات باقیمانده در مذاکرات دوحه شرکت کردند.
هدف این دور از مذاکرات، بحث بر سر پیشنهاد جدید ارائه شده از سوی حماس بود که نشان میداد این جنبش در خواستههای خود انعطاف نشان داده و در پاسخ به درخواست میانجیهای قطری و مصری به دنبال نزدیکتر کردن دیدگاهها و رسیدن به توافق نهایی جهت آتش بس است.
۴. پیشنهاد حماس
در تاریخ ۶ مه ۲۰۲۴ جنبش حماس اعلام کرد که شهید «اسماعیل هنیه» رئیس وقت دفتر سیاسی حماس با شیخ «محمد بن عبدالرحمان آل ثانی» نخست وزیر قطر و «عباس کامل» مدیر اطلاعات مصر تماس تلفنی داشته و آنها را از موافقت حماس با آتش بس مطلع کرده است. اما رژیم صهیونیستی در روز بعد از اعلام موافقت حماس با آتش بس، حمله وحشیانه گستردهای به رفح در جنوب نوار غزه انجام داد که منجر به شکست مذاکرات شد.
۵. پیشنهاد بایدن
در ۳۱ مه ۲۰۲۴ «جو بایدن» رئیس جمهور سابق آمریکا اعلام کرد که پیشنهاد جامعی برای آتش بس ۶ هفتهای و آزادی همه اسرای اسرائیلی دارد. بر مبنای این پیشنهاد، شورای امنیت سازمان ملل در تاریخ ۱۰ ژوئن ۲۰۲۴ قطعنامه ۲۷۳۵ را برای آتش بس دائمی در نوار غزه، عقب نشینی کامل ارتش اشغالگر صهیونیستی از غزه و سپس تبادل اسرا، بازسازی نوار غزه و بازگشت آوارگان به مناطق خود در این باریکه تصویب کرد. گروههای مقاومت فلسطین پاسخ مثبت خود را به این طرح آتش بس با انجام اصلاحاتی در متن آن اعلام کردند، اما واشنگتن با جانبداری از رژیم صهیونیستی گفت که خواستههای حماس قابل قبول نیست و این جنبش را به ممانعت از رسیدن به آتش بس متهم کرد. این در حالی است که در آن زمان مقامات صهیونیست موافقت خود را با این پیشنهاد اعلام نکرده بودند.
حماس هم همه اتهامات آمریکا را رد و تاکید کرد که دولت ایالات متحده به اندازه کافی بر کابینه نتانیاهو جهت موافقت با آتش بس فشار نمیآورد.
۶. بازگشت به مذاکرات دوحه
در تاریخ ۱۵ تا ۱۶ آگوست ۲۰۲۴ دوحه میزبان دور جدیدی از مذاکرات غیر مستقیم میان حماس و رژیم صهیونیستی با حضور میانجیهای بینالمللی و منطقهای بود و بیانیه مشترکی به ریاست آمریکا در این مذاکرات صادر شد که حاکی از ارائه پیشنهادی جدید به هر دو طرف با هدف کاهش اختلافات بود.
ریاست هیئت صهیونیستی در این دور مذاکرات را رئیس موساد، رئیس شاباک، مسئول امور اسرا و مفقودین ارتش صهیونیستی و مشاور سیاسی ارتش بر عهده داشت.
سازمان رادیو و تلویزیون رژیم صهیونیستی در آن زمان اعلام کرد که نتانیاهو بر دو شرط اصلی یعنی ماندن در محور فیلادلفیا و تفتیش همه آوارگانی که به شمال غزه برمیگردند تاکید دارد و نیروهای حماس هم نباید به مرزهای غزه و مصر نزدیک شوند.
اما حماس تاکید کرد که این پیشنهاد صرفاً در راستای منافع و خواستههای رژیم صهیونیستی بوده و فلسطینیها آن را رد میکنند.
۷. سپتامبر ۲۰۲۴
مدیر سیا در سپتامبر ۲۰۲۴ پیشنهاد جدیدی برای اصلاح جزئیات پیش نویس قبلی توافق آتش بس ارائه داد که باز هم در سایه کارشکنیهای نتانیاهو و اصرار بر ادامه جنگ در غزه و عدم عقب نشینی از محورهای نتساریم و فیلادلفیا این مذاکرات به نتیجه نرسید.
۸. دسامبر ۲۰۲۴
در ۹ نوامبر ۲۰۲۴ قطر به دلیل شکست مکرر مذاکرات و عدم جدیت طرفهای مربوطه در رسیدن به آتش بس اعلام کرد که نقش میانجیگری خود را به حالت تعویق در میآورد. اما در ۴ دسامبر همین سال رویترز به نقل از یک منبع آگاه اعلام کرد که قطر نقش خود را به عنوان یک میانجی کلیدی برای رسیدن به توافق آتش بس میان حماس و اسرائیل از سر گرفته است.
به دنبال آن «دونالد ترامپ» رئیس جمهور منتخب آمریکا هم شروع به نقش آفرینی در این پرونده کرده و «استیون ویت کف» فرستاده ترامپ در خاورمیانه با نخست وزیر قطر و نتانیاهو دیدار کرد تا تلاشهای دیپلماتیک جهت رسیدن به آتش بس در غزه و تبادل اسرا قبل از ورود ترامپ به کاخ سفید در ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵ به نتیجه برسد.
۹. ژانویه ۲۰۲۵
در مذاکراتی که در این دور انجام شد، در تاریخ ۱۴ ژانویه ۲۰۲۵ منابع متعدد اعلام کردند که پیشرفت قابل توجهی در مذاکرات برای آتش بس غزه به میزبانی دوحه حاصل شده که شانس اعلام توافق آتش بس را افزایش داد.
در نهایت شب ۱۵ ژانویه ۲۰۲۵ رسماً توافق آتش بس و تبادل اسرا در غزه اعلام شد که قرار است طی ۳ مرحله به حالت اجرایی دربیاید.
در نهایت رژیم صهیونیستی پس از مطمئن شدن از اینکه نمیتواند اهداف خود را از جنگ علیه غزه محقق کند، پس از چندین دور کارشکنی تن به آتش بس داد تا با شکستی آشکار مجبور به آزادی صدها اسیر فلسطینی از زندانهای خود شود. جایی که تحلیلگران صهیونیست پس از اعلام جزئیات توافق آتش بس اذعان کردند که اگر یحیی السنوار امروز زنده بود، پدر معنوی جهان عرب لقب میگرفت!
برگ برنده و فرصتهای مقاومت در آتشبس
اما مفاد توافق آتش بس کنونی در غزه فرصتی برای گروههای فلسطینی است تا امور داخلی خود را به ویژه در سطح سیاسی سازماندهی کنند و به یک توافق ملی برای مدیریت امور نوار غزه برسند. به نظر میرسد مرحله اول توافق آتش بس در غزه، به دلیل عدم اعتماد به رژیم صهیونیستی و اتکا به میانجیها برای اجرای توافق، مرحله بسیار حساسی خواهد بود و اگر موفقیت این مرحله تضمین شود، میتوان به اجرای درست آن در مراحل بعدی امیدوار شد.
در این زمینه، محمد الاخرس پژوهشگر سیاسی عرب زبان معتقد است که مفاد توافق آتش بس کنونی در غزه بسیار شبیه چیزی است که در جولای سال 2024 بر سر آن توافق شده بود و مقاومت توانست برخی از بندهای این توافق را به نفع تقویت ارتباط میان مراحل سه گانه آتش بس بهبود ببخشد. میانجیهای مصری و قطری هم نقش مهمی در این توافق ایفا کردند و رسماً و علنا برای اجرای آن تعهد دادهاند.
این کارشناس امور سیاسی تاکید کرد: برگ برنده مهم مقاومت در مذاکرات، کارت اسرای صهیونیستی بود و او توانست از طریق این کارت، دشمن را تحت فشار قرار دهد. از طرف دیگر، تضمین انتقال آوارگان فلسطینی از جنوب نوار غزه به شمال آن، مسئلهای است که طرح صهیونیستها را در شمال نوار غزه ناکام میگذارد و موجب میشود که ادامه جنگ برای آنها دست کم در سطح سیاسی بیهوده باشد.
وی افزود: نکته اصلی در رسیدن به این مرحله از مذاکرات آن است که جنگ در غزه عملاً در سطح سیاسی و نظامی بیهوده و بیمعنی شده و نتانیاهو هم نمیتواند چشم انداز سیاسی خود را در مواجهه با واقعیت غزه تحمیل کند؛ به ویژه اینکه همه طرحهای نتانیاهو از جمله طرح موسوم به ژنرالها برای آوارگی اجباری ساکنان شمال غزه و شهرک سازی اسرائیلی در این منطقه شکست خورد.
مقاومت همچنان امور غزه را اداره میکند
الاخرس درباره روز بعد از جنگ در غزه و ماهیت اداره این باریکه گفت که مفاد توافق آتش بس غزه نشان دهنده عدم وجود جایگزینی برای تغییر واقعیت بخش اداری و دولتی نوار غزه است. بنابراین مقاومت تا زمان پایان رایزنیهای ملی و منطقهای در خصوص تشکیل کمیته حمایت بین المللی از غزه همچنان به اداره امور این باریکه ادامه خواهد داد. در این میان تشکیلات خودگردان فلسطین چشم طمع خود را به حکومت در نوار غزه دوخته و اخیراً هم به این منظور اعلام آمادگی کرده است، اما زمینه حکومت تشکیلات خودگردان در غزه فراهم نیست. طبق مفاد توافق آتش بس در مرحله اول که حدود 42 روز به طول میانجامد و طی آن بخشی از روند تبادل اسرا به انجام خواهد رسید، نوار غزه شاهد بازگشت تدریجی آوارگان خواهد بود و قرار است میزان قابل توجهی از کمکهای بشردوستانه هم وارد این منطقه شود.
“نوعم امیر»، تحلیلگر نظامی اسرائیلی تاکید کرد: چگونه ممکن است پس از یک سال و سه ماه جنگ، هنوز وسایل نقلیه نظامی حماس در غزه وجود داشته باشد؟ این دقیقاً نشاندهنده شکست نظامی «اسرائیل» است.
“جای بشور» روزنامهنگار اسرائیلی نیز بیان کرد: غزه مملو از راهپیماییهای پیروزی حماس است؛ ما در یک سال و نیم گذشته چه کردهایم؟
“عمیحای اتالی» روزنامهنگار اسرائیلی، پس از حضور مبارزان گردانهای قسام در میان مردم در نوار غزه نیز گفت: «متأسفانه پس از جنگی که 15 ماه به طول انجامید و هزینههای باورنکردنی پرداختیم، ما پیروز میدان نیستیم. هر مادر عبری باید بداند که سرنوشت فرزندانش به دست سیاستمدارانی سپرده شده که قادر به تحقق پیروزی نیستند.”
شکست اهداف نتانیاهو در غزه
در این زمینه «احمد عطاونه» مدیر مرکز مطالعات سیاسی رویت و تحلیلگر برجسته عرب زبان اظهار داشت که مقاومت موفق شد در برابر نتانیاهو و کابینه افراطی وی به چندین هدف مهم برسد و آنها را در رسیدن به اهدافشان ناکام بگذارد.
وی افزود: مفاد این توافق از نظر تئوری مانع آوارگی مردم فلسطین در غزه توسط رژیم اشغالگر میشود. همچنین آنگونه که در بندهای توافق میبینیم، هدف راهبردی رژیم صهیونیستی برای نابودی حماس هم محقق نشد و علاوه بر آن، اسرائیل نتوانست اسرای خود را در غزه با فشار نظامی آزاد کند و مجبور شد از طریق توافق تبادل اسرا بهای سنگینی را بپردازد. به این ترتیب مقاومت مجدداً بر استواری در راه خود تاکید و ثابت کرد که تنها راهکار مقابله با اشغالگران صهیونیست، ایستادگی و مبارزه است.
این تحلیلگر امور سیاسی و نظامی با بیان اینکه مقاومت نقشههای نتانیاهو برای ترسیم خاورمیانه جدید را به شکست کشاند، اظهار داشت: توافق آتش بس با مفاد کنونی آن اگر کاملاً اجرا شود دستاوردهای بزرگی به نفع مقاومت خواهد داشت و بازتاب منفی آن را در سطح داخلی صهیونیستها در آینده خواهیم دید. مقاومت در این نبرد بزرگ و در حالی که همه قدرتهای بزرگ دنیا از رژیم صهیونیستی حمایت میکردند، توانست با حمایت جبهههای مقاومت به ویژه پیوستن لبنان و یمن به نبرد طوفان الاقصی، چالش بزرگی برای اسرائیل و حامیان آن به وجود بیاورد.
وی ادامه داد که توافق کنونی و توقف جنگ منجر به تقویت نفوذ گروههای مقاومت فلسطین در تصمیم گیریهای داخلی فلسطینی میشود؛ به ویژه اینکه تشکیلات خودگردان با خیانتهای مختلفی که به مردم فلسطین در جریان جنگ غزه کرد، بیش از پیش جایگاه از دست رفته خود را در میان مردم فلسطین پایین آورد و ملت فلسطین بیش از پیش به گزینه مقاومت پایبند شدند.
پیامدهای منفی زودهنگام آتشبس برای صهیونیستها
«سلیمان بشارت» کارشناس مسائل رژیم صهیونیستی هم به نوبه خود معتقد است که خطراتی در این توافق وجود دارد که مربوط به امکان عدم تعهد صهیونیستها به اجرای آن است. اما با توجه به روی کار آمدن ترامپ در آمریکا ممکن است حاشیه مانور نتانیاهو کم شود؛ زیرا ترامپ مجموعهای از اقدامات مربوط به آینده نوار غزه را انجام خواهد داد و آنگونه که شواهد نشان میدهد، او به دنبال ادامه جنگ در غزه و یا دیگر جبهههای منطقه نیست. از سوی دیگر از سرگیری حملات اسرائیل به غزه، به معنای به خطر افتادن جان اسرای اسرائیلی باقیمانده در این باریکه است.
وی افزود: وضعیت انسانی نوار غزه، صحنه منطقهای و بین المللی را به شدت تحت تاثیر قرار داده و ادامه ارتکاب جنایات علیه غیرنظامیان فلسطینی، وضعیت اسرائیل را در سطح بینالمللی بیش از پیش وخیم میکند؛ به ویژه اینکه اقدامات جهانی مختلفی برای تعقیب و محاکمه مقامات جنایتکار صهیونیستی از جمله شخص نتانیاهو انجام شده است.
این تحلیلگر امور رژیم صهیونیستی تصریح کرد: بروز اختلافات جدید و تعمیق شکافهای داخلی میان صهیونیستها بعد از توافق آتش بس غزه، یک مسئله اجتناب ناپذیر است و در اولین ساعات اعلام این توافق هم شاهد آن بودیم؛ جایی که وزرای کابینه فاشیست نتانیاهو علیه او بلند شدند و تهدید به فروپاشی کابینه کردند.
وی خاطرنشان کرد:همچنین مفاد توافق آتش بس کنونی بسیار شبیه به مفاد پیشنهادی است که در ماه مه سال گذشته ارائه شده بود؛ پیشنهادی که نتانیاهو با آن موافقت نکرد. بنابراین امروز صهیونیستها به ویژه خانوادههای اسرای اسرائیلی به شدت از نتانیاهو عصبانی هستند و میگویند که اگر این توافق در آن زمان منعقد میشد اکنون همه اسرای اسرائیلی زنده بودند.
سلیمان بشارت گفت: از سوی دیگر، به نظر میرسد که احزاب راست افراطی اسرائیل قصد دارند مسئولیت همه ناکامیها از 7 اکتبر 2023 تاکنون را به گردن ارتش بیندازند و به دنبال آن تنشهایی میان ارتش و کابینه سیاسی رژیم صهیونیستی به وجود خواهد آمد. به طور کلی به زودی شاهد موج بزرگی از تنشها و اختلافات میان صهیونیستها خواهیم بود که موجب ایجاد شکاف در صحنه سیاسی داخلی این رژیم میشود و بر وضعیت جهانی آن نیز تاثیر منفی خواهد گذاشت.