سناریویهای پیش روی وضعیت سوریه چیست؟

  کارشناس و تحلیلگر سیاست خارجی و غرب آسیا گفت: از سوی دیگر این امکان وجود دارد که سوریه میدانگاه رقابت های منطقه ای و فرا منطقه ای شود. قطعا در این میان کشورهایی مثل ایران، ترکیه، عربستان، قطر مصر و کشورهای فرامنطقه اعم از امریکا و فرانسه در خصوص سرنوشت سوریه دست روی دست نمی گذارند بلکه رقابت بر سر سهم خواهی بالا می گیرد.
محمد علی حسن نیا کارشناس و تحلیلگر سیاست خارجی و مسائل منطقه در گفت و گو با کائنات  با اشاره به این موضوع که سرنوشت سوریه بعد از سقوط دولت بشار اسد به سه شکل می تواند رقم بخورد گفت:  آینده سوریه تحت سه وضعیت از خوشبینانه ترین تا بدبینانه ترین حالت رقم خواهد خورد، لذا برای اینکه راهبردهایی برای رو در رویی با این موارد داشته باشیم لازم است این سه سناریو را به دقت مورد بررسی قرار دهیم.
وی در این باره خاطر نشان کرد: در خوشبینانه ترین حالت سوریه به سمت دموکراسی و برگزاری انتخابات برای انتخاب نمایندگان پارلمان و رئیس جمهور حرکت خواهد کرد بنحوی که تمام گروه ها اعم از اسلامگرا، سکولار، پان عربیسم؛ شیعی؛ عربی، دروزی و کردی در پارلمان و انتخاب رئیس جمهور شرکت کنند و به رای مردم در انتخاب نمایندگان و رئیس جمهور احترام بگذارند و با دولت آتی همکاری کنند.
وی در این باره افزود: در دومین سناریو ممکن است سوریه به سمت روی کار آمدن یک دولت اسلامگرای تند رو حرکت کند. با توجه به اینکه آقای محمد الجولانی که اینک به عنوان رهبر تحریرالشام شناخته می شود تا پیش از این توسط آقای ابوبکر البغدادی مسول شاخه داعش دولت اسلامی در شام معرفی شده بود اما بعد از اینکه با داعش دچار مشکل شد و با القاعده بیعت کرد و بعد از ایجاد مشکلات با القاعد ه به سمت تاسیس گروه احرار الشام و سپس تحریر الشام رفت روی کار آمدن وی به عنوان یک رهبر اسلامگرا زمینه ساز تقویت نگاه سلفی و اخوانی در سوریه شود.
کارشناس مسائل غرب آسیا معتقد است: با توجه به اینکه محمد الجولانی نگاه سلفی و اخوانی دارد برای سوریه به شدت می تواند خطرناک باشد و زمینه ساز ایجاد حکومت تندروی اسلامی شود. در صورتی که حکومت سلفی در سوریه روی کار بیاید کشورهای منطقه اعم از کشورهای پیرامونی سوریه مثل عراق، اردن و حتی اسرائیل زیان خواهند دید به این دلیل که در آینده نمی توانند ارتباط راهبردی با حکومت سلفی مستقر در سوریه داشته باشند، تبعات این موضوع شامل حال کشور های فرامنطقه مثل فرانسه و آمریکا می شود چرا که سوریه به افغانستان دوم و پایگاهی برای تروریست ها تبدیل می شود که تمامیت ارضی آنها را تهدید می کند.
محمد علی حسن نیا در خصوص سومین سناریوی پیش روی سوریه گفت: در موضوع سوم سوریه نمی تواند گروه های اسلامگرا با رگه های سلفی با معارضان چپ گرا و سکولار که از سال 2011 ائتلاف ملی وطنی تشکیل دادند مثل افرادی چون  ریاض الحجاب رئیس ائتلاف مخالفان بشار اسد که در ترکیه به سر می برد و نگاه سکولاری دارد را جذب کند چرا که در صورت روی کار آمدن دولت سلفی این گروه ها که قصد بازگشت به سوریه را دارند با اسلامگرایان تندرو دچار چالش می شوند؛ اسلامگرایان تندرویی که تحت حمایت ترکیه و قطر قرار دارند. وی در ادامه بحث افزود: از آن سو نیروهای ائتلاف سکولار مخالف آقای بشار اسد از حمایت های عربستان، امارات و حتی مصر برخوردار می شوند با تاکید براین موضوع که مصر مایل به در قدرت ماندن بشار اسد بود بنابراین سوریه می تواند سرنوشتی مثل لیبی پیدا کند.  وی در این باره یادآور شد: در لیبی نیروهای اسلامگرا به فرماندهی افرادی مثل آقای علی بالحاج طرابلس را اشغال کردند. بعد از کشته شدن قذافی نیروهایی مثل احمد جبرئیل دولت تشکیل دادند بنابراین درلیبی همچنان بین  نیروهای سکولار و اسلامگرا اصطکاک وجود دارد.
وی در این باره تاکید کرد: علی رغم اینکه رسانه ها شادی مردم سوریه را بعد از سقوط دولت بشار اسد به تصویر می کشند اما بعد از گذشت مدت زمانی واقعیت ها مشخص می شود یعنی اگر در این مدت گروه های مختلف سوری به توافقی دست نیابند سناریوی لیبی سازی سوریه کلید می خورد.
وی در پایان گفت و گو تصریح نمود: از سوی دیگر این امکان وجود دارد که سوریه میدانگاه رقابت های منطقه ای و فرا منطقه ای شود. قطعا در این میان کشورهایی مثل ایران، ترکیه، عربستان، قطر مصر و کشورهای فرامنطقه اعم از امریکا و فرانسه در خصوص سرنوشت سوریه دست روی دست نمی گذارند بلکه رقابت بر سر سهم خواهی بالا می گیرد لذا می توان پیش بینی کرد سوریه به  سوریع دس به دست نمی گذارند که ببینند به جولانگاه رقابت های منطقه ای و فرامنطقه ای تبدیل می شود؛ سرنوشتی که احتمال وقوع آن نسبت به سایر موارد بیشتر است.