وفاق مانا

 سعید صالح میری- اسکندر مومنی دیروز در مراسم تکریم و معارفه استاندار قزوین گفت: امروز برای توسعه هر چه بیشتر کشور چاره ای جز تلاش همگانی نداریم، در این راه نیازمند همدلی و همت جمعی هستیم تا بتوانیم به وفاق ملی برسیم.
یکی ‌از شعار‌های رئیس محترم دولت چهاردهم در جریان مبارزات انتخاباتی وفاق ملی ‌بود. این شعار به دل خیلی از رای‌دهندگان نشست؛ چون در توضیح آن می‌گفتند ما با کسی دعوا نداریم و باید اختلاف نظرها را با تدبیر و گفت‌وگوی دوستانه حل کنیم؛ اما نمی‌توان انکار کرد که از همان ابتدا ابهامی در مفهوم وفاق ملی وجود داشت که شاید آن زمان که برخی از کاندیداهای ریاست‌جمهوری اغلب با ادبیاتی خشن و ستیزه‌جویانه سخن می‌گفتند چندان مورد توجه قرار نمی‌گرفت.
مفهوم  وفاق  یک اصل اخلاقی و از جنس حکمت عملی است. رئیس­ جمهوری چنان که شیوه مختار اوست، تعریفی ساده از این مفهوم به دست می­ دهد: «با هم دعوا نکنیم». عباراتی نظیر «با هم وحدت کنیم»، «اختلاف نکنیم»، «با هیچ کشوری دعوا نداریم» به شکل مکرر از ایشان شنیده شده است و می ­شود. در اینجا باید به کسانی که با حسن نیت می­ کوشند از وفاق یک نظریه بسازند یادآوری کرد؛ نظریه دارای منظر است، یعنی از جانب خاصی به موضوع نگاه می ­کند، پس به طور طبیعی و تقریباً بلافاصله، موافقان و مخالفانی (کسانی که در زمان داده­ شده، مساله را از منظر دیگری نگاه می ­کنند) تولید می­ کند. نظریه­ سازی از وفاق، آن را فوراً به ضدّ خود تبدیل می ­کند. شاید کسانی هم باشند که با سوء­نیت، از همین خاصیت طبیعی (و گاه لازم) نظریه ­پردازی، برای به شکست کشاندن وفاق ملی مورد نیاز کشور که در حال حاضر اقبال عمومی خوبی یافته است، سوءاستفاده کنند.
 اما راهکارهای نیل به وفاق ملی چیست؟
دولت کارآمد:دولت کارآمد یعنی دولت خدمتگزار، دولتی که تمام ارکان آن از بالاترین سطح تا پایین ترین سطح آن در خدمت مردم است. دولت کارآمد می تواند با توزیع مناسب امکانات و خدمات ملی، مردم را حول محور وفاق ملی گرد آورد و در واقع «خدمت» به مردم و تامین خواسته های مردم توسط دولت، اصل بنیادین وفاق ملی می باشد.
«تمامی مشکلات حکومت می تواند مشکلات توزیع به حساب آید، مشکلاتی که ممکن است بخش هایی از بحران را با خود داشته یا نداشته باشد.»
افراد جامعه در صورتی می توانند به وفاق ملی برسند که از «بهره مندی عادلانه و منصفانه» قدرت، ثروت و منزلت برخوردار باشند. در این مورد حضرت امام (ره) تاکید دارند که:
«اگر احکام اسلام پیاده شود… تمام اقشار ملت به حقوق حقه خودشان می رسند… همه اقشار ملت در جمهوری اسلامی باید در رفاه باشند. در جمهوری اسلامی عدل اسلامی جریان پیدا می کند. عدالت الهی سایه می افکند بر تمام ملت.»
شکل گیری یک هویت اجتماعی منسجم و واحد:قبل از اینکه در این باب سخن به میان آوریم بهتر است تعریفی از هویت اجتماعی داشته باشیم، ریچارد جنکینز در مورد هویت اجتماعی می گوید:«هویت اجتماعی، درک ما از این مطلب است که چه کسی هستیم و دیگران کیستند و از آن طرف درک دیگران از خودشان و افراد دیگر (از جمله خود ما) چیست. از این رو هویت اجتماعی… محصول توافق و عدم توافق است و می توان در باب آن نیز به چون و چرا پرداخت.»
ما زمانی می توانیم به وفاق ملی برسیم که افراد جامعه بتوانند به یک هویت اجتماعی منسجم و واحد برسند برای این منظور موارد زیر توصیه می شود.
- منافع جمعی و ملی را بر منافع شخصی و جناحی ترجیح دهیم و در واقع نگرشی فراقومی و فراجناحی داشته باشیم و روحیه ملی را افزایش دهیم و این جمله را شعار خویش قرار دهیم که:«همه برای یکی، یکی برای همه»
- افکار عمومی را سالم سازی کنیم برای این منظور باید مسئولان با مردم رابطه نزدیک داشته باشند، مردم بتوانند به طور آزادانه در سرنوشت خویش دخالت داشته باشند و با مسئولان در امر تصمیم گیری همدلی و همیاری داشته باشند.
- در حوزه اخلاق نیز ما باید نیروهایی انقلابی و اسلامی تربیت کنیم و اعتماد افراد جامعه را نسبت به این نیروهای انقلابی افزایش دهیم. چرا که اصول و ارزشهای اخلاقی عامل مشترک بین تمام افراد جامعه می باشد و افراد خود را ملزم به پایبندی به این ارزشهای اخلاقی می دانند. بنابراین اصول و ارزشهای اخلاقی مشترک می تواند عامل وفاق ملی نیز گردد.