جامعه
رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت با اشاره به انجام مطالعه‌ای برای کمی‌سازی اثرات بهداشتی و اقتصادی منتسب به آلاینده ذرات معلق PM ۲.۵، به تشریح عوارض این معضل بهداشتی در کشور پرداخت و گفت: در سال ۱۴۰۰ تعداد همه مرگ‌های منتسب به مواجهه طولانی مدت با ذرات معلق PM۲.۵ بیش از ۸۷ درصد نسبت به سال ۱۳۹۹ افزایش یافته است. دکتر عباس شاهسونی با اشاره به عوارض آلودگی هوا بر سلامت افراد، گفت: مواجهه با آلودگی هوا در کشورهای توسعه یافته چهارمین عامل مرگ در جهان پس از خطرات متابولیک، رژیم غذایی و دود سیگار است. این در حالیست که در کشورهای در حال توسعه، آلودگی هوا سومین ریسک فاکتور مرگ است. در واقع مطالعات جهانی نشان داده است آلودگی هوای آزاد و داخل در مناطق شهری و روستایی سالیانه منجر به بیش از هفت میلیون مرگ زودرس می‌شود. بررسی آثار بهداشتی و اقتصادی آلودگی هوا در ۲۷ شهر شاهسونی با اشاره به آخرین مطالعه وزارت بهداشت در ایران در زمینه آلودگی هوا تحت عنوان «کمی‌سازی اثرات بهداشتی و اقتصادی منتسب به آلاینده ذرات معلق PM ۲.۵»، توضیح داد: این مطالعه در ۲۷ شهر تهران، اهواز، مشهد، تبریز، شیراز، اصفهان، ایلام، سنندج، همدان، خرم‌آباد، اراک، کرج، کرمانشاه، آبادان، شهرکرد، یزد، ارومیه، کرمان، قزوین، بیرجند، قم، زابل، بجنورد، زنجان، بوشهر، اردبیل و زاهدان در سال ۱۴۰۰ با جمعیت حدود ۳۵ میلیون نفر انجام شده است. وی افزود: بر اساس این مطالعه مشخص شد در سال ۱۴۰۰ میانگین غلظت ذرات معلق PM۲.۵ در ۲۷ شهر ذکر شده بیش از ۶ برابر رهنمود سازمان جهانی بهداشت ( ۵میکروگرم در مترمکعب) و بیش از ۲.۵ برابر استاندارد ملی ( ۱۲ میکروگرم در مترمکعب) است. همچنین در سال ۱۴۰۰ به طور میانگین ۲۴۲ روز میانگین غلظت روزانه ذرات معلق PM۲.۵ در ۲۷ شهر ذکر شده بالاتر از رهنمود روزانه سازمان جهانی بهداشت (۱۵ میکروگرم در متر مکعب) بوده است که بالاترین تعداد روزها مربوط به مشهد با ۳۵۷ روز در طی سال ۱۴۰۰ بوده است. در شهر تهران نیز ۳۵۵ روز میانگین غلظت روزانه ذرات معلق PM۲.۵ بالاتر از رهنمود روزانه سازمان جهانی بهداشت بوده است. ۵ کلانشهر تنها ۱۰ روز هوای خوب داشتند شاهسونی ادامه داد: طی سال ۱۴۰۰ در شهرهای مورد مطالعه کشور تقریبا ۱۶.۷ درصد از روزهای سال شاخص کیفیت هوا ذرات معلق PM۲.۵ در محدوده خوب، ۶۲.۶ درصد در محدوده هوای قابل قبول، ۱۶.۵ درصد در محدوده هوای ناسالم برای گروه‌های حساس، ۳.۴ درصد در محدوده هوای ناسالم برای همه گروه‌ها، ۰.۴۲ درصد در محدوده هوای خیلی ناسالم و ۰.۴۱ درصد در محدوده هوای خطرناک بود و مشخص شد نسبت به سال ۱۳۹۹ تعداد روزهای دارای هوای خوب پنج درصد کاهش یافته است. شهرهای تهران، مشهد، اهواز، اصفهان و کرج نیز دارای کمتر از ۱۰ روز هوای خوب در سال ۱۴۰۰ بوده‌اند. بیشترین تعداد روزهای هوای خوب در اردبیل وی افزود: پایین‌ترین میزان غلظت ذرات معلق PM۲.۵ مربوط به شهر اردبیل بود و در واقع بیشترین تعداد روزهای هوای خوب مربوط به شهر اردبیل با ۲۹۷ روز است. بیش از ۲۰ هزار مرگ منتسب به آلودگی هوا در سال گذشته او درباره مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا در سال ۱۴۰۰، اظهار کرد: میانگین تعداد مرگ کل منتسب به مواجهه طولانی مدت با ذرات معلق PM۲.۵ در بزرگسالان بالاتر از ۳۰ سال در ۲۷ شهر مورد مطالعه ۲۰۸۳۷ نفر بوده است. در شهر تهران در سال قبل به طور میانگین مرگ ۶۳۹۸ نفر منتسب به مواجهه طولانی مدت با ذرات معلق PM۲.۵ است. نتایج نشان می‌دهد در سال ۱۴۰۰ به طور میانگین جزء مرگ کل منتسب به ذرات معلق در کشور برابر با ۱۲.۵۹ درصد است که این جزء منتسب در شهرهایی نظیر اهواز، تهران، زابل، کرج، اصفهان و دزفول که با آلودگی هوای شهری و و پدیده گرد و غبار درگیر هستند، بالاتر از میانگین کشوری است. افزایش ۸۷ درصدی مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا در سال۱۴۰۰ وی با اشاره به کاهش تعداد مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا در سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۸، تصریح کرد: اما این روند در سال ۱۳۹۹ متوقف و افزایشی شد و در سال ۱۴۰۰ تعداد همه مرگ‌های منتسب به مواجهه طولانی مدت با ذرات معلق PM۲.۵ بیش از ۸۷ درصد نسبت به سال ۱۳۹۹ افزایش یافت. این روند افزایشی در تمامی علل مرگ به علت مواجهه طولانی مدت با ذرات معلق PM۲.۵ مشهود است؛ چنانچه تعداد مرگ به علت بیماری‌های ایسکمیک قلبی منتسب به مواجهه طولانی مدت با ذرات معلق PM۲.۵ در سال ۱۴۰۰ بیش از ۱۵ درصد نسبت به سال ۱۳۹۹، تعداد مرگ به علت سکته مغزی منتسب به مواجهه طولانی مدت با ذرات معلق PM۲.۵ در سال ۱۴۰۰ بیش از ۱۳ درصد نسبت به سال ۱۳۹۹، تعداد مرگ به علت سرطان ریه منتسب به مواجهه طولانی مدت با ذرات معلق PM۲.۵ در سال ۱۴۰۰ بیش از ۷۲ درصد نسبت به سال ۱۳۹۹ و تعداد مرگ به علت بیماری‌های مزمن انسداد ریوی منتسب به مواجهه طولانی مدت با ذرات معلق PM۲.۵ در سال ۱۴۰۰ بیش از ۱۰ درصد نسبت به سال ۱۳۹۹ افزایش یافته است. وی افزود: در سال ۱۴۰۰ در مجموع هزینه مرتبط با مرگ و میر ناشی از همه علل منتسب به ذرات معلق PM۲.۵ مقدار ۸.۱۷ میلیارد دلار (معادل ۲۲۷ هزار میلیارد تومان) برآورد شده است. این مقدار نسبت به سال ۱۳۹۹ بیش از ۹۰ درصد افزایش یافته است. او تاکید کرد: کل هزینه‌های مرتبط با مرگ و میر ناشی از همه علل منتسب به ذرات معلق PM۲.۵، مرگ و میر ناشی از بیماری‌های ایسکمیک قلبی، سکته مغزی، سرطان ریه و بیماری‌های مزمن انسداد ریوی در کشور در سال ۱۴۰۰ برابر با ۱۱.۳ میلیارد دلار (معادل ۳۱۴ هزار میلیارد تومان) برآورد شده است. پایتخت متحمل بیشترین خسارت اقتصادی از آلودگی هوا وی بیان کرد: بیشترین خسارت اقتصادی در کلانشهر تهران (۳.۴ میلیون دلار معادل ۹۴ هزار میلیارد تومان) بر آورد شده بود. پس از کلانشهر تهران شهرهایی که دارای بیشترین جمعیت و یا بالاترین مقادیر آلودگی هوا بودند از جمله مشهد، شیراز، کرج، اصفهان و اهواز قرار گرفتند. هوای زابل؛ آلوده‌ترین هوا در کشور او تاکید کرد: بالاترین میانگین غلظت ذرات معلق PM۲.۵ در سال ۱۴۰۰ مربوط به شهر زابل گزارش شد که حتی بیش از ۱۲ برابر رهنمود سازمان جهانی بهداشت بود؛ در واقع بیشترین تعداد روزهای هوای خطرناک در سال ۱۴۰۰ مربوط به شهر زابل با ۱۵ روز بوده است. به گفته شاهسونی، در شهر زابل تعداد کل مرگ‌های منتسب به ذرات معلق PM۲.۵ در بزرگسالان بالاتر از ۳۰ سال در سال ۱۴۰۰ به شکل میانگین ۲۸۹ نفر بوده است. تعداد مرگ به علت بیماری‌های مزمن انسداد ریوی بالاتر از ۳۰ سال ۶ نفر، تعداد مرگ به علت سرطان ریه بالاتر از ۳۰ سال ۳ نفر، تعداد مرگ به علت بیماری‌های ایسکمیک قلبی در بزرگسالان بالاتر از ۲۵ سال ۲۶ نفر و تعداد مرگ به علت سکته مغزی در بزرگسالان بالاتر از ۲۵ سال ۱۴ نفر بوده است. مجموع هزینه اقتصادی مرگ‌های ناشی از مواجهه با ذرات معلق در سال ۱۴۰۰ در شهر زابل به طور میانگین ۱۳۲ میلیون دلار معادل با ۳هزار میلیارد تومان برآورد شده است.