صفحه اول
روز 3 ارديبهشت برابر با 23 آوريلِ هر سال به عنوان روز جهاني كتاب و حق مؤلف از سوي اتحادية بين‌المللي ناشران، دولت اسپانيا و فدراسيون روسيه به بيست وهشتمين اجلاس كنفرانس عمومي يونسكو در سال 1995 ( 1374) پيشنهاد گرديد و در اين كنفرانس به تصويب رسيد. از جمله دلايل انتخاب اين روز يكي سنت مردم كاتالونياي اسپانيا است كه هر سال در اين روز با فروش هر كتاب يك گل رُز به خريدار داده مي‌شود و از سوي ديگر تقارن آن با تولد يا مرگ تعدادي از نويسندگان و چهره‌هاي ادبي مشهور جهان نظير : ميگل سروانتس، ويليام شكسپير، اينكا گارسيلاسو دلاوگا، مانوئل وايه خو و ولاديمير نابوكف و تني چند از شخصيتهاي فرهنگي جهان است. هدف از اختصاص روزي براي بزرگداشت كتاب و حق مؤلف ، تجليل جهاني از كتاب و مؤلفين، تشويق همگان و به‌خصوص جوانان براي كشف لذت خواندن، تقدير و حمايت از كساني كه در رشد و اعتلاي فرهنگي و اجتماعي جامعة بشري نقش و سهم بسزايي داشته‌اند، توسعة صنعت نشر، ترويج جريان آزاد كتاب و تضمين دسترسي عموم به آن و بالاخره جلب توجه سازمانها، انجمن‌ها، نهادهاي دولتي و خصوصي به اين آسانترين و ارزنده‌ترين روش كسب دانش، بيان احساس و انديشه و قديمي‌ترين وسيلة ارتباط معنوي و كليد توسعة آموزش پايه، مبارزه با فقر و توسعة فراگير است. همزمان با تلاش مردم سراسر جهان برای چیره شدن بر ویروس کرونا یا کنار آمدن با آن، آمارهای رسمی یونسکو نشان می‌دهد میزان خواندن کتاب در برخی کشورها در زمانه کرونا تقریبا دو برابر شده است. شاید آنچه این روزها در دنیای کرونازده ما می‌گذرد یک روز در آینده دور یا نزدیک در کتاب‌ها روایت شود؛ در قالب داستان یا ناداستان برای فرزندگان و نوادگان کسانی که سخت‌ترین روزهای تاریخ معاصر را به چشم دیدند و با آن دست و پنجه نرم کردند. در این میان آنچه به برخی امید می‌بخشد، ادامه روند تولید، انتشار، فروش و خوانده شدن کتاب است. دیروز جمعه ۲۳ آوریل روز جهانی کتاب و کپی‌رایت بود و برخلاف سال‌های گذشته که انبوه برنامه‌های حقیقی و مجازی برای بزرگداشت این روز برگزار می‌شد، امسال همه چیز در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی خلاصه شده است. سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد - یونسکو در تازه‌ترین آمار خود اعلام کرده است ۳۳ درصد مردم دنیا در زمانه کرونا بیش از گذشته کتاب خوانده یا به کتاب‌های شنیداری گوش کرده‌اند. یک هفته پس از باز شدن کتابخانه‌ها و کتابفروشی‌ها در بریتانیا، میزان فروش کتاب‌ها در انگلستان و ولز یک‌سوم افزایش یافته است. گفته می‌شود مردم سرخورده از قرنطینه کرونا و دور ماندن از زندگی عادی، به کتابخانه‌ها می‌روند و کتاب‌ها را حتی از روی ماسک بو می‌کشند. فقط در این دو کشور اروپایی در هفته اول بازگشایی کسب و کارهای فرهنگی ۳.۷ میلیون جلد کتاب فروخته شده که نسبت به آخرین آمار مربوط به ماه دسامبر ۳۳ درصد از نظر تعداد و ۳۲.۵ درصد از نظر ارزش افزایش داشته است. حضرت علی علیه‌السلام که کتاب شریف نهج‌البلاغه از ایشان برای مردم و نوع بشر یادگار مانده، در همان صدر اسلام در توصیف ارزش کتاب فرمود: «هر که با کتاب‌ها آرامش یابد، آسایش از او سلب نمی‌شود.» شاید این حدیث امام اول شیعیان هم اصلا در وصف روزگار امروز ما گفته شده باشد: «روزگاری پر از فتنه بر مردم خواهد آمد که جز به کتاب‌هاشان انس نگیرند.» اهداف يونسكو در زمينة گسترش و توسعة كتاب را مي‌توان به صورت زير خلاصه كرد: * ترويج سياست‌هاي ملي كتاب به عنوان بخشي از يك نگرش جامع و فراگير در مورد توسعة كتاب؛ * توجه به انتشارات آموزشي و عمومي به عنوان دو عنصر مهم و جدانشدني بخش كتاب؛ * پركردن شكاف آموزشي و اطلاعاتي موجود بين كشورهاي شمال و جنوب ، و جنوب جنوب؛ * توجه به كلية عوامل و عناصر مؤثر در توليد و توزيع كتاب؛ * تجديد نظر در تعاريف و ضوابط كنوني مربوط به كتاب؛ * برقراري گفتگوي سازنده بين بخشي دولتي و خصوصي در زمينة كتاب؛ * حمايت از توسعة صنعت انتشارات محلي با اعطاي كمك به آنها.