اقتصاد
وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت: در ۷ ماهه نخست سال جاری ۳ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار از منابع خارجی برای سرمایهگذاری در کشور جذبشده است. فرهاد دژپسند همچنین گفت: برای تأمین بودجه از صندوق توسعه ملی برداشتنشده و در سال ۹۹ تنها ۴ درصد از صندوق توسعه ملی برداشت کردهایم. فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصادی و دارایی با اشاره به عرضههای صندوق قابل معامله به مردم برای تأمین مالی بهتر دولت در دوران کرونایی بیان کرد: در بسیاری از کشورهای دنیا با ورود کرونا، مصرف انرژی کاهش و احتکار افزایش پیدا کرد و بسیاری از بانکهای مرکزی با مشکلات مختلفی روبهرو شدند اما ایران کشوری که رئیسجمهور آمریکا آن را تهدید به برکناری نظام در دو سال گذشته کرده بود، توانست از مشکلات عبور کرده و فضا را مدیریت کند. وی تأکید کرد: علت عمده تورم ایجادشده در کشور، افزایش هزینههاست. وارداتی که انجام میدهیم حدود ۸۰ درصد کالاهای واسطهای و مواد اولیهای بوده است وقتی این کالاها متأثر از نرخ ارز دچار افزایش قیمت میشوند، این به فرآیند تولید و هزینه تمامشده تولید منتقل میشود و زنجیرهوار تا بازار مصرف نیز ادامه پیدا میکند. دژپسند گفت: با توجه به دلاریزه بودن اقتصاد ایران، آثار افزایش نرخ دلار را در کالاها شاهدیم. در برخی موارد به فضای بیاعتمادی مردم دامن زده شد افرادی که فضای سوداگری را ایجاد کردند به فکر مردم نبودند و بازارها را برهم زدند. وزیر اقتصاد از خوشقولی مؤدیان مالیاتی در روزهای کرونایی خبر داد و بیان کرد: امسال خوشبختانه بسیاری از مؤدیان مالیاتی که سال گذشته در پرداخت مالیات مقاومت میکردند، خوشحسابی کردند و این موضوع منجر به تحقق صددرصدی مالیات مورد انتظار دولت شد. همچنین برداشت ما از تنخواه خزانه کشوری نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۵ هزار میلیارد تومان کاهش پیدا کرد. او ادامه داد: سال گذشته برداشت ما در این مدت از خزانه کشور ۲۷ هزار میلیارد تومان بود که امسال این رقم به ۱۲ هزار میلیارد تومان رسید. برای امسال بیش از ۳.۸ میلیارد دلار جذب سرمایهگذاری خارجی شد که رضایتبخش است. همچنین دولت امسال ۱۱۷ هزار میلیارد تومان درآمد از طریق انتشار اوراق کسب کرد. مردم به دلیل افزایش قیمتها در سختی هستند وزیر اقتصاد تأکید کرد: تحریمها آثار بدی بر زندگی عموم مردم گذاشت، ما واقفیم که مردم ما خیلی سخت شرایط اقتصادی را سپری میکنند و تأکید میکنم مسئولان دغدغه واقعی برای بهبود شرایط دارند. دژپسند ابراز کرد: ما صادرکنندگان را یار دوازدهم خود نمیدانیم و بلکه همراه رسمی خود برای کنترل تورم و تأمین نیاز کشور میدانیم افرادی که تحت پیگرد قانونی برای بازگشت ارز به کشور هستند را صادرکنندگان اصیل نمیدانیم و همواره از صادرکنندگان تقدیر کرده و قدردان خوشحسابان این صنف بودهایم. وی با اشاره به اتکای دولتبهشرکتهای دانشبنیان تصریح کرد: تعداد شرکتهای دانشبنیان طی سالهای گذشته به ۵ هزار شرکت رسیده است و این بیانگر تأکید دولت بر این شرکتهاست که مثال آن را به تولید واکسن کرونا میتوان زد. وزیر اقتصاد گفت: برای سهولت فعالیت شرکتها به کوتاه کردن مدت تشکیل شرکت میتوانیم اشارهکنیم. درگذشته ۷۳ روز برای تشکیل شرکت زمان صرف میشد که اکنون به ۷۳ ساعت رسیده است و من حتی شاهد تشکیل یک شرکت در ۲۰ دقیقه هم بودهام. دژپسند با اشاره به استفاده دولت از صندوق توسعه ملی گفت: دولت بههیچعنوان برای بودجه از صندوق توسعه ملی برداشت نکرده است آنطور که آمارها به ما نشان میدهند ما در سال ۹۹ تنها ۴ درصد از صندوق توسعه ملی برداشت کردهایم که یک مورد آنیک میلیارد یورویی است که برای کرونا برداشتشده است. وزیر اقتصاد به تأمین مالی ۲۶۴ هزار میلیارد تومانی دولت از بورس طی سال ۹۸ اشاره کرد و گفت: امسال دولت توانست از بورس ۳۲۰ هزار میلیارد تومان تأمین مالی کند که قطعاً ظرفیت تأمین مالی بیشتر است. رشد نقدینگی نسبت به سال گذشته کاهش پیداکرده اما رضایتبخش نیست. وزارت اقتصاد اولین دستگاهی بود که تسهیلات کرونا را برقرار کرد وی گفت: در سال گذشته اولین دستگاهی بودیم که در دوران کرونا درخواست ایجاد تسهیلات برای تولیدکنندگان دادیم. اولین دستگاهی بودیم تخفیفهای مالیاتی اعم از مالیات بر ارزشافزوده را اعمال کردیم، ولی درآمد مالیاتی ما کاهش پیدا نکرد و ۷.۱۲ ماه صد در صد محقق شد. منظور از ۷.۱۲ این است که ۷ ماه از ۱۲ ماه ما محقق شده است. وزیر اقتصاد توضیح داد: مؤدی مالیاتی ما در چند ماه گذشته مالیات را نداده بود ما با تخفیف به این افراد معوقات مالیات را زنده کردیم. از شورای هماهنگی اقتصادی مصوبه دریافت کردیم و با ایجاد انگیزه بدهکاران مالیاتی را پای میز پرداخت مالیات کشاندیم. او بیان کرد: برای مکانیزه کردن فرآیندهای مالیاتی تلاش کردیم و بخش قابلتوجهی از رشد درآمدهای مالیاتی به همین موضوع بازمیگردد. دژپسند به فروش اوراق بدهی اشاره کرد و گفت: دولتها با فروش اوراق، بدهی برای دولتهای بعدی ایجاد نمیکنند بلکه باید هزینهها را بررسی کنیم برخی از هزینهها ازجمله دانشگاه و آموزشوپرورش هزینههای بین نسلی است و ثمره آن در آینده دیدنی است. طرحهایی نظیر انتقال آب خلیجفارس به فلات مرکزی هم ازجمله همین مواردی است که در سالهای آتی ثمرههای آن دیده میشود. وی تأکید کرد: یک ریال هم بدون مجوز اوراق به فروش نرساندیم و باید بگوییم که حتی یک روز هم بازپرداخت اوراق خزانه عقب نیفتاده است. امسال ۳۲ هزار میلیارد تومان از خصوصیسازی تأمین مالی کردهایم وزیر اقتصاد به درآمد دولت از خصوصیسازیها اشاره کرد و گفت: در سال گذشته درآمد دولت از خصوصیسازی چیزی حدود ۶ هزار میلیارد تومان بود و طی ۶ ماهه امسال به ۳۲ هزار میلیارد تومان رسید. تمام خصوصیسازی دولت را در بورس و از طریق قیمتگذاری روی تابلو انجام دادهایم. دژپسند در ادامه به وضعیت فعلی بورس اشاره کرد و گفت: بازار سرمایه فقط فروش سهام نیست و ابزارهای مختلفی وجود دارد، باید بنگاههای اقتصادی برای تأمین مالی به این بازار رجوع کنند. عرضههای اولیه باید افزایش پیدا کند. سعی کردیم نیازمندیهای قانونی را برای گسیل بنگاهها در بازار سرمایه تسهیل کنیم. وزیر اقتصاد بیان کرد: همواره از بنگاههای بزرگی که برای تأمین مالی بانک را انتخاب میکنند سؤال میکنم چرا از طریق بورس اقدام نمیکنید؟ تأمین مالی که از امتیازات ویژهای برخوردار هستند. طرح بزرگمقیاسی داریم که در آینده از آن رونمایی میکنیم که به تأمین مالی ۸۰ هزار میلیارد تومانی نیاز دارد و راه آن بازار سرمایه است. مردم از بورس ترسانده شدهاند او به ترغیب مردم برای ورود به بورس و ایجاد تکانههای شدید بعدازآن گفت: آیا ما گفتیم تمام دارایی خود را به بازار سرمایه وارد کنید؟ برخیها منازل و دارایی کلان خود را فروخته به بورس آوردند. همواره گفتم برای معامله در بازار سرمایه به سه موضوع مطالعه، مشاوره و معامله دقت کنند. رئیس شورای عالی بورس بیان کرد: نباید تحلیل بازار سرمایه با مسائل سیاسی انجام شود. به دوستان سیاسی خود میگویم که بازار سرمایه را از مسائل سیاسی دور نگهداریم و محیطی آرام برای آن فراهم کنیم تا میدانی برای بازیهای سیاسی نشود. بازار سرمایه، بازاری برای مقابله با اقتصاد نفتی است. دژپسند گفت: متأسفانه مردم از بازار سرمایه ترسانده شدند. سوداگر اعلام ورود نمیکند. این بین اعلام میشود که دولت زمانی که تأمین مالی خود را انجام داد دیگر به بورس احتیاج ندارد و بازار اُفت کرده است. این سؤال مطرح میشود اوراق دولت در بازار بدهی نمیفروشد؟ دولت به هر دلیلی به حمایت از بازار سرمایه نیاز دارد و هیچوقت کارش با این بازار تمامی ندارد. وی افزود: سوداگران با این ابزار دل بسیاری از سرمایهداران بورس را خالی کردند. یکی از دوستان بدون قصد در فضای مجازی از زمان پایان عرضههای دولت در بورس و خروجش از بورس صحبت کرد که صحبت کارشناسی نبود. زمانی که تقاضا در بورس بالاست باید حقوقیها عرضه را افزایش دهند ما نیز بر این اساس با افزایش سهام شناور بازار را تا حدودی مدیریت کردیم. وزیر اقتصاد گفت: حمایت دولت در بازار سرمایه از طریق ریلگذاریها و مصوبات بر اساس شرایط زمان است. مثبت شدن بازار متغیر غالب ندارد و مصوبات و شرایط منجر شد تا اعتماد بورسیها به بازار سرمایه بازگردد. دژپسند به برخی تحلیلها درباره بورس گفت: در شورای عالی بورس تحلیلهای کلانی میشود و امسال ما جلسات فوقالعاده و فوری زیاد را با کارشناسان زبده انجام دادهایم. اینکه برخیها میگویند دولت شاخص بورس را زیر یکمیلیون و صد هزار واحد رساند تا زیرساخت سازی کند صحیح نیست. مدیران بورسی متخلف را جریمه نقدی و معاملاتی کردیم وی گفت: برخی موارد را نمیتوانیم به علت حساسیتها رسانهای کنیم، ولی باید به مردم بگویم که در زمانهای نوسانات شدید بورسی، مدیران بورسی بودند که جریمه نقدی شدند، ۶ ماه سلب امتیاز و ابطال معامله شدند. برخی از مدیران جریمههای ۶۰ تا ۶۵ میلیونی شدند. یک شرکت دولتی به دلیل ایجاد اختلال درفروش ۲۰ هزار واحد شاخص بورس را بالابرده بود که طبق قوانین معاملاتش باطل شد. رئیس شورای عالی بورس بیان کرد: طبق شرایط برای مردم مصوبه آماده کردیم بهطور مثال در زمان ریزش بورس اوراق تبعی را برای حمایت از سهامدار وارد بازار کردیم. موضوع بعدی الزام بازار گردان را آوردیم. وجود بیش از ۳۰۰ شرکت بورسی و الزام آنها کاری است که آغاز کردهایم. زمان عرضه ETF سوم مشخص نیست وی گفت: ازنظر اسمی دارا یکم داشتیم که سهام بانکها بود. پالایش یکم دومین صندوق ای تی اف و درنهایت دارا سوم که سهام دولت در سه بانک ملت، تجارت و صادرات است و عرضه آن در آینده نزدیک عرضه خواهد شد. زمانی برای آن اعلام نمیکنم چراکه در کمیته مختص به این موضوع زمان تعیینشده است. او ادامه داد: فرارهای مالیاتی به روشهای گوناگون شناسایی میشوند. اکنون ۴۰ درصد از ارزشافزوده ما معاف از مالیات است. از دیماه سال ۹۷ اصلاح قانون مالیات کلید خورد. در این اصلاح اولین بند ساماندهی معافیتهای مالیاتی بود. برخی از موارد که به آن فرار مالیاتی میگوییم بستگی به برداشتها از درآمد دارد که در ایران مجموع درآمدهاست. قسمت سوم مالیات بر عایدی سرمایه است. چهارمین موضوعی که بسیار حائز اهمیت است و منجر به کاهش جرائم مالیاتی و کاهش مراجعه چهره به چهره میشود، رودررویی مؤدی و ممیز مالیات راهی برای فرار مالیاتی است و کاهش مراجعات این فرار را کاهش میدهد. دژپسند تأکید کرد: همکاران گمرکی ما مظلوم هستند و در مرزهای کشور با کمترین حقوق فعالیت میکنند و برخی از موارد هم به آنها مربوط نمیشود. وجود کالا در پایانهها در محدوده گمرک نیست. زمان ترخیص کالا را از سه ماه به ۳ روز کاهش دادهایم. نظارتهای گمرکی را به نظارتهای غیر مزاحم پسینی منتقل کردیم. وزیر اقتصاد بیان کرد: ابزار و تجهیزات گمرکیها کم است، برای تجهیز گمرک از بخش خصوصی برای خرید ایکس ریها کمک خواستیم و از شرکتهای دانشبنیان برای تأمین ایکس ری استفاده کردهایم و خوشحالیم که اولین ایکس ری تولید شرکتهای دانشبنیان را در گمرکات نصب کردیم. وی افزود: در بخش خصوصیسازی جایی که احساس شود به بیتالمال دستاندازی شده است اولین کسی هستم که اعتراض میکنم. اهلیت در قانون گذشته موضوع اهلیت مالی خریدار بوده است و بعداً به اهلیت راهبردی رسید که به سهمهای کنترلی بازمیگردد. در واگذاری یک شرکتی ۳ بار مزایده انجام شد و خریداری حضور نداشت، هیئت واگذاری طبق اختیارات قانونی قیمتگذاری انجام و سه خریدار را بر مبنای رقمهای پیشنهادی برنده اعلام کرد. رئیس شورای عالی بورس در پایان بیان کرد: شاید در این مسیر اتفاقاتی رخداده باشد که در دوران تصدی اینجانب هم نبوده، اما تعیین قیمت توسط هیئت واگذاری کاملاً قانونی بوده است. البته با ورود من به وزارت اقتصاد بسیاری از مصوبات هیئت واگذاری لغو و تأکید داشتم که خصوصیسازی از طریق بورس انجام شود.