انتقاد کارگردان «یک وجب خاک» از اکران فیلمش در جشنواره شهر؛
کوچکترین مجالی
برای دیدهشدن وجود نداشت
نیما مهدیان کارگردان و تهیهکننده مستند «یک وجب خاک» از وضعیت اکران فیلمش در نهمین جشنواره فیلم شهر انتقاد کرد.
نیما مهدیان کارگردان و تهیهکننده سینمای مستند که فیلمش «یک وجب خاک» دوشنبه ۱۹ آبان و در نخستین روز برگزاری جشنواره فیلم شهر، در خانه جشنواره روی پرده رفت، با انتشار نامهای به وضعیت نمایش و اطلاع رسانی جشنواره انتقاد کرده است.
در این نامه که به طور اختصاصی در اختیار خبرگزاری مهر قرار گرفته نوشته شده است:
«به دبیر محترم جشنواره فیلم شهر
با سلام و احترام
پیش از هر چیز، لازم میدانم از زحمات شما و همکارانتان در برگزاری این رویداد سینمایی قدردانی کنم. اما به عنوان کارگردان فیلم «یک وجب خاک»، ناگزیرم چند نکته را صریح و محترمانه با شما در میان بگذارم؛ نکاتی که بیتردید بسیاری از فیلمسازان و خبرنگاران حاضر در روز نخست جشنواره نیز در دل دارند. صرفنظر از فضای سرد، بیتفاوتی در تحویل کارتها و سردرگمی آشکار در نخستین روز، انتشار جدول اکرانها تنها چند ساعت پیش از آغاز نمایشها، تصمیمی بود که عملاً امکان اطلاعرسانی، دعوت از علاقهمندان و شکلگیری حداقل ارتباط میان فیلم و مخاطب را از صاحبان آثار سلب کرد.
شما که در فراهم کردن حداقل جمعیت برای سانسهای روز اول توفیقی نداشتید، چرا فرصت طبیعی ارتباط فیلمسازان با تماشاگرانشان را نیز از آنان گرفتید؟
من سه پرسش مشخص دارم؛ هرچند پاسخ آنها را مخاطبان با اندکی تأمل خود خواهند یافت:
نخست آنکه چرا در سالن شماره ۵ در سانس اول (مرده ترین زمان جشنواره) بسته بود و در حالیکه ۱۰ دقیقه از فیلم «یک وجب خاک» سپری شده بود، هنوز پشت در مانده بودیم؟
چرا هیچگونه امکانی برای معرفی، گفتگو یا حتی اطلاعرسانی درباره این نمایش فراهم نشد؟
دوم آنکه، تغییر ناگهانی زمان اکران دوم فیلم از تاریخ ۲۱ آبان (طبق جدول رسمی دبیرخانه) به ۲۰ آبان، آن هم بدون اطلاع قبلی، بدون هماهنگی با عوامل و بدون درنظرگرفتن دعوتهای انجامشده برای روز چهارشنبه، چه معنایی دارد؟
این تصمیم ضربتی، جز بیاحترامی مجدد به فیلمساز، مدعوین و شأن جشنواره، چه توجیهی میتواند داشته باشد؟
و از همه مهمتر به توصیه یا سفارش چه کسی چنین تغییری صورت گرفته است که حتی «کوچکترین مجالی برای دیدهشدن» نیز باقی نمیگذارد؟
در پایان، صادقانه امیدوارم بینظمیهای آشکار روزهای اخیر و فضای سنگین و غیرپاسخگو، بر دوش داوران محترم نیز فشاری وارد نکرده باشد.
حداقل حرمت نگاه و استقلال رأی ایشان را پاس بدارید؛ این حدیثِ نفس و سودای کسب جایزه نیست، چراکه بهترین جایزه برای من و دیگر همکاران مستندسازم، ورای تمام مصلحتاندیشیهای سیاسی، توفیق در جذب تماشاگر با تمام عناصر دراماتیک، توأم با آگاهسازی، اطلاعرسانی و صیانت از فرهنگ این مرز و بوم است؛ در این فیلم، تلاشم بر ابهامزدایی از زندگی شرافتمندانه قاطبه زنان خودسرپرست و بهویژه فرزندان معزز شهدا و نیز افشای لایههای عمیق ریا، تزویر و آسیب های اجتماعی و اقتصادی زادگاه آباء و اجدادیم، تهران بود. ... و بیتردید، شما نیز آنچه را که میبایست، بهخوبی انجام دادهاید.» «یک وجب خاک» تولید مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی و درباره زنی جوان است، که همراه دختر نوجوانش زندگی میکند و مشکل مسکن دارد.
تیغ ترامپ بر گردن رسانههای منتقد
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، در ادامهی کارزار طولانی خود علیه رسانههایی که از او انتقاد میکنند، شبکه بیبیسی را به طرح شکایتی یک میلیارد دلاری تهدید کرده است.
دونالد ترامپ سال هاست با تهدیدهای قضایی و طرح شکایت به رسانههایی که پوشش خبری آنها مورد پسندش نیست، فشار وارد میکند. پس از بازگشت او به قدرت، چندین شبکه تلویزیونی و شرکت فناوری آمریکایی میلیونها دلار برای تسویه پروندههای مشابه پرداخت کردهاند.
اکنون رییس جمهور آمریکا این کارزار را جهانی کرده و با عبور از مرزهای کشور، شبکه بیبیسی را به شکایتی یک میلیارد دلاری تهدید کرده است. موضوع شکایت به پخش یک قسمت از برنامه مستند پانوراما بازمیگردد که بیش از یک سال پیش پخش شد. وکیل ترامپ، بیبیسی را به انتشار «اظهارات افتراآمیز، تحقیرآمیز و تحریککننده» متهم کرده و گفته است این شبکه با تدوین سخنان ترامپ در سخنرانی ۶ ژانویه ۲۰۲۱ در واشنگتن، القا کرده که او هوادارانش را به «جنگیدن تا پای جان» در برابر کنگره ترغیب کرده است؛ ساعاتی پیش از آنکه شورش مرگباری رخ دهد.
در پی این جنجال، دو مقام ارشد بیبیسی از جمله تیم دیوی (مدیرکل) و دبورا ترنس (مدیر خبر بیبیسی) استعفا دادهاند. وکیل ترامپ گفته است پخش این برنامه به او «آسیب مالی و حیثیتی عظیم» وارد کرده و حتی مدعی شده این اقدام ناقض قوانین ایالت فلوریدا است؛ هرچند سرویسهای اصلی پخش بیبیسی مانند «iPlayer»و «BBC One» در آمریکا در دسترس نیستند. بیبیسی در بیانیهای اعلام کرده است که نامهی حقوقی تیم ترامپ را بررسی و در زمان مناسب پاسخ خواهد داد. این ماجرا تازهترین بخش از کارزار ترامپ برای تحت فشار گذاشتن رسانههایی است که از او گزارش انتقادی منتشر میکنند. هرچند بسیاری از تهدیدهای حقوقی او تاکنون به شکایت رسمی منجر نشده، اما خبرنگاران میگویند همین تهدیدها تأثیر بازدارندهای بر پوشش رسانهای داشته است. ترامپ در مواردی نیز شکایت را تا پایان پی گرفته است. از زمان پیروزی مجدد او در انتخابات سال گذشته، چندین شرکت رسانهای و فناوری با پرداخت مبالغ سنگین به مصالحه رضایت دادهاند؛ برخی از آنها در آن زمان نیازمند تأیید دولت ترامپ برای پروژههای تجاری خود بودهاند. در ماه جولای، شرکت پارامونت (مالک شبکه CBS) برای خاتمهی شکایت ترامپ در تگزاس، ۱۶ میلیون دلار پرداخت کرد. این شکایت مربوط به تدوین مصاحبهی برنامه «۶۰ دقیقه» با کامالا هریس، معاون وقت رییس جمهور بود. کارشناسان حقوقی گفته بودند پرونده از کاملا بیاساس است، اما پارامونت برای جلوگیری از ایجاد تنش در روند ادغام با شرکت اسکایدنس مدیا تصمیم به مصالحه گرفت. ترامپ سال گذشته نیز از شبکه «ABC» (زیرمجموعه دیزنی) بهدلیل اظهارات مجری آن، جورج استفانوپولوس، شکایت کرده و در نهایت ۱۵ میلیون دلار دریافت کرد. با احتساب تسویهحسابهای مالی با «ABC»، «CBS»، متا (فیسبوک) و یوتیوب (گوگل)، ترامپ تاکنون بیش از ۸۰ میلیون دلار از این پروندهها به دست آورده است. اما بیبیسی، برخلاف شبکههای تجاری آمریکایی، نهادی مستقل است و با بودجهی عمومی اداره میشود؛ ویژگیای که باعث میشود زیر ذرهبین افکار عمومی باشد. وکلای ترامپ همچنین بیبیسی را به «دخالت در انتخابات» متهم کردهاند، زیرا برنامه پانوراما تنها یک هفته پیش از انتخابات ریاستجمهوری ۵ نوامبر ۲۰۲۴ پخش شده است.