معادله برد-برد آب در برابر نفت

 یک کارشناس آب گفت: امروز نقشه و بازی آبی دنیا تغییر کرده و اتفاقاً ما نیز با همین روش می‌توانیم حقابه خود را از طالبان یا هر حکومتی که در افغانستان باشد، بگیریم. باید معادله برد-برد تعریف بکنیم.
محمد درویش در ارزیابی ورود برخی کشورها به پروسه آب در برابر نفت  اظهار داشت:   این ماجرا قابل پیش‌بینی بود، زمانی که نوری‌مالکی نخست وزیر عراق بود به ترکیه اعتراض کرد که چرا آب را روی دجله و فرات بسته‌اند، وزیر کشور ترکیه در پاسخ عنوان کرده بود که مگر شما منابع نفتی خود را با ما به اشتراک می‌گذارید که ما منابع آبی‌مان را با شما به اشتراک بگذاریم؟ اما واقعیت این است که  نفت یک کالای اقتصادی اما آب یک کالای زیستی است، اکنون نه فقط ترکیه که تقریباً همه کشورهای دنیا همین رفتار را  دارند.
وی ادامه داد: ما هورالعظیم را برای حفاری‌های نفتی، توسعه نیشکر و برنج نابود کردیم و دقیقا  از آب به عنوان یک کالای اقتصادی استفاده می‌کنیم. ما همین بلا را سر جازموریان، بختگان، سیوند، زاینده‌رود، گاوخونی، دریاچه ارومیه و... آوردیم.
این کارشناس آب و محیط زیست  تاکید کرد: امروز نقشه  و بازی آبی دنیا تغییر کرده و اتفاقاً ما نیز با همین روش می‌توانیم با همین روش حقابه خود را  از طالبان  یا هر حکومتی که در افغانستان باشد، بگیریم، باید معادله برد-برد تعریف بکنیم؛ به این ترتیب که می‌توانیم  از انرژی باد در شرق کشور که محل شروع بادهای ۱۲۰ روزه است  برق تولید کنیم و این چالش را به جای اینکه به یک بحران تبدیل و هموطنان‌مان را درگیر طوفان‌های شن کند؛ به یک ثروت پایدار تبدیل کنیم. افغانستان به شدت با کمبود برق روبرو است اگر ما به افغان‌ها برق بدهیم، آنها برای سد دوستی، سیستان و چاه‌نیمه‌ها آب تامین خواهند کرد، اگر برق عراقی‌ها را که  با بحران  مواجهند تامین کنیم آنها نیز سر کیسه را شل کرده و حقابه هورالهویزه را که حدود دو و نیم میلیارد متر مکعب است، خواهند داد، اتفاقاً سود این یک میلیارد متر مکعبی که ترکیه از محل سد ایلیسو و رودخانه دجله در اختیار کردستان عراق قرار می‌دهد در نهایت به ما هم  می‌رسد و این منطقه درگیر آتش‌سوزی‌های عجیب و غریب  نخواهد بود.
وی گفت: امروز بازی تغییر کرده و ما دیگر نمی‌توانیم مانند قبل انتظار داشته باشیم که همه کشورها بر اساس پروتکل‌های اخلاقی رفتار کنند. ما باید این هنر را داشته باشیم که به عنوان کشور بزرگ منطقه همچنان پدری کنیم و به همسایه‌ها نشان دهیم که می‌توانیم عامل ثبات منطقه باشیم. باید با همدیگر یک زیست مشترک را تجربه کنیم. درویش بیان کرد: همانگونه که ما در برجام به خاطر منافع و گشایش‌های اقتصادی قبول کردیم از حق مسلم خود در انرژی هسته‌ای بگذریم   حقابه ایران از هیرمند نیز حق مسلم ما است و بدون بده بستان باید احقاق شود، اما  امروز شرایط تغییر کرده ما می‌توانیم معامله کنیم یعنی در مقابل این حقابه به افغان‌ها برق یا هر کالای اقتصادی دیگر بدهیم تا آنها بدون اما و اگر آب را به سمت ایران روانه کنند. وقتی افغانستان چندین سد احداث کرده و چندین سد دیگر هم روی هیرمند می‌سازد و در واقع سیمان آن را  هم ایران تامین کرده، ما باید کاری کنیم که افغانستان از پرداخت حقابه سیستان مزیت اقتصادی داشته باشد.