فشار سیاسی به کشورها
برای عدم حمایت از قطعنامه ایران در آژانس
شصت‌ونهمین کنفرانس عمومی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دوشنبه با حضور نمایندگان عالی‌رتبه کشورهای عضو در مقر این نهاد بین‌المللی در وین گشایش یافت. این نشست که تا جمعه ۲۸ شهریور ۱۴۰۴ ادامه خواهد داشت، یکی از مهم‌ترین رویدادهای سالانه آژانس به شمار می‌رود و در آن سفرا، نمایندگان و مقام‌های ارشد کشورهای عضو به بررسی طیف گسترده‌ای از موضوعات مربوط به فعالیت‌ها و بودجه آژانس خواهند پرداخت.
از جمهوری اسلامی ایران، محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی در این کنفرانس حضور دارد. ایران قطعنامه‌ای را در خصوص غیرقابل قبول بودن حمله به تاسیسات هسته‌ای به کنفرانس جاری ارائه کرده است.
«اسماعیل بقائی» سخنگوی وزارت خارجه در پیامی در شبکه ایکس با اشاره به ابتکار ایران در اجلاس جاری کنفرانس عمومی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین برای طرح پیش نویس قطعنامه‌ای در منع حمله به تاسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز کشورها نوشت: ایران به همراه چین، نیکاراگوئه، روسیه، ونزوئلا و بلاروس در راستای دفاع از تمامیت پیمان منع اشاعه (NPT)، پیش‌نویس قطعنامه‌ای را در خصوص ممنوعیت حمله و تهدید به حمله علیه تأسیسات هسته‌ای تحت پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به کنفرانس عمومی آژانس ارائه کرده است.
وی افزود: همانطور که در پیش‌نویس پیشنهادی تصریح شده، همه کشورها از «حق غیر قابل سلب برای بهره‌مندی از انرژی هسته‌ای برای مقاصد صلح‌آمیز» برخوردار بوده و «مستحق تضمین‌های مؤثر در برابر هرگونه حمله یا تهدید به حمله» هستند. در این متن پیش‌نویس همچنین تاکید شده است که همه کشورها می‌بایست از حمله یا تهدید به حمله علیه تاسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز در سایر کشورها خودداری کنند.
سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: این اصول باید محترم شمرده شوند؛ اکنون زمان آن است که جامعه بین‌المللی برای جلوگیری از عادی جلوه‌دادن قانونی قانون‌شکنی قاطعانه اقدام کند.
«رضا نجفی» سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین در گفت‌وگویی درباره فرایند تدوین، اهداف و موانع قطعنامه ایران در «ممنوعیت حمله به تاسیسات هسته‌ای» با اشاره به اینکه به محض تدوین این طرح رایزنی‌ها با کشورها آغاز شده است؛ گفت: آمریکایی‌ها در مخالفت با این قطعنامه هیچ استدالالی ندارند، این قطعنامه در تاریخ کنفرانس آژانس سابقه دارد و قبلا هم با همین سابقه و عنوان مطرح و تصویب شده است. سازمان ملل متحد و شورای امنیت که آمریکا عضوی از آن است بعد از حمله حمله رژیم صهیونیستی به راکتور در حال ساخت عراق، قطعنامه ۴۸۷ را با اجماع تصویب و این اقدام را محکوم و تاکید کرد که نباید تکرار شود.
وی بحث ممنوعیت حمله به تاسیسات هسته‌ای را موضوعی دانست که در تاریخ آژانس ثبت شده و موضع اصولی کشورهاست و حتی در کنفرانس های بازنگری معاهده ان‌پی تی این موضوع مطرح شده است.
فشارهای سیاسی مانع حمایت کشورهای بیشتر از قطعنامه پیشنهادی ایران شده است
سفیر ایران در وین گفت: اقدام شماره ۶۴ کنفرانس بازنگری ۲۰۱۰ ان‌پی‌تی که یک سند اجماعی است، به قطعنامه‌ای اشاره دارد که در کنفرانس عمومی آژانس تصویب شده و موضوع آن ممنوعیت حمله به تأسیسات هسته‌ای تحت پارلمان است. به همین دلیل، متن و موضوع قطعنامه، اصولی بوده و اکثریت کشورها با آن موافق هستند. متأسفانه به دلایل سیاسی و فشارهای موجود، برخی از سفرا که با آنان گفت‌وگو داشتم، اظهار می‌کردند که با وجود توصیه خودشان به پایتخت‌هایشان برای حمایت و حتی پیوستن به جمع حامیان، تاکنون علاوه بر ایران پنج کشور دیگر از این قطعنامه حمایت کرده‌اند. ما درخواست داشتیم که کشورهای بیشتری همراه شوند، اما به دلیل همان فشارهای سیاسی، برخی کشورها از پیوستن خودداری کرده‌اند.
نجفی با اشاره به اینکه این قطعنامه روز پنجشنبه به احتمال زیاد به رأی‌گیری گذاشته خواهد شد؛ توضیح داد: ممکن است جلسه در عصر یا شب پنجشنبه و حتی در روز جمعه برگزار شود که بستگی به طول مباحث دارد. بررسی‌های ما، بر اساس اظهارات سفرا و رایزنی‌های صورت‌گرفته، نشان می‌دهد که حمایت وجود دارد. در همین راستا، سفرای جمهوری اسلامی ایران در پایتخت‌های مختلف با وزارت‌خانه‌های امور خارجه کشورها دیدار داشته و خواستار حمایت آنان از قطعنامه شده‌اند. در تهران نیز وزارت امور خارجه جلساتی با سفرای کشورهای مختلف برگزار و این موضوع را منتقل کرده است. وی تصریح کرد: با این حال، مشخص نیست که فشارهای ایالات متحده تا چه حد موجب تغییر نظر کشورها شده یا آنان را به رأی منفی وادار کند. نتیجه نهایی تنها در زمان رأی‌گیری مشخص خواهد شد و در حال حاضر امکان پیش‌بینی قطعی وجود ندارد. امید ما بر تصویب قطعنامه است اما حتی در صورت عدم تصویب نیز اهمیت آن باقی است؛ چرا که موضوع آن، یعنی ممنوعیت حمله به تأسیسات هسته‌ای، هم خلاف منشور ملل متحد است، هم مغایر با اساسنامه آژانس و هم مغایر با معاهده NPT.
متاسفانه در روابط بین‌الملل، عقل سلیم همواره حاکم نیست
نماینده ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین با اشاره به اینکه مدیرکل آژانس نیز در بیانیه‌ای هرچند ناکافی، تاکید کرده است که هیچ حمله‌ای به چنین تاسیساتی تحت هیچ شرایطی نباید صورت گیرد، گفت: به‌ویژه آنکه اگر این تاسیسات دارای مواد هسته‌ای باشند، حمله به آنها آثار مخرب زیست‌محیطی و پیامدهای جدی بر سلامت و بهداشت مردم خواهد داشت. عقل سلیم ایجاب می‌کند که کشورها از این قطعنامه حمایت کنند، هرچند متأسفانه در روابط بین‌الملل، عقل سلیم همواره حاکم نیست.
نجفی گفت: اکنون دو سال است که شاهد جنایات رژیم صهیونیستی علیه مردم فلسطین هستیم که عمدتاً زنان و کودکان قربانی شده‌اند، اما هیچ اقدام جدی صورت نگرفته است. علت این مسئله آن است که ساختار سازمان‌های بین‌المللی پس از جنگ جهانی دوم به گونه‌ای طراحی شده که اکثریت قدرت در دست گروهی خاص قرار دارد و برخی کشورها نیز دارای حقوق استثنایی‌اند. برای نمونه، در شورای امنیت، ایالات متحده مانع تصویب بسیاری از قطعنامه‌ها حتی یک قطعنامه ساده آتش‌بس می‌شود. وی با اشاره به اینکه اگر قطعنامه ما تصویب نشود جای تعجب نخواهد داشت، گفت: اما تلاش‌های خود را ادامه خواهیم داد و من امروز در صحن کنفرانس عمومی آژانس با برخی سفرا مجدداً گفت‌وگو کردم و این تلاش‌ها تا آخرین لحظه ادامه خواهد یافت. امیدواریم ان‌شاءالله این قطعنامه تصویب شود، اما حتی اگر چنین نشود، چیزی از دست نداده‌ایم.
مجمع تشخیص مصلحت نظام لایحه حمایت از ایرانیان را مغایر سیاست های کلی قانونگذاری دانست
کمیسیون حقوقی و قضایی مجمع تشخیص مصلحت نظام برخی مواد لایحه حمایت از ایرانیان خارج کشور را مغایر با سیاست های کلی نظام قانونگذاری دانست. مصوبه مجلس شورای اسلامی درخصوص لایحه حمایت از ایرانیان خارج از کشور که به هیات عالی نظارت ارجاع شده است در جلسه کمیسیون حقوقی و قضایی مجمع با حضور اکثریت اعضا و به ریاست عباسعلی، نایب رییس کمیسیون، مورد بحث و بررسی قرار گرفت. براساس این خبر در این جلسه پس از ارائه گزارش کمیسیون حقوقی و قضایی دبیرخانه مجمع و توضیحات نماینده وزارت امورخارجه ، موادی از مصوبه مذکور از حیث رعایت سیاست های کلی نظام مورد بررسی قرار گرفت و برخی از مواد لایحه مصوب مجلس، واجد ابهام و مغایر با سیاست های کلی نظام قانونگذاری دانسته شد. شایان ذکر است هیات عالی نظارت بر اجرای سیاست های کلی نظام براساس گزارش کمیسیون حقوقی و قضائی مجمع راجع به مصوبه حمایت از ایرانیان خارج از کشور اعلام نظر خواهد کرد.
بازی آمریکا با آتش در آب‌های کارائیب
در حالیکه آمریکا به حملات خود علیه آنچه شناورهای حامل مواد مخدر در دریای کارائیب نامیده، ادامه می‌دهد، ونزوئلا به دیگر کشورهای این حوزه در مورد دخالت در درگیری‌های اخیر هشدار داد.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، با انتشار فیلمی اعلام کرد که ارتش این کشور بار دیگر یک قایق مظنون به حمل مواد مخدر از ونزوئلا را در آب‌های بین‌المللی هدف قرار داده و سه نفر از سرنشینان آن کشته شدند.
ترامپ در پیامی در شبکه اجتماعی «تروث سوشال» نوشت: این حمله زمانی انجام شد که این تروریست‌های مواد مخدر تأیید شده از ونزوئلا در حال انتقال مواد مخدر غیرقانونی (سلاحی مرگبار که آمریکایی‌ها را مسموم می‌کند!) به سمت آمریکا بودند.
این حمله دو هفته پس از حمله مشابهی رخ داد که به گفته دولت آمریکا یک قایق تندرو حامل مواد مخدر از ونزوئلا را هدف قرار داد و ۱۱ سرنشین آن را به قتل رساند.
در واکنش به تحولات اخیر، نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهوری ونزوئلا، دیشب با اشاره به افزایش حضور نظامی آمریکا در دریای کارائیب و حمله مرگبار اخیر به یک قایق مظنون به حمل مواد مخدر متعلق به ونزوئلا به خبرنگاران گفت: کاراکاس به‌طور کامل از حق مشروع خود برای دفاع استفاده خواهد کرد. مادورو در یک نشست خبری در کاراکاس گفت که ارتباطات با دولت ترامپ «کاملاً قطع شده» و دلیل عمده‌ای این امر روبیو است که مواضع تندی علیه ونزوئلا دارد. وی افزود که تهدیدهای آمریکا به بمباران این کشور باعث فروپاشی کامل روابط دوجانبه شده است.