پیامدهای۱۷ شهریور
مرتضی سایه
۱۷ شهریور ۵۷ بدون تردید یکی از کلیدی ترین مقاطع تاریخ معاصر ایران است. حتی اگر وقایع این روز را نقطه آغاز «انقلاب» به مفهوم اجتماعی آن ندانیم و معتقد باشیم انقلاب ایران مدت‌ها قبل کلید خورده بود، باز هم نمی‌توانیم انکار کنیم که حوادث ۱۷ شهریور یک نقطه عطف تمام عیار در روند فروپاشی حکومت پهلوی است. رویداد ۱۷ شهریور چندین پیامد به دنبال داشت.
تزلزل اراده سیاسی رژیم شاه:به دنبال کشتار ۱۷ شهریور، رژیم در رویارویی با ملت، سخت به تردید و تزلزل افتاد؛ چرا که شیوه‌های مرسوم اعم از سرکوب و سازش در عمل شکست خورده بود. اجرای حکومت نظامی که بر اساس نظریه مشاوران امنیتی و ساواک، بهترین سیاست ممکن جهت برقراری امنیت و آرامش تلقی می‌شد، نتیجه عکس بخشید.
چند روز پس از واقعه ۱۷ شهریور هنگامی که شریف امامی برای اخذ رای اعتماد به مجلس می‌رفت، دست‌کم ۹ تن از نمایندگان فریادزنان صلاحیت شریف امامی را زیر سؤال بردند، که البته در نهایت رای اعتماد را از مجلس اخذ کرد.[۴]
تغییر مشی مبارزه:۱۷ شهریور شکاف میان حکومت و ملت را عمیق‌تر کرد و امکان هر نوع پیوستگی یا سازش را از بین برد. بدین‌ترتیب واقعه ۱۷ شهریور به اعتبار میانه‌روها و هواداران اندیشه اعاده مشروطیت سلطنتی به نحو اجتناب‌ناپذیری آسیب وارد نمود، زیرا، دولت آشتی ملی بیش از دو هفته نتوانست به وعده‌های خود وفادار بماند و در ۱۷ شهریور نقاب دروغین از چهره خود برافکند. توجیه‌ناپذیری این رویداد، راه مسالمت میان شاه و مخالفان را برای همیشه بست. بنابراین، هنگامی که امکان راه حل سیاسی با رژیم از بین رفت، انقلاب در مسیر تازه‌ای افتاد و شتاب بیشتری گرفت. از این دیدگاه رویداد ۱۷ شهریور باعث انسجام فکری و اتحاد عملی مخالفان شد و همگان به این نتیجه رسیدند که تنها یک راه برای نجات جامعه ایران باقی مانده است و آن خروج شاه و سقوط رژیم او و استقرار یک نظام مطلوب است.
تزلزل ارتش:حوادث ۱۷ شهریور و ادامه حکومت نظامی، انسجام و اراده ارتش را متزلزل ساخت. استقرار طولانی مدت ارتش در میدان‌ها و چهارراه‌ها و مراکز مهم شهر، موجب فرسایش آنان می‌شد. ارتش می‌بایست تحت فرمان فرمانداری‌های نظامی و شورای امنیت استان عمل کند که خواه ناخواه با هیات دولت و سایر مراکز قدرت در نحوه و اجرای فرمان‌های حکومت نظامی اختلاف‌نظر می‌یافت. این واقعیت با توجه به ساختار ارتش شاهنشاهی که شکاف عمیقی میان کادر فرماندهی با بدنه نیروهای مسلح از نظر گرایش‌های سیاسی و تمایلات ملی و مذهبی وجود داشت، موضع ارتش را به عنوان سرکوبگر مخالفان، سخت تضعیف می‌کرد.
تشویق امام به مبارزه و مقاومت:شریف امامی در آغاز تصدی نخست وزیری و درباره برنامه‌ها و سیاست‌های دولت آشتی ملی در مورد بازگشت آیت‌الله خمینی اعلام کرده بود که بازگشت ایشان به کشور بلامانع است. در پی آن در تاریخ ۷ شهریور ۱۳۵۷ (و پس از تقریبا ۱۵ سال) روزنامه اطلاعات عکس امام را در صفحه اول خود چاپ کرد و از اعزام هیاتی به منظور مذاکره و بازگشت ایشان به نجف خبر داد، اما رهبر انقلاب در همان روز، نخست وزیری شریف امامی را «نیرنگ شیطانی شاه» خواند و پیشنهاد آشتی با روحانیان را «وعده پوچ و فریبکارانه» دانست و مردم را به مقاومت و مبارزه تشویق کرد. با وقوع حادثه ۱۷ شهریور، امام، شاه را مسئول مستقیم کشتار مردم دانست و خواستار انهدام رژیم شاهنشاهی شد.
گسترش اعتصابات:مهم‌ترین ویژگی دور تازه اعتصابات که در اندک زمانی پس از کشتار ۱۷ شهریور آغاز شد، ماهیت کاملا سیاسی آن بود که با هدف از پادرآوردن رژیم و فلج ساختن آن صورت می‌پذیرفت. در روزهای دوم و سوم مهر همان سال، اعتصاب وسیع کارکنان پالایشگاه آبادان به نشانه همبستگی با سی هزار تن از کارگران اعتصابی نفت در تهران، اهواز، گچساران و آغاجاری به راه افتاد. به تدریج شرکت مخابرات، راه آهن، ذوب آهن، بنادر و کشتیرانی، بازاریان، معلمان، دانشگاهیان و سایر مؤسسات اعتصابات را وسعت بیشتری بخشیده و اعتصاب‌کنندگان خواستار کناره‌گیری شاه و ایجاد جمهوری اسلامی شدند. این اعتصابات به ویژه در شرکت نفت سبب رکود عمده‌ترین منبع درآمد ارزی کشور و حتی دشواری دستیابی به نفت جهت مصارف انرژی، حمل و نقل و سوخت حرارتی برای منازل شد. در نتیجه دولت در پی اختلال در سیستم اقتصادی در انجام تعهدات داخلی و بین المللی با تنگناهای فلج‌کننده‌ای روبرو شد. دولت آمریکا نیز در پی توقف پرداخت‌های ایران، برنامه فروش جنگ‌افزار نظامی را تا روشن‌شدن اوضاع سیاسی تهران به حالت تعلیق درآورد.
رییس پلیس پایتخت خبر داد؛
دستگیری ۶٠١ سارق و مالخر در پایتخت
فرمانده انتظامی پایتخت از دستگیری ۶٠١ سارق و مالخر در طرح رعد پایتخت خبر داد و گفت: اخیرا گشت های ١١٠ را دو برابر کردیم که بتوانیم به خواسته های مردم پاسخ دهیم.
سردار حسین رحیمی در طرح رعد پایتخت که در پلیس پیشگیری تهران برگزار شد اظهار کرد: چهل و هشتمین مرحله از طرح رعد با رشادت و تلاش شبانه روزی همکارانم در پلیس پیشگیری از ابتدای هفته جاری به مرحله اجرا در آمد.
وی ادامه داد: با تلاش همکارانم ٢۵۴ حکم قضایی اجرا و به ٧۴٠ پرونده سرقت رسیدگی شد. ۶٠١ سارق، مالخر، زورگیر، سارق به عنف و سارق منزل دستگیر شدند که در مجموع بالغ بر ١۴۶٢ فقره سرقت در این مرحله کشف شد. فرمانده انتظامی پایتخت با بیان اینکه ۴٢ گروه به صورت باندی فعالیت می کردند گفت: بالغ بر ١۶ میلیارد تومان از اموال مسروقه در این مرحله از طرح کشف شده است. وی افزود: یکی از اقداماتی که در این دوره دنبال شد نفوذ به مراکز اراذل اوباش و پاتوق سارقان و.. بود که به ۵٩ محل تجمع سارقان هجوم برده شد و ٢٣ پاتوق مالخران شناسایی شد. ١٣ مرکز اراذل و اوباش نیز مورد ضربه پلیس پیشگیری قرار گرفت و ١١٣ مرکز تجمع خرده فروشان مواد مخدر نیز کشف شد. ٢۴ نفر از اراذل و اوباش سطح یک و دو و سه در این مرحله دستگیر شدند. همچنین پنج قبضه سلاح جنگی و ۶۴ سلاح سرد نیز در این مرحله کشف شد. سردار رحیمی با بیان اینکه ۵٢ کیلو مواد مخدر نیز از خرده فروشان کشف شد گفت: بالغ بر ۵۵٢ میلیون تومان اموال قاچاق کالا نیز کشف شده است. طرح با جدیت تمام دنبال شده و به طور ویژه دنبال خواهد شد. وی درباره مزاحمت های خیابانی و پاسخ پلیس به پیگیری در این خصوص گفت: مزاحمت ها چه در معابر و خیابان ها و چه توسط خودرو وچه در سایر مراکز از جمله جرایم مشهودی است که پلیس مکلف به برخورد با این ها است. این جزو برنامه های ویژه ما است. در همین طرح نیز با خودروهایی که در برخی مناطق شمالی تهران مزاحمت ایجاد می کردند و مزاحمانی که در پارک ها مزاحمت ایجاد می کردند نیز برخورد شده است.
دستمزد «مرخصی زایمان» ماهیانه پرداخت می‌شود
به منظور بهینه‌سازی فرایندها با رویکرد کاهش مراجعات، افزایش رضایتمندی بیمه شدگان و تسریع و تسهیل در ارائه خدمات غیرحضوری، در بخشنامه‌ای از سوی معاونت بیمه‌ای سازمان تامین اجتماعی، پرداخت ماهانه غرامت دستمزد ایام بارداری( مرخصی زایمان) به تمامی واحدهای اجرایی این سازمان ابلاغ شد. در بخشنامه صادر شده از سوی مهرداد قریب، معاون بیمه‌ای سازمان تامین اجتماعی، مقرر شد واحدهای اجرایی این سازمان پس از ارایه درخواست و ارسال مدارک دریافت کمک بارداری(مرخصی زایمان) از سوی بیمه شده و به محض ارسال لیست حق بیمه مربوطه با رعایت ضوابط مقرر در بند ۹ ماده ۲ و ماده۶۷ قانون تامین اجتماعی نسبت به صدور سند پرداخت مرخصی زایمان به صورت ماهانه اقدام و این فرایند را تا پایان مدت مرخصی زایمان ادامه داده و از موکول کردن پرداخت تعهد مذکور به اتمام دوره مرخصی زایمان خودداری کنند. در بخشنامه صادر شده از سوی مهرداد قریب، معاون بیمه ای سازمان تامین اجتماعی، مقرر شد واحدهای اجرایی این سازمان پس از ارایه درخواست و ارسال مدارک دریافت کمک بارداری(مرخصی زایمان) از سوی بیمه شده و به محض ارسال لیست حق بیمه مربوطه با رعایت ضوابط مقرر در بند ۹ ماده ۲ و ماده۶۷ قانون تامین اجتماعی نسبت به صدور سند پرداخت مرخصی زایمان به صورت ماهانه اقدام و این فرایند را تا پایان مدت مرخصی زایمان ادامه داده و از موکول کردن پرداخت تعهد مذکور به اتمام دوره مرخصی زایمان خودداری کنند.
مدیر روابط عمومی فرمانداری تهران:
مشاغل ضروری مشمول اخذ مجوز تردد
در تهران اعلام شدند
مدیرروابط عمومی فرمانداری تهران از مشمول شدن مشاغل ضروری برای اخذ مجوز تردد در پایتخت خبر داد. ایمان قربانی با اشاره به شرایط اعلام شده از سوی ستاد ملی مبارزه با کرونا برای اخذ مجوز تردد گفت: بر اساس ابلاغ جدیدی که صورت گرفته مشاغل ضروری مشمول اخذ مجوز، به فرمانداری تهران اعلام شده است و از این لحظه به بعد بر اساس این شرایط مجوز تردد اعطا می‌شود. وی افزود: بر این اساس، این مشاغل در ۵ گروه تقسیم شده است که گروه اول شامل مشاغل بنگاه‌های تجاری،تولیدی، صنعتی و کشاورزی است. هم چنین کادر شاغل بهداشت و درمان، دانشجویان شاغل به تحصیل در استان‌های غیر محل سکونت، بستگان درجه یک و دو فوت شدگان در خارج از شهرستان محل سکونت، افرادی که دارای نوبت پزشکی در سایر شهرستان‌های محل سکونت هستند و در نهایت کسانی که آزمون و یا برنامه امتحانی در خارج از محل سکونت دارند جز گروه‌هایی هستند که می‌توانند برای اخذ مجوز به محل فرمانداری تهران مراجعه کنند. مدیر روابط عمومی فرمانداری تهران با تاکید بر این موضوع که به هیچ گروه و افرادی خارج از شرایط اعلام شده مجوز تردد داده نخواهد شد، خاطرنشان کرد: از شهروندان عزیز تهرانی خواهش می‌کنیم که بدون دلیل و داشتن شرایط اعلام شده به فرمانداری مراجعه نکنند، چرا که ما بر اساس قانون عمل می‌کنیم و قانون شرایطی است که ستاد ملی مبارزه با کرونا به ما اعلام کرده است.